Torta della Nonna, grootmoeders taart uit Italië, squisito!

Torta della Nonna is een delicate taart, gebakken volgens het recept van Italiaanse oma's uit de regio's Toscane en Ligurië, gelegen in het noordwesten van Italië. De taart heeft een krokante korst, is gevuld met een heerlijke romige pudding en wordt afgewerkt met pijnboompitten en poedersuiker. Het is het soort gebak dat traditioneel gezien op de zondagmiddag bij oma als dessert op tafel komt om de kleinkinderen mee te verwennen, haar manier om te laten zien hoeveel ze van hen houdt. In al zijn eenvoud is het toch een taart met een zeker raffinement zoals vrijwel alle klassieke Italiaanse gerechten, bakt u mee?

Oma zwaait de scepter in de Italiaanse keuken

Torta della Nonna betekent letterlijk: 'Taart van Oma', maar dat had u vermoedelijk al in de gaten. La Mamma en la Nonna spelen vanouds een zeer belangrijke rol in de Italiaanse machocultuur, ook al heeft de man het voor het zeggen, uiteindelijk bepaalt mama of oma wat er gebeurt. Zowel moeders als oma's worden op een voetstuk geplaatst, vooral waar het hun kookkunst betreft.


De Italiaanse man laat het zich maar wat graag aanleunen dat oma de scepter zwaait in de keuken, niemand kookt immers zo lekker als zijn eigen moeder! Nu we het stereotype beeld van de Zuid-Europese man nog eens bevestigd hebben durven we ook wel te stellen dat een moderne Nederlandse man zonder problemen prima uit de voeten kan met dit recept van de Torta della Nonna, het is niet moeilijk, volg de aanwijzingen.

Torta della Nonna recept:

Ingrediënten voor het deeg:

• 200 gram gekoelde roomboter
• 400 gram gezeefde bloem
• 150 gram suiker
• 1 zakje vanillesuiker
• snufje zout
• 4 eierdooiers

Ingrediënten voor de pudding:

• 80 gram gezeefde bloem
• 1 liter verse volle melk
• geraspte schil van 1 citroen
• 8 eierdooiers
• 250 gram suiker
• 1 zakje vanillesuiker

Voor het afdekken van de taart:

• een beetje van het eiwit dat overblijft,
• 120 gram pijnboompitten
• poedersuiker naar smaak

Deeg en pudding vulling apart maken

We maken eerst het deeg voor de taart en terwijl dat in de koelkast ligt op te stijven gaan we in de tussentijd de vulling maken. Gebruik goed gekoelde boter voor het deeg, kneed snel omdat de boter dan niet zacht wordt door de warmte van uw handen, zodoende wordt het deeg ook niet plakkerig. Bloem zeeft u altijd, gezeefde bloem zorgt ervoor dat het baksel mooi luchtig wordt.

Bereiding van het deeg:

• Snijd de gekoelde boter in blokjes,
• Doe de blokjes samen met de gezeefde bloem en het snufje zout in de keukenmachine,
• Maal deze ingrediënten tot er een zanderige, kalkachtige massa is ontstaan,
• Stort de massa uit op uw werkblad en voeg de suiker en de vanillesuiker toe.
• Vorm in het midden van de massa een kuiltje waar u de eierdooiers in doet,
• Kneed alles nu snel door elkaar tot u een compact en flexibel deeg hebt verkregen,
• Maak een bal van het deeg, wikkel deze in plastic folie en zet het minstens een half uur in de koelkast.

Hierna is het deeg klaar, terwijl het rust in de koelkast maken we de pudding vulling voor in de taart.

Bereiding van de pudding vulling:

• Doe de melk en de vanillesuiker in een ruime pan en breng dit langzaam aan de kook,
• Houd wel even een half kopje van de melk apart, dit hebben we straks nodig,
• Haal de pan van het vuur op het moment dat de melk gaat koken,
• Doe de eierdooiers in een ruime beslagkom, voeg de suiker toe en klop het met de mixer tot het schuimig is,
• Neem een derde deel van de gekookte melk en schenk dit langzaam bij het ei/suiker mengsel terwijl u blijft mixen,
• Voeg al mixend de gezeefde bloem toe en klop het mengsel goed door,
• Giet het mengsel bij de rest van de melk in de pan terwijl u het door elkaar klopt met een garde,
• Zet de pan weer op het vuur en breng het onder voortdurend roeren tegen de kook aan,
• Laat het mengsel op laag vuur dikker worden, blijf kloppen met de garde en voeg het halve kopje koude melk toe,
• Als het mengsel mooi dik en romig is geworden laat u het afkoelen, druk er folie op om velvorming te voorkomen.

Haal het deeg uit de koelkast dan kunnen we de taart nu af gaan maken.

Samenstellen van de taart

• Verwarm de oven voor op 180 graden,
• Vet een taartvorm met een diameter van 26 cm licht in met boter en bestuif dit met bloem,
• Neem 2/3 deel van het deeg en rol dit uit met een deegroller op een licht met bloem bestoven werkvlak,
• Wikkel de schijf deeg losjes om de deegroller heen en rol het deeg dan weer uit in de taartvorm,
• Werk het deeg in de vorm en tegen de randen op, snij het overtollig deeg af en doe dit weer bij de rest van het deeg,
• Prik met een vork het deeg overal in en stort de pudding in de vorm en verdeel dit gelijkmatig.
• Rol nu de rest van het deeg uit in een cirkelvorm, ruim ter grootte van de taartvorm,
• Wikkel het weer om de deegroller en rol het af over de pudding,
• Rol het overtollige deeg eraf door de deegroller schuin over de rand van de vorm te rollen,
• Druk de randen in met de platte kant van de vork om de deeglagen te verzegelen,
• Prik het deeg ook weer overal in met de punten van de vork en bestrijk het met wat van het eiwit dat is overgebleven,
• Verdeel de pijnboompitten over het gehele oppervlak van de taart en druk ze lichtjes aan met de hand,
• Bak de taart nu af op 180 graden gedurende 45 tot 50 minuten, het oppervlak mag licht kleuren.

Laat de taart afkoelen en bestrooi hem dan met poedersuiker, klaar, smullen maar!

Delicate smaak

De romige lichtzoete pudding vulling van de taart geeft in combinatie met de pijnboompitten en het korstdeeg een onovertroffen delicate smaak aan de taart, al etend beseft u dat hier het eenvoudige maar goede Italiaanse plattelandsleven in verstopt zit.

Pijnboompitten, al bij onze verre voorouders bekend

Pijnboompitten zijn de pitjes in de dennenappels van de parasolden, de Pinus pinea. Het geslacht Pinus kent meer dan honderd variëteiten en behoort tot de dennenfamilie, de Pinaceae, waartoe onder andere ook de ceder, de spar en de larix behoren.
Het voert in dit bestek te ver om u hier botanische les te gaan geven maar het is wel aardig om te weten dat de Pinaceae tot de oudste bekende boomsoorten behoren en dat de pitten van de pijnboom al in het midden-paleolithicum, dat is 35.000 tot 300.000 jaar geleden, door onze voorouders werden gegeten zoals is gebleken uit opgravingen bij Shanidar in het noorden van Irak.


De parasolden werd rond 400 voor Christus naar Griekenland gebracht en van daaruit verder over het Middellandse Zeegebied verspreid. De Grieken en de Romeinen beschouwden de pijnboompit als een kostbare delicatesse. Het is niet eenvoudig om de pitten uit de keiharde dennenappels te krijgen, vandaag de dag gebeurt dat machinaal. De parasolden is met zijn schermvormige charmante kroon één van de karakteristieke altijd groene bomen van het Middellandse Zeegebied en is overal in Italië te vinden.
De boom is het symbool van de overwinning van de dood, hij straalt levenskracht en vruchtbaarheid uit. In Oriëntaalse culturen symboliseert hij ook moed, trouw, vasthoudendheid en een krachtige persoonlijkheid. Pijnboompitten worden veel gebruikt in de Italiaanse keuken, onder andere in pesto, pasta's en geroosterd in salades. De pitten hebben een verfijnde nootachtige smaak.

Lees verder

• Mimosataart, Italiaans recept geïnspireerd op bloemenpracht
• Torta di semolino al cioccolato, griesmeeltaart met chocola
• Castagnaccio alla Toscana, kastanjetaart op Toscaanse wijze
• Mascarpone crème cheesecake, gastronomisch genot!