Sushi, lekker en eenvoudig
Sushi bereiden is helemaal niet moeilijk, streelt het oog en is lekker gezond. Het eten van rauwe vis is voor sommige even slikken maar éénmaal je er aan gewend bent, wordt het erg verslavend. Sushi is vrij trendy en ideaal om op feestjes te serveren.
Inleiding
Sushi is een gerecht uit Japan en is oorspronkelijk afkomstig uit zuidoost Azië. Het hoofdbestanddeel is Japanse rijst die aangezuurd is met rijstazijn. Ze noemen dit de sushi meshi of sumeshi. De vorm, de toppings en de andere ingrediënten bepalen het type sushi.
Ook in Nederland en België zijn de sushibars populair aan het worden. In een sushi snackbar kan men uitsluitend sushi eten aan een toonbank. Op een lopende band kan de gewenste sushi afgenomen worden.
Soorten sushi
Zoals hierboven vermeld, heb je verschillende soorten sushi. De meest gekende sushi's zijn:
- Maki-zushi of norimaki: De sushirijst is opgerold in een vel nori (zeewier) met in het midden komkommer, vis, stukje omelet, gember enz. De rol wordt in "moten" gesneden.
- Oshi-zushi of bo-zushi: De sushirijst wordt in een vierkant bakje geperst met boven op de rijst een plakje vis.
- Nigiri-zushi: De sushirijst wordt met de hand gekneed in blokjes van ongeveer 5x2x2 cm. Hier bovenop wordt dan een plak tonijn, zalm, viseitjes, omelet of garnaal gelegd.
- Chirashi-zushi: bestaat uit een kom rijst met alle ingrediënten van sushi er op of er doorheen gemengd.
Keuken- en eetgerei van sushi
Voor de bereiding en voor het eten van de sushi, heb je een aantal zaken nodig die essentieel zijn:
Houten kom (Hangiri)
Een houten kom is nodig voor de bereiding van de Japanse rijst met rijstazijn of shari. De houten kom is poreus zodat het overtollige water van de rijst door de kom opgenomen wordt. Het verhindert dat de rijst te plat wordt.
Waaier (Uchiwa)
Een waaier wordt ook wel gebruikt tijdens het drogen van de rijst en om de rijst sneller te laten afkoelen.
Bamboematje (Sudaré)
Een bamboematje is onontbeerlijk voor de bereiding van sushi. Een bamboematje gebruiken we om de sushirolletjes te bereiden. Koop een stevig matje dat goed afwasbaar is.
Houten rijstlepel (Shamoji)
De houten lepel is gemaakt van bamboehout en wordt gebruikt voor het opscheppen van de rijst. Spoel de lepel af met koud water voor gebruik zodat de rijst niet aan het hout blijft kleven.
Doek
Je hebt eveneens een katoenen of linnen doek nodig die het vocht makkelijk doorlaat. De doek wordt gebruikt tijdens de bereiding van de Japanse rijst. Je kan hier ook een keukenhanddoek voor gebruiken.
Eetstokjes (Saibashi)
Deze zijn iets langer als gewone eetstokjes en zijn nodig voor het vastnemen van de sushi.
De basisingrediënten
Zeewier (Nori)
Zeewier heeft een zeer hoge voedingswaarde. Het bevat een grote hoeveelheid mineralen, proteïnen en vitaminen. De beste kwaliteit zijn de zwarte vellen nori. Omdat de zwarte nori erg prijzig is, bestaat er ook een goedkopere groene variant op de markt namelijk de groene nori. Een vel nori is ongeveer 20x20 cm.
Japanse rijst (Gohanmono)
Enkel de Japanse rijst met een korte korrel is geschikt voor de bereiding van sushi. Deze rijst bevat ongeveer 100 kcal per 100 g rijst.
Rijstazijn (Su)
Mitsukan is de meest bekende rijstazijn. Deze heb je nodig voor de bereiding van de sushi rijst.
Sojasaus (Murasaki)
De sojasaus is niet weg te denken uit de Japanse keuken. De saus gaat prima samen met de ongekookte vis. Je hebt er verschillende variëteiten in die iets minder gezout is als de oorspronkelijke Japanse sojasaus.
Zoete Gember (Gari)
Gember is ook in onze keuken gekend en zit in vele pilletjes en drankjes en heeft een antibacteriële werking. De gember zorgt voor een frisse smaak aan de sushi.
Japanse mierikswortel (Wasabi)
Wasabi geeft een frisse tinteling in de neus en kan erg heet van smaak zijn. Het smaakt een beetje naar mosterdsaus. Verse Wasabi is erg duur. Het product is daarom verkrijgbaar in poedervorm of pastavorm.
Sommige mensen vinden de wasabi te pikant. Meng daarom een beetje mayonaise doorheen de wasabi om de smaak te verzachten.
Vis
Naast de Japanse rijst is vis het tweede belangrijkste hoofdingrediënt. De regel is dat de vis echt vers moet zijn. De meeste vis kan gebruikt worden voor de sushi bereidingen. Toch wordt witte vis minder gebruikt omdat het vlees sneller bederft dan andere vis. De soorten vis die gebruikt worden zijn:
- Platvis (rauw)
- Tonijn (rauw)
- Zalm (gezouten of rauw)
- Zeebrasem (rauw)
- krab (gekookt)
- Makreel (gemarineerd of rauw)
- Octopus (gekookt)
- Steurgarnalen (gekookt)
- Kuit (gezouten of rauw)
- Zeebaars (rauw)
- Zeeoor (rauw)
Sushirijst
Een belangrijk onderdeel is natuurlijk de bereiding van de sushirijst. Deze gebeurt als volgt:
De ingrediënten
- 300 g Japanse rijst (korte korrel)
- snuifje zout
- 2 eetlepels water
- 5 eetlepels saké
- 5 eetlepels rijstazijn
- 4 eetlepels suiker
De bereiding van sushirijst
- Breng de rijst in een kom en was de rijst een aantal keren (3-4 maal) tot het water helder is.
- Laat de rijst gedurende 30 minuten staan in een pot met water. Zorg ervoor dat het water 1 cm hoger staat dan de rijst.
- Giet de rijst in een kookpan met deksel. Laat de rijst 15 tot 20 minuten koken zonder het deksel eraf te halen.
- Vervolgens haalt men de kookpan van het vuur en brengt men de rijst over in de houten rijstkom. Leg over de kom een doek zodat het laatste vocht nog kan verdampen maar zonder dat de rijst uitdroogt. Laat de rijst afkoelen.
- Ondertussen maken we het azijnmengsel om de rijst aan te zuren en plakkerig te maken. Voeg het zout, water, saké, rijstazijn en suiker bij elkaar. Roer totdat de suiker min of meer opgelost is. Je kan het mengsel ook lichtjes verwarmen om het oplossen te versnellen.
- Is de rijst afgekoeld, dan voegen we langzaam het azijnmengsel toe. Niet in de rijst roeren maar wel omspatelen om geen papje te veroorzaken. Je zal snel merken dat de rijst zeer plakkerig wordt. Terwijl je het azijnmengsel toe dient, dien je de rijst te bewaaien met een waaier.
Andere gebruikte ingrediënten
Veel gebruikte
toppings zijn: zalmeitjes, kabeljauweitjes, haringeitjes, krabeitjes, garnaleneitjes. De eitjes die in onze winkels overal te verkrijgen zijn, zijn de zwarte of oranje kleurige lompviseieren.
Groenten: wortels en komkommer in lange staafjes gesneden. De wortelen koken we licht af. Verder gebruiken we ook nog ijsbergsla, avocado, suramistaafjes en gedroogde pruimen voor een zoete toets. Zwarte sesamzaadjes (Goma) worden gebruikt voor de afwerking van de sushi.
Zoete omeletrolletjes
Zoete omelet is niet weg te denken uit de wereld van de sushi. Hieronder geef ik de bereidingswijze voor het maken van zoete omeletrolletjes.
De ingrediënten
- 4 eieren
- 1 eetlepel water
- 2 eetlepels suiker
- 2 koffielepels sojasaus (shoyu)
- 3 eetlepels saké of droge witte wijn
- Plantaardige olie om de eieren te bakken
Keukengerei
Tefalpan of liefst een vierkantige pan.
De bereiding
- Klop de eieren op en voeg wat zout toe.
- Giet er het water bij en klop stevig op met een mixer totdat je een luchtig mengsel krijgt.
- Meng in een apart kommetje de suiker, de sojasaus en de saké of wijn. Roer dit mengsel voorzichtig doorheen het eierbeslag.
- Verwarm de vierkantige pan op een middelmatig vuur.
- Doe een beetje olie in de pan en giet 1/4 van het eierbeslag in de pan. Verdeel gelijkmatig over de pan.
- Is de omelet lichtjes gebakken, schuif of rol de omelet naar de zijkant van de pan. Gier terug een beetje olie in de pan en opnieuw 1/4 eierbeslag.
- Schuif de tweede omelet tegen de eerste en doe opnieuw olie en eierbeslag in de pan. Herhaal deze stappen tot al het eierbeslag opgebruikt is.
- Laat de omelet nu nog even goed doorbakken. Let wel op dat de onderkant van de omelet niet te bruin wordt.
- Je hebt nu een dikke laag omelet. Laat deze afkoelen en snij de omelet in stukken van 2,5 cm dikte. Deze kunnen nu gebruikt worden voor de bereiding van omeletsushi.
Sushirollen: maki-zushi of norimaki
De meest gekende en leukste sushi om te maken is de maki-zushi of norimaki. Tenslotte geef ik hieronder in het kort weer hoe je deze sushi dient te bereiden.
- Snij de groenten in reepjes. Kook de wortelreepjes zacht af.
- Snij de vis of krabsticks in reepjes.
- Leg op een bamboematje (makisu) een vel nori of zeewier.
- Op de nori leggen we een laag sushirijst. Opgepast. De rijst is zeer plakkerig. Om er voor te zorgen dat de rijst niet aan de handen blijft plakken, is het raadzaam een kommetje met water klaar te zetten met daarin een beetje rijstazijn. Verdeel 2/3 van de nori met rijst.
- In het midden van de rijstlaag, leggen we nu de reepjes groenten, vis en andere garnituur. Strijk een heel klein streepje wasabi op de groenten. Je kan de wasabi verzachten door deze met mayonaise te mengen.
- Neem het bamboematje langs onder vast en rol de nori met rijst op.
- Het laatste stukje van de nori wordt vochtig gemaakt met de handazijn en de rol kan dichtgeplakt worden.
- De rol kan vervolgens gesneden worden met een een scherp mes zonder zaagtanden.