Wedstrijden bier brouwen voor thuisbrouwers

Brouw je thuis je eigen bier en wil je je weleens meten met andere hobbybrouwers? Of ben je nieuwsgierig hoe goed je het brouwen onder de knie hebt en wil je je brouwsels laten testen door een echte bierkeurmeester? Dan is het meedoen aan een bierbrouwwedstrijd voor amateurs een goed idee. Je bier wordt beoordeeld op allerlei kenmerken, zoals kleur, geur, smaak, koolzuurgehalte en mondgevoel. Soms zijn er ook prijzen te winnen. Los van eeuwige roem natuurlijk! Je hebt sowieso een leuk dagje uit en je kunt een heleboel andere thuisbrouwers ontmoeten.

• Brouwwedstrijd: brouwen volgens biertype
• Hoe gaat de keuring van bier in zijn werk?
• Bekende bierbrouwwedstrijden voor amateurs
• Hoe laat je je zelfgebrouwen bier meedoen aan een wedstrijd?
• Wat levert meedoen aan een wedstrijd bier brouwen op?

Brouwwedstrijd: brouwen volgens biertype

Bij een brouwwedstrijd voor thuisbrouwers worden de ingezonden bieren gekeurd door speciaal opgeleide keurmeesters (m/v) van het bierkeurmeestersgilde (BKG). Zij keuren het bier blind. Ze weten dus niet wie het bier heeft gemaakt. De bieren moeten worden in gezonden in de juiste klasse en je geeft ook vooraf het biertype aan: is het een witbier, een dubbel, een IPA of misschien wel een Irish Red Ale of een Dortmunder Strong? De verschillende biertypen en hun belangrijkste kenmerken zijn te vinden op de biertypenlijst. Als je een bier inzendt bij een wedstrijd, moet het voldoen aan de kenmerken van het betreffende biertype.

Vijf verschillende klassen

Bij wedstrijden kun je bieren inzenden in vijf verschillende klassen:

• Klasse A: licht van kleur, licht in alcohol (pils, American Pale Ale, witbier, ...)
• Klasse B: donker van kleur, licht in alcohol (milkstout, porter, oud bruin, ...)
• Klasse C: licht van kleur, zwaar in alcohol (India Pale Ale, tripel, barley wine, ...)
• Klasse D: donker van kleur, zwaar in alcohol (dubbel, bokbier, Russian Imperial Stout, ...)
• Klasse V: de vrije klasse, bieren die niet in te delen zijn in een van de 47 biertypen

Klassegrenzen

De grens tussen licht en donker ligt bij 30 EBC. EBC staat voor European Brewery Convention en is een eenheid waarmee de kleur van mout in bier wordt uitgedrukt. De grens tussen licht en zwaar in alcohol ligt bij een zogenaamd begin SG van 1060. SG staat voor specific gravity en geeft de dichtheid van het wort aan, in dit geval voor de vergisting. Hoe hoger het begin SG, hoe meer alcohol het bier na vergisting zal bevatten.

Hoe gaat de keuring van bier in zijn werk?

De keurmeesters beoordelen het bier enkele dagen voorafgaand aan de wedstrijddag. Dat doen ze in alle rust en ze maken daarbij gebruik van speciale proefglazen. De keurmeesters vullen een uitgebreid keuringsrapport in en kennen per onderdeel punten toe aan het bier. Er zijn maximaal 100 punten te verdienen. De bieren worden op de volgende kenmerken gekeurd:

• Visuele aspecten: de juiste fles en de juiste vulhoogte, koolzuur, kleur, helderheid, schuimkraag en schuimstabiliteit (15 punten)
• Smaak: basissmaak (zoet, bitter, zuur, volgens biertype), body (is het 'dun' of 'dik' bier), mondgevoel en nasmaak (35 punten)
• Geur- en smaakassociaties: wat ruikt en proeft de keurmeester allemaal en klopt dat volgens het biertype? Hier kunnen ook smaakafwijkingen worden geconstateerd, veroorzaakt door fouten tijdens het brouwen (25 punten voor geur, 25 punten voor smaak)

Eindoordeel

Vervolgens komt de keurmeester met een algemeen oordeel en motiveert hij of zij de waardering. Als het bier met meer dan 80 punten wordt beoordeeld, komt er een tweede keurmeester aan te pas.

Bekende bierbrouwwedstrijden voor amateurs

Er zijn in Nederland verschillende wedstrijden voor thuisbrouwers. In de regel voor alle biertypen en normaal gesproken worden de bieren gekeurd door officiële keurmeesters. Dit zijn de drie grootste en bekendste:

Open Nederlandse Kampioenschappen Amateur Bierbrouwen (ONK bier brouwen)

Dit kampioenschap wordt jaarlijks gehouden en werd voor het eerst georganiseerd in 1984. Het is het grootste kampioenschap van Nederland. Het vindt meestal plaats in juni en wordt telkens door een ander hobbybrouwgilde georganiseerd.

Open Bergse Bierbrouw Kampioenschap (OBBK)

Elk jaar in september organiseert het Bergsche Bierbrouwersgilde in Bergen op Zoom het Bergs Bierfestival. Tijdens dat festival wordt het OBBK gehouden.

Gilde Kampioenschappen Bierbrouwen (OCK)

Dit kampioenschap is speciaal voor hobbybrouwgildes, hoewel thuisbrouwers die geen lid zijn van een gilde ook mee mogen doen. De bieren worden niet alleen individueel beoordeeld, maar hier wordt ook bepaald welk gilde zich dat jaar Nederlands kampioen hobbybrouwen mag noemen.

Hoe laat je je zelfgebrouwen bier meedoen aan een wedstrijd?

Als je wilt meedoen aan een wedstrijd voor amateurbrouwers geef je bij je (online) inschrijving aan welk(e) biertype(n) je gaat inzenden. Meestal is er een maximum, afhankelijk van het aantal beschikbare keurmeesters. Je brouwt je bier een stuurt het een aantal weken voor de wedstrijddag in (in feite is dat de uitslagendag).

Neutrale flessen

Het insturen van bier moet in neutrale flessen gebeuren, zodat keurmeesters niet kunnen zien wie het bier gemaakt heeft. Meestal stuur je drie flesjes per ingezonden bier in. Het bier moet worden afgevuld in zogenaamde BNR-flessen (de Bruine Nederlandse Retourfles van 30 cl, dit is het type flessen dat voor pils wordt gebruikt). De kroonkurk moet zilver- of goudkleurig zijn en de vulhoogte tussen de 1 en de 4 cm. Op de flesjes plak je het etiket dat je van de wedstrijdcommissie hebt gekregen.

De wedstrijddag zelf

Dit is de dag dat de uitslagen bekend worden gemaakt, het bier is eerder gekeurd. Het is een dagje uit voor thuisbrouwers. Er zijn lezingen, uiteraard kun je er bier proeven, je ontmoet er veel andere hobbybrouwers en natuurlijk is er de spanning van het uitslagenmoment zelf: hoe hebben je bieren gescoord?

Wat levert meedoen aan een wedstrijd bier brouwen op?

Allereerst geeft het je een goede indicatie in hoeverre je de techniek van het brouwen onder de knie hebt. Maak je nog brouwfouten? Kun je brouwen volgens een biertype? Achteraf krijg je het keuringsrapport mee en dat biedt waardevolle informatie over waar nog verbetering mogelijk is. Daarnaast zijn er soms prijzen te winnen. En je kunt er erkenning mee verdienen in de hobbybrouwwereld. Vooral het ONK amateur bierbrouwen heeft een zeker aanzien. Maar een bierbrouwkampioenschap is vooral ook heel leuk en gezellig!