Vijf simpele Surinaamse recepten met bakbanaan

Ook een banaan kent verschillende rassen met net zoveel smaken en toepassingen. Een van die bananen is bakbanaan. Werken met bakbananen is ongelooflijk simpel en je kunt er veel mee. Als stoofgerecht, bijgerecht of snack past bakbanaan prima in een tropisch getint menu. Ook zijn bakbananen lekker als onderdeel van een warm dessert. Bakbananen passen bijvoorbeeld in een veganistisch dieet, glutenvrije voeding of paleo wijze van leven.

Wat is een bakbanaan?

De bakbanaan wordt in Suriname ook wel kookbanaan genoemd. De bakbanaan komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië en zit vol gezond zetmeel, vitamines en mineralen. De vrucht is familie van de gewone banaan. De bakbanaan is met ruim 30 centimeter een grotere banaan dan de bananen die in de supermarkt bij het fruit liggen. De bakbanaan is minder geschikt voor rauwe consumptie en ligt doorgaans op de groenteafdeling. Rauw is de bakbanaan door het hoge gehalte aan zetmeel moeilijk te verteren. De kookbanaan wordt dan ook in warme gerechten als groente of aardappel verwerkt.

Verschillende kleuren, verschillende toepassingen

De schil van de bakbanaan is hard en dik en kan groen, geel of roodachtig van kleur zijn. Een onrijpe kookbanaan heeft een groene schil en een harde, witgele vrucht. Het leent zich door de neutrale smaak uitstekend voor stoofgerechten met vis of vlees. Voor het openen moet de schil van de bakbanaan over de gehele lengte met een mes ingesneden worden. De schil wordt vervolgens van de vrucht afgestroopt. De melkachtige vloeistof die daardoor vrijkomt, moet worden afgespoeld onder de kraan. De banaan is dan gereed voor verdere verwerking.

Kleurt de schil geel, dan is de vrucht lichtzoet van smaak. De vrucht geeft mee bij het indrukken van de schil. De bereiding kost minder tijd. Hoe rijper de bakbanaan wordt, hoe zwarter de schil en des te zoeter. Met een zwarte schil is de bakbanaan eenvoudig uit de schil te halen. De vrucht van een rijpe kookbanaan kan tot dieporanje kleuren. De smaak is zoet en past uitstekend bij pittige en hartige gerechten.

Bananenchips

Deze bananenchips zijn een fijne variatie op de gewone zakken chips. Door het zelf te maken en het juiste vet te gebruiken, zijn deze chips een betere optie. Dat maakt zin om te snacken minder erg. Kokosolie behoudt ook bij hoge temperaturen de structuur en is daardoor een beter alternatief dan de meeste oliën en frituurvetten. Bij het oorspronkelijke recept worden de chips alleen met zout bestrooid. Maar bananenchips zijn bestrooid met chilikruiden of tuinkruiden ook heerlijk.

Ingrediënten

Als snack voor 2 personen

• 1 groene bakbanaan
• kokosolie
• zout

Bereiden 10 minuten

Haal de uiteinden van de banaan eraf met een mesje. Snij de schil overdwars in. Schil of snij de schil volledig van de vrucht af. Was de banaan onder stromend water en dep het droog met keukenpapier of een schone theedoek. Snijd de banaan met een dunschiller in dunne plakken – formaat chips. Verwarm een bodempje olie in een pan of wok. Leg de plakjes in de hete olie en keer regelmatig. Frituur de plakjes kort tot ze knapperig en goudgeel zijn. Laat de bananenchips uitlekken op een keukenpapier. Bestrooi met zout. Je kunt eventueel een dipsaus, zoals guacamole of chilisaus erbij serveren.

Gestoofde bakbanaan

In Suriname wordt kookbanaan veel gestoofd en geserveerd als bijgerecht of groente. Bakbanaan wordt vaak mee gestoofd met vis of vlees. Ook wordt het verwerkt in stevige maaltijdsoepen, vergelijkbaar met de Amerikaanse vissoepen of de Hollandse erwtensoep.

Ingrediënten

Als bijgerecht voor 2 personen

• 1 groene bakbanaan
• 1 theelepel geperste knoflook
• ½ theelepel gestampte peper (Madame Jeanette)
• 1 eetlepel kokosolie
• zout
• 100 ml water of kokosmelk

Bereiden 5 minuten en stoven 15 minuten

Haal de uiteinden van de banaan eraf met een mesje. Snij de schil overdwars in. Schil of snij de schil volledig van de vrucht af. Was de banaan onder stromend water en dep het droog met keukenpapier of een schone theedoek. Snijd de banaan in ringen van 2 centimeter dik. Snijd de ringen weer door midden. Verwarm wat olie in een wok. Wok de banaan met zout, peper en knoflook even op hoog vuur. Zet het vuur laag. Blus af met water of kokosmelk. Sudder verder met een deksel op de pan. Roer tussendoor en doe indien nodig wat meer vocht bij het gerecht. De gestoofde banaan is gaar als een vork er gemakkelijk in glijdt, vergelijkbaar met het koken van kookvaste aardappelen. Serveer met rijst en vis. Of vervang de aardappelen door gestoofde bakbanaan.

Surinaamse gebakken bakbanaan

Simpeler kun je een bakbanaan eigenlijk niet serveren. Schillen, in plakken snijden en kort frituren. Dit gerecht heet ook wel baka bana. Het smaakt met wat pindasaus of chilisaus uitstekend als snack of als bijgerecht. Het zoete van de bakbanaan combineert goed met pittige of gekruide gerechten.

Ingrediënten

Als snack voor 2 personen

• 1 rijpe, stevige bakbanaan (geel of geel met zwarte plekjes)
• zout
• kokosolie

Bereiden 5 minuten

Pel de bakbanaan met hulp van een mesje. Snij de banaan doormidden. Snij daarna elke helft overdwars in 4 plakjes. Verwarm een pan op het vuur met een laagje olie. Laat de plakjes naast elkaar in de hete olie glijden. Houd wat ruimte tussen de plakjes aan, zodat ze vrij kunnen sudderen. Bak de plakjes in een paar minuten aan beide zijden goudbruin. Laat de plakjes eventueel uitlekken op een velletje keukenpapier. Bestrooi met zout. Dien het koud of warm op.

Surinaamse gebakken bakbanaan in een beslag van speltmeel

Ook dit gerecht heet baka bana. Het is de tropische variant van de Hollandse appelbeignet. Plakjes bakbanaan worden gebakken in een jasje van deeg. Baka bana wordt geserveerd als bijgerecht bij rijsttafels of als tussendoortje met een chilisaus of een pindasaus. Van oudsher wordt het van tarwemeel gemaakt, maar eigenlijk is het beslag veel knapperiger met speltmeel, boekweitmeel of maismeel. Meng vanwege de kleefkracht gelijke delen maismeel met speltmeel. Wil je een glutenvrije variant, gebruik dan boekweitmeel of kokosmeel.

Ingrediënten

Als snack voor 2 personen

• 1 rijpe bakbanaan (geel met zwarte plekjes of zwart)
• 60 gram speltmeel
• 60 – 100 ml water
• kokosolie

Bereiden 10 minuten

Pel de banaan met hulp van een mesje. Snij de banaan doormidden. Snij daarna elke helft overdwars in 4 plakjes. Voeg water bij het meel en roer goed tot een glad, dik papje. Afhankelijk van de meelsoort is meer of minder water nodig. Verwarm een pan op het vuur met een laagje olie. Haal met een vork elk plakje door het beslag. Laat de plakjes naast elkaar in de hete olie glijden. Houd wat ruimte aan. Bak de plakjes in een paar minuten aan beide zijden goudbruin en knapperig. Laat de plakjes eventueel uitlekken op een velletje keukenpapier. Dien de baak baan warm op.

Gepofte bakbanaan met roomijs en likeur

Als dessert is warme bakbanaan een traktatie. Het warme, zoete gerecht valt goed na een gekruide rijsttafel. Je kunt het met wat suiker serveren. Maar je hebt een mooie afsluiting van je menu als je het dessert aankleed met een bolletje ijs en een scheutje likeur. Een bananenlikeur, kokoslikeur of bessenjenever past goed bij de banaan. Voor een alcoholvrije versie kun je kiezen voor vruchtensaus of chocoladesaus. Serveer een plakje cake en mousse erbij voor een grand dessert.

Ingrediënten

Voor 2 tot 4 personen

• 1 rijpe bakbanaan (zwart of zwarte vlekjes)
• roomijs
• suiker
• likeur
• slagroom

Bereiden circa 5 minuten poffen

Snijd de schil van de banaan in de lengte open. Strooi eventueel wat suiker naar smaak over de bakbanaan door de opening iets te forceren. Pof de banaan in de schil, met de snee naar boven, op een barbecue rooster of in de oven op 200⁰C tot de vrucht zacht en papperig is. Haal de banaan van het rooster. Het is gloeiendheet, duw de schil dus met een lepel terug en lepel de banaan er uit. Verdeel het over borden. Kleed elk bord naar wens aan met bijvoorbeeld roomijs, slagroom en likeur. Serveer warm en geniet.

Lees verder

• Recept Surinaams-Hindoestaanse vermicellipap en rijstepap
• Recept verschillende smaken romige chocolade fudge
• Surinaams-Hindoestaans recept, zelf eenvoudig roti maken
• Surinaams-Hindoestaanse vegetarische recepten met kousenband
• Flensjes en appelbeignets bakken met boekweit