Wijn: Franse witte wijn, Provence, Chablis

Over de witte wijnen van de Provence valt niet bijster veel te vertellen. De meeste zijn te zwaarwichtig om verfrissing te schenken. Hier in Nederland heb ik eigenlijk maar één wijn geproefd met een flinke dosis fraicheur en dat is de blanke l’Estandon die gebracht wordt door Fourcroy.

Bergerac, Gaillac, Haut-Poitou

Een interessante wijn op een wat hoger niveau vind ik de Cassis (die niets te maken heeft met de Crème de Cassis van Dijon). Deze witte wijn brengt een droge, heel aparte stoere smaak die verrukkelijk samengaat met bouillabaisse en pikante visgerechten.

Ten westen van de Provence begint de Languedoc en daarachter weer Roussillon. Samen vormen zij Frankrjks wijnschuur. Er schitteren maar weinig witte sterren. In Roussillon weten vooral de Vignerons Catalans een luchtige creatie-in-wit te brengen. Er resteren dan nog een aantal gebieden die allemaal wat witte wijn maken die ôf hier moeilijk verkrijgbaar, ôf alleen maar curieus eigenlijk niet de moeite waard is. Enkele noem ik hier. De Bergerac ligt oostelijk van Bordeaux en vormt een geliefd vakantiegebied voor tal van landgenoten. De droge witte Bergerac is vaak een vrij boerse wijn zonder raffinement; hetzelfde kan gezegd worden van de halfzoete soorten.

Weer meer landinwaarts komt men in Gaillac, een wijnstreek van hoge leeftijd. De droge witte wijn heeft hier iets steenachtigs. Tussen Bordeaux en de Loire bevindt zich de hoogviakte van Haut-Poitou. Hier produceert men een charmeur van een wijn met een vreselijk aardig bouquet dat het glas haast uitstuift van plezier. Enkele restaurants die zijn aangesloten bij de Alliance Gastronomique Néerlandaise voeren ‘m (zoals De Echoput in Apeldoorn, Chalet Royal in Den Bosch en De Zwaan te Etten-Leur). Let er eens op als u daar gaat eten.

Blanc de Blancs, stille champagne

Tot slot nog een opmerking over de vele Franse witte wijnen die met de aanduiding Blanc de Blancs worden aangeboden. Veel mensen denken dat dit een speciaal soort witte wijn betreft. Niets is echter minder waar: Blanc de Blancs wil alleen maar zeggen ‘witte wijn van witte druiven’ en dat zijn in de praktijk vrijwel alle witte tafelwijnen. Maar het staat natuurlijk véél gedistingeerder dan maar gewoon ‘Vin Blanc’, dat wel...

Men kan overigens heel goed witte wijn vervaardigen uit het sap van blauwe druiven. Rode wijn namelijk ontleent zijn kleur aan de schillen en als men deze direct afvoert, ontstaat een blanke wijn. Het bekendste voorbeeld is champagne, want deze witte belletjeswijn maakt men doorgaans voor tweederde uit het sap van blauwe druiven. Er bestaat ook een ‘stille’ champagne Coteaux Champenois geheten. Deze bewijst echter op onverbiddelijke wijze dat champagne mousserend hoort te zijn en zonder zijn bubbels niet meer is dan een soort matige Chablis voor een te hoge prijs.

Chablis

Het enige gebiedje dat vrijwel uitsluitend witte wijn produceert is Chab ijs. Dit ligt ongeveer halverwege Parijs en Beaune op een kwartiertje rijden van de snelweg. Het plaatsje zelf is zeer suffig en ook niet erg fraai. De wijngaarden liggen er in een straal van vijf kilometer omheen, dé beste op de heuvelrug er recht tegenover. De wijnen hiervan dragen de titel Chabhs Grand Cru. Ze zijn haast altijd erg kostbaar, maar wie weet wint u nog eens de staatsloterj en daarom geef ik toch de namen: Vaudésir (met zijn enclave Moutonne), Preuses, Les Cbs, Grenouilles, Bougros, Valmur en Blanchots. Zij vertegenwoordigen het beste van Chablis en brengen een bleke strokleur met een groene glans, een prachtig, opvallend bouquet en een droge, vitale, beetje metalige smaak. Chablis vind ik zelf niet altijd even charmant, maar deze Grands Crus zijn toch meestal wel héél lekker. Je kunt ze vaak makkelijk tien jaar bewaren.

Een trapje lager komt Chabhs Premier Cru. Deze wijn komt van een flink aantal percelen in het hele district. Er wordt behoorlijk wat van gemaakt, ongeveer half zoveel als van Chab ijs.
Het kwaliteitsverschil tussen beide soorten is niet verschrikkelijk groot, maar toch wel proefbaar. Chabhs Premier Cru bezit wettelijk iets meer alcohol en daarmee ook meer karakter.

De laagste appellation is Petit Chabhs, vooral jong erg lekker. Chablis heeft het jaren erg moeilijk gehad, maar dankzij investeringen van buitenaf (men fluistert zelfs van filmsterren) heeft men4e produktie wat weten op te voeren. Een oogst om te onthouden is die van 1975; men beschouwt dit jaar als één der beste van na de Tweede Wereldoorlog. Omdat Chablis een grote bekendheid geniet, hebben de scharrelaars ook op dit front toegeslagen. Wantrouw daarom zeer goedkope aanbiedingen van professionele prijsboxers en soortgelijke ‘heren’.

Er zal altijd wel een controverse blijven bestaan tussen de liefhebbers van rode Bourgogne en die van rode Bordeaux. Want beiden zijn er heilig van overtuigd dat ht’in wijn de beste ter wereld is. Nog nooit heeft een fervente Bourgogne-fan een Bordeaux-adept van zijn gelijk kunnen overtuigen. Over één ding zijn de meeste wijndrinkers het echter wèl eens: dat de blanke Bourgognes van de Côte d’Or een klasse bezitten die maar heel weinig andere wijnen weten te bereiken. De Côte d’Or is het hart van de Bourgogne, een helling die zich over zo’n vijftig kilometer uitstrekt tussen Dijon en Santenay met in het midden Beaune.

De Witte wijnen zijn hier sterk in de minderheid; ze vertegenwoordigen ongeveer eenderde van het totaal. En Wat er aan wit geoogst wordt, bestaat dan nog voor een flink deel uit de betrekkelijk eenvoudige Bourgogne Aligoré. Deze wijn is gedoopt naar zijn druif en geeft een mondvol frisse, sappige Wijn, wat vlezig soms en een traktatie bij vis.