Kniepertjes/nieuwjaarsrolletjes maken met makkelijk recept
Ieder land heeft, rond de jaarwisseling, zijn eigen tradities en gewoonten. Zo is het bakken en eten van kniepertjes en nieuwjaarsrolletjes in Nederland een eeuwen oude traditie. Een traditie die, net als het bakken van oliebollen en het afsteken van vuurwerk, onmisbaar is tijdens de jaarwisseling. Een kniepertje is een dunne harde wafel die in speciale wafelijzers worden gebakken. De wafel werd van oorsprong vooral in noord- en oost Nederland gegeten. Tegenwoordig zijn deze wafels onder de naam nieuwjaarsrolletjes en vechtersrolletjes door het hele land in de supermarkt verkrijgbaar. Toch gaat er volgens veel mensen niets boven zelf gebakken nieuwjaarsrolletjes, maar dan gebakken volgens een traditioneel recept.
Kniepertjes en nieuwjaarsrolletjes
Een kniepertje is een zoete, dunne harde wafel. Een kniepertje vindt zijn oorsprong in de tiende eeuw. In Noord- en Oost Nederland werd deze wafel traditioneel gebakken en gegeten rond de jaarwisseling. De wafels werden van oorsprong gebakken met een zoet deeg met kaneel in speciale wafelijzers. Vroeger waren dit smeedijzeren knijpijzers die boven het haardvuur werden gehouden. Tegenwoordig kan men speciale elektrische wafelijzers kopen die geschikt zijn voor het bakken van kniepertjes. Door de introductie van deze elektrische ijzers zijn kniepertjes steeds meer een nationaal product geworden en dus, in plaats van een streekproduct, een Nederlandse gewoonte geworden. Hoewel men in Drenthe nog altijd spreekt van kniepertjes, noemt men in Nederland de wafeltjes nieuwjaarsrolletjes of vechtersrolletjes. Deze laatste naam is te danken aan de grootste producent van de rolletjes, Banketfabriek Jac. Vegter B.V.
Rolletje of platte wafel.
De wafels die tegenwoordig in heel Nederland verkrijgbaar zijn, zijn vaak opgerold tot een rolletje. Het zogenaamde nieuwjaarsrolletje. Toch kan een kniepertje van oorsprong zowel plat als opgerold worden gegeten. Volgens de oude traditie, worden kniepertjes plat gegeten. Kniepertjes worden voornamelijk in de maand december gegeten. Vanaf nieuwjaarsdag worden de kniepertjes vervolgens als nieuwjaarsrolletje gemaakt en gegeten. De symboliek die hier achter schuil gaat is dat in december het oude jaar zich volledig heeft ontvouwen. In het nieuwe jaar eet men vervolgens de kniepertjes in rolletjes. Dit komt omdat men nog niet weet wat men te wachten staat in het nieuwe jaar.
Beslag
Hoewel de smaak van een platte wafel en een opgerolde wafel vergelijkbaar met elkaar zijn, kennen de beide soorten wafels toch een andere bereidingswijze. Dit komt omdat de beide wafels gemaakt worden met behulp van een ander soort beslag.
De platte wafels worden gemaakt van een beslag dat vrij vloeibaar is. Dit beslag wordt in het wafelijzer geschonken. Nadat het wafeltje een paar seconden de tijd heeft gehad om te bakken, wordt het wafeltje uit het ijzer gehaald en rond een houten stokje gerold. Doordat het om een stokje is gerold krijgt het nu de vorm van een rolletje en kan de wafel een opgerolde vorm aannemen. Dit kan bereikt worden door het wafeldeeg rond het stokje als wafeltje laat afkoelen. Wanneer het rolletje afgekoeld is, kan het ronde wafeltje dus heel eenvoudig van het stokje verwijderd worden.
Platte wafeltjes
De platte wafeltjes worden gemaakt van een bijzonder soort deeg. Van dit deeg worden kleine bolletjes gemaakt. Deze bolletjes worden vervolgens in het wafelijzer gedaan. Wanneer het wafelijzer met het deeg erin wordt gesloten, dan neemt het bolletje dus ook automatisch de vorm aan van een platte wafel. Na enkele minuten is het wafeltje gaar en kan het uit het ijzer verwijderd worden.
Traditioneel recept voor het ( Nieuwjaars)rolletje
Benodigdheden (voor circa 80 wafels)
ingrediënten | hulpmiddelen |
2 eieren | mixer |
250 gram roomboter | beslagkom |
500 gram gezeefd bloem | steelpannetje |
500 gram witte basterdsuiker | wafelijzer |
4 pakjes vanillesuiker | |
2 eetlepels anijspoeder | |
snufje zout | |
3 deciliter koud water | |
Bereidingswijze
Doe de basterdsuiker, vanillesuiker, anijspoeder, zout en de eieren in een beslagkom en mix het geheel met behulp van een mixer. Smelt de boter in een steelpannetje op zacht vuur en voeg de boter aan het mengsel toe en mix het geheel nogmaals op de laagte stand. Voeg de gezeefde bloem en het koude water toe aan het beslag totdat het beslag de dikte heeft van yoghurt.
Schep nu met een beslaglepel het beslag in het wafelijzer. Laat het wafeltje ongeveer 40 seconden bakken en verwijder het wafeltje daarna voorzichtig met een mes uit het wafelijzer. Rol het nog warme wafeltje gelijk om een rond houtje. Laat het wafeltje rond dit houtje afkoelen en verwijder daarna het rolletje. Desgewenst kan het rolletje, voor het serveren aan derden, gevuld worden met slagroom.
Traditioneel Drents recept van een kniepertje (platte vorm)
Benodigdheden (voor circa 75 wafeltjes)
ingrediënten | hulpmiddelen |
200 gram bloem | mixer |
150 gram boter | beslagkom |
150 gram bruine basterd suiker | steelpannetje |
2 eieren | wafelijzer |
2 eetlepels anijspoeder | |
Bereidingswijze
Smelt de boter in een steelpannetje op gematigd vuur. Doe de gesmolten boter daarna in de beslagkom en voeg de bloem, suiker eieren en de anijspoeder aan het boter toe. Mix het geheel tot een glad beslag.
Voor het bakken van de wafels maak je van het deeg kleine bolletjes. Doe een bolletje in het wafelijzer en doe het ijzer dicht. Na drie á vier minuten is de wafel klaar.
Lees verder