Waarom zou je eigenlijk champagne drinken?

Van alle wijnen spreekt Champagne waarschijnlijk het meest tot de verbeelding. Het is een prachtig product waarmee men elkaar overal in de wereld geluk en succes toewenst. Een hardnekkig gerucht wil dat Joséphine de Beauharnais, de 1e echtgenote van keizer Napoleon Bonaparte, er zich in baadde. Mmmm, ik ken er weinig die dit niet zouden willen ...

Waarom zou je eigenlijk champagne drinken?

In gedachten verzonken kun je gissen naar het geheim van die strippende belletjes in je tulpvormige champagneglas waarin deze magische mousse alle ruimte krijgt. Champagne ... je kunt je erover verbazen, je laten verrassen, je het nodige over afvragen en je er door mee laten slepen. Als levenskunstenaar met stijl weet je natuurlijk dat op alle momenten van de dag en de nacht een fles champagne geopend kan worden. Er is namelijk zoveel op zoveel momenten met zoveel mensen te vieren. Feitelijke kennis over champagne is dus een begerenswaardige zaak.

Champagne ... je kunt je erover verbazen, je laten verrassen, je het nodige over afvragen en je er door mee laten slepen. Als levenskunstenaar met stijl weet je natuurlijk dat op alle momenten van de dag en de nacht een fles champagne geopend kan worden. Er is namelijk zoveel op zoveel momenten met zoveel mensen te vieren. Feitelijke kennis over champagne is dus een begerenswaardige zaak.

Champagne komt echt alleen uit de Champagne

Het wijnbouwgebied Champagne ligt op 150 kilometer ten noordoosten van Parijs. Buiten dit, bij Franse wet geografisch afgebakende gebied, kan geen wijn worden geproduceerd die de naam champagne zou mogen dragen. In een fles waar ‘méthode traditionelle’ op het etiket staat, zit dus ook geen champagne; evenmin als in een fles crémant. De strakke regelgeving en veeleisende normen zorgen ervoor dat de toevoeging van de beschermde herkomstaanduiding, 'Appellation d´Origine Controlée Champagne' uitsluitend die mousserende wijnen betreft, die in de Champagne worden geproduceerd. Hieraan dankt champagne zijn uitzonderlijke reputatie en aanzien in de wereld.

De Champagnestreek is onderverdeeld in kleine gebieden, 'crus' geheten, maar er zijn niettemin vier grote regio´s aan te wijzen. De Montagne de Reims, de Vallée de la Marne, de Côte des Blancs en de Côte des Bar. Alle crus hebben een officiële rangorde op de 'échelle des crus', een hiërarchie die in 1919 werd vastgelegd. Deze classificatie bepaalt de prijs waarvoor de wijnboeren hun druiven verkopen aan de champagneproducenten. Veel champagnehuizen moeten een deel van de druiven die ze nodig hebben bijkopen omdat ze zelf niet over voldoende eigen wijngaarden beschikken. De kwaliteitsniveaus worden uitgedrukt in percentages van 80 tot 100%. Druiven die groeien in een cru met een kwaliteitsniveau van 100% hebben recht op de term Grand Cru. Crus met een niveau tussen de 90 en 99% hebben recht op de term Premier Cru. De enige bij wet toegestane druivenrassen zijn de blauwe druiven pinot noir en pinot meunier, en de chardonnay, een witte druif.

De regels van de champagnekus, pardon -kunst

De meeste champagnehuizen hanteren verschillende flesformaten. Naast de standaardfles (le Bouteille)van 75 cl bestaat de kwartfles (le Quart) van 20 cl, de halve fles (la Demie) van 37,5 cl, de Magnum van 1,5 liter, de Jeroboam van 3 liter, de Mathusalem van 6 liter, de Salmanazar van 9, de Balthazar van 12, de Nebuchadnezar van 15 liter (20 flessen) en het summum, die alleen op speciaal verzoek wordt gemaakt, de Salomon van 24 flessen in één (18 liter).

Elk champagnehuis stelt zijn champagnes anders samen. Elke cuvée kenmerkt zich door een stijl die hoort bij het huis en die consequent wordt nagestreefd. In de Brut non-millésimé (zonder jaartal) komt die stijl het beste tot uiting. Het is meestal een assemblage uit verschillende oogstjaren en wijngaarden. De millésimés - met jaartal - zijn samengesteld uit voorname wijnen van één en hetzelfde uitzonderlijke oogstjaar.

Andere bijzonderheden van een cuvée kunnen zijn: de rosé die men maakt door de blauwe druivenschillen kort met het druivensap te laten gisten of door toevoeging van wat stille rode wijn uit de Champagne of de blanc de blancs die voor 100% van de witte chardonnay-druif is gemaakt. Aanduidingen voor de smaak van droog naar zoet zijn: extra brut, brut, sec en demi-sec.

Bewaren en koelen

De wijn rijpt jaren in de koele kelders van de champagnehuizen en is dus bij aankoop gelukkig op dronk. Champagne kan op een donkere en koele plaats weggelegd worden - liggend om de kurk niet uit te drogen - maar uit hoofde van het eeuwige feest der zinnen hoeft dit dus niet.

Een ijskoude champagne kan niet geproefd worden, een wijn tussen 6 en 9ºC wel. Deze temperatuur wordt bereikt door de champagne zo´n twintig minuten in een met water en ijsblokjes gevulde champagnekoeler te zetten. Drie uur in de koelkast kan ook. O wee degene die een fles champagne in het vriesvak legt; hij vernielt de smaak. Laat trouwens een fles champagne nooit langer dan tien dagen in het minst koude gedeelte van een koelkast liggen.

Openen en schenken

Houd de fles vast en maak het ijzerdraadje eerst vrij en dan los. Houd de fles enigszins schuin, draai de fles met een hand rond - de andere hand c.q. duim houdt de kurk vast - en laat hem nu, grote klasse, met een zachte zucht komen. Schenk uiteraard eerst de ander een weinig champagne in en vul de glazen dan voor niet meer dan tweederde, door een of meer keren bijschenken, al naar gelang de mate waarin de champagne bruist. De fles kan aan de onderkant, met de duim in zijn ziel, en de vingers langs de onder- en zijkant worden vastgehouden. Aan te bevelen bij een magnum gezien zijn omvang.