Sambals uit de Gordel van Smaragd

Als u van heet eten houdt dan kunnen deze sambals uw gerecht misschien nog even dat tikkeltje pit geven waar u naar zoekt. Deze 10 heerlijke, pittige sambals kunt u zelf maken en zijn geschikt voor al uw rijsttafelgerechten of waar u het ook maar lekker bij vindt.

Sambal Djeroek

Ingrediënten en benodigdheden:

• 2 uien (middelgroot)
• ½ theelepel trassi
• 1 theelepel sambal oelek
• 10 Spaanse pepers (7 rode en 3 groene)
• 2 blaadjes djeroek poeroet
• 1 eetlepel olie
• 1 theelepel sinaasappelschil
• wat zout

Bereiding:

Snipper de uien fijn, doe de sambal oelek, de Spaanse pepers, de blaadjes djeroek poeroet, trassi en zout erbij en wrijf alles heel fijn. Fruit het geheel in 1 eetlepel warme olie. Doe de sambal in een klein schaaltje en meng er nog 1 theelepel geraspte sinaasappelschil door. Laat alles goed afkoelen.

Sambal Badjak

Ingrediënten en benodigdheden:

• 4 kleine uien
• 2 eetlepels olie
• 10 theelepels sambal oelek
• 1 groene Spaanse peper
• 1 flinke mespunt sereh
• wat zout
• wat assemwater of citroensap
• ½ theelepel trassi
• 2 theelepels suiker
• ½ cm santen (geconcentreerde kokos)
• 1 mespunt peper

Bereiding:

Snipper de uien fijn en voeg hierbij de sambal oelek, de groene Spaanse peper, de trassi en wat zout en maak alles fijn in een vijzel of met een staafmixer tot een kruidenpapje. Laat de olie warm worden in een wadjan of wok en fruit hierin het kruidenpapje. Voeg toe 1 mespunt sereh, de suiker, wat assemwater of citroensap. De sambal badjak goed opkoken. Hierna het stukje santen toevoegen en onder goed roeren laten oplossen.

Sambal Klapper (kokos) met maïs

Ingrediënten en benodigdheden:

• 200 gram kokosmeel
• 5 flinke eetlepels maïs uit blik
• 2 eetlepels sambal trassi
• 1 theelepel kentjoer
• 6 djeroek poeroetblaadjes
• 4 eetlepels bieslook, fijngesneden
• 1 theelepel Javaanse suiker
• wat zout

Bereiding:

Meng al deze ingrediënten in een vijzel en maak het licht fijn (het mag een beetje grof blijven). Voeg de Javaanse suiker toe en roer dit om met een houten lepel.

Sambal Kering (gedroogde garnaaltjes)

Ingrediënten en benodigdheden:

• 6 eetlepels ebi (kleine gedroogde garnaaltjes)
• 4 kleine teentjes knoflook
• 1 theelepel kentjoer
• 2 afgestreken eetlepels witte suiker
• 1 theelepel trassi
• 2 eetlepels sambal oelek
• 2 groene rawits (kleine lombok)
• 5 blaadjes djeroek poeroet
• ½ kopje olie

Bereiding:

1. De sambal oelek, kentjoer, de rawits, trassi, knoflook en suiker fijn stampen in een vijzel. Voeg de ebi hier aan toe, de massa goed doorroeren.
2. Maak de olie heet in de wadjan of wok, haal de wadjan of wok van het vuur en voeg de massa toe plus de djeroek poeroetblaadjes. Roer voorzichtig met een houten lepel door het geheel en zet de wadjan of wok weer op een laag pitje. Roer de sambal 3-5 min. goed door. Haal vervolgens de djeroek poeroetblaadjes eruit. Laat de sambal afkoelen en doe dit in een afgesloten potje.

Sambal Petis

Ingrediënten en benodigdheden:

• 4 uien
• 2 Spaanse rode pepers
• 8 rode rawits (kleine lomboks)
• 4 eetlepels petis (bij de Toko in een potje te verkrijgen)
• 5 knoflookteentjes
• 1½ theelepel kurkuma
• 4 blaadjes djeroek poeroet
• ½ kopje olie
• water

Bereiding:

1. Snipper de uien, de pepers en rawits fijn en wrijf de ui, kurkuma, pepers en knoflook tot een mooie brei. Laat de olie warm worden en voeg deze brei toe. Licht fruiten. Giet een kopje water toe met eveneens de djeroek poeroetblaadjes. Deze sambal een paar minuten laten sudderen.
2. Als laatste de petis erin doen en de sambal al roerende op klein vuur (het kleinste pitje). Laat de sambal afkoelen en doe deze in glazen potjes.

Sambal álá rauwe sjalotjes

Ingrediënten en benodigdheden:

• 10 Spaanse pepers (rode en groene)
• 2 theelepels koenjit
• 3 theelepels trassi
• 12 sjalotten
• 2 eetlepels ketjap manis
• ½ kopje olie

Bereiding:

1. Maak fijn de pepers, de rawits, trassi, koenjit en meng dit tot een brei. Doe dit een vijzel. Maak de olie heet in een wadjan of wok en voeg de brei toe. Schep dit snel 1 min. door. Zet het geheel op een kleine pit en doe de ketjap erin. Laat het een minuut of 3 doorsudderen.
2. Snij de sjalotten in stukjes van 1 cm. Haal de wadjan of wok van het vuur en voeg de sjalotten door het hete mengsel. Afkoelen en opslaan in glazen potjes.

Sambal Brandal

Ingrediënten en benodigdheden:

• 2 Spaanse pepers (1 rode en 1 groene)
• 10 Spaanse pepers (rode en groene)
• 7 kemirinoten (gepoft)
• 3 theelepels bruine suiker
• 4 eetlepels vloeibare tamarinde (in potje in Toko te verkrijgen)
• 1½ theelepel trassi
• 2 kleine uien
• 1½ citroenschil
• ½ kopje olie

Bereiding:

Maak de Spaanse pepers en de ui fijn. De kemiries, suiker , trassi, ui en zo ook de Spaanse pepers tot een brij maken. Verhit olie in een wadjan/wok, voeg de brij toe, roer er lichtjes doorheen en doe hierna de tamarinde erin. Even 2-3 min. door laten sudderen. Doe dit geheel in een wekpot. Deze sambal koel bewaren zodat het weken goed kan blijven.

Sambal zoute visjes (teri)

Ingrediënten en benodigdheden:

• 5 Spaanse pepers (rode en groene), fijngesnipperd
• 2 rawits (kleine lomboks, rode en groene), fijngesnipperd
• 1 ui, gesnipperd
• 1 handjevol teri (zoute visjes)
• 1½ sprietje sereh
• 3 eetlepels tomatenpuree
• ½ kopje olie

Bereiding:

De Spaanse pepers, rawits, gesnipperde ui en de tomatenpuree in een kom of vijzel doen, meng het met een lepel. Neem een wadjan/wok en doe hierin 3 eetlepels olie. Bak de brij heel even in de olie. Haal de pan van het vuur.
Begin nu met het bakken van de teri in de restant olie. De teri moet lichtgeel gebakken worden, niet al te lang op het vuur. De teri bij de gebakken kruiden doen, al roerend op het vuur.

Sambal Peteh

Ingrediënten en benodigdheden:

• 2 eetlepels sambal oelek
• 1 rode Spaanse peper
• 3 groene rawits (kleine lomboks)
• 6 teentjes knoflook
• 1 theelepel laospoeder
• 2 kleine uien
• 250 gram verse gepelde garnalen
• 10 petehbonen
• 2 eetlepels kokosmelk
• 1 spriet sereh
• 1½ eetlepel assemwater
• 1 theelepel trassi
• wat zout
• ½ kopje olie

Bereiding:

1. Doe alle kruiden in een vijzel, behalve de sereh en fruit dit in warme olie in een wadjan/wok. Meng de sambal, assem en trassi door het mengsel. Laat dit even sudderen.
2. Voeg de garnalen, de kokosmelk en de petehbonen toe. Laat het mengsel 3-5 min. doorkoken op een klein pitje tot de olie boven komt drijven. Afkoelen en bewaren in een goed afsluitend potje.

Sambal prei en tomaat

Ingrediënten en benodigdheden:

• 2 kleine preitjes
• 3 stevige tomaten
• 1 rode ui
• 1 groene Spaanse peper
• 1 groene rawit (kleine lombok)
• 1½ eetlepel sambal oelek
• 2½ eetlepel citroensap
• 5 kemirinoten
• 3 eetlepels kokosmelk/santen
• 1 mespuntje zout
• ½ kopje olie]

Bereiding:

De kemirinoten, de Spaanse peper, rawit en uien fijnmaken in een vijzel en kook deze met de santen, sambal, in vieren gesneden tomaten en citroensap. Maak de prei superfijn en kneed deze met een mespuntje zout. Vermeng alles tot een geheel en kook dit tot het droog is. Neem een wadjan/wok, verhit een half kopje olie (niet al te heet) en voeg de gekookte brij toe. Laat dit al roerende 3 min. sudderen op een klein pitje. Afkoelen en dit bewaren in een goed afsluitende pot. Vanwege de prei een aantal weken goed te houden in de koelkast.