Iraans gerecht: Haleem

Iran kent veel heerlijke gerechten, waaronder haleem. Dit traditionele gerecht stamt ver uit de geschiedenis van het Perzische rijk en laat je wat van de cultuur en geschienis proeven. Het is veelal een recept dat wordt overgegeven van generatie op generatie, maar ondanks dit feit weten niet veel jongeren hoe dit gerecht bereidt moet worden. Maar wat heb je nu precies nodig voor haleem en hoe moet het aansluitend worden klaar gemaakt?

De geschiedenis

Haleem is een gerecht wat erg populair is in het Midden-Oosten en Azië en komt oorspronkelijk uit Iran en Afghanistan. Over de daadwerkelijke afkomst van dit gerecht is nog veel onduidelijkheid. Er wordt geschreven dat dit Perzische gerecht uit de tijd van Akbar stamt. Een ander geschrift meent dat dit een Arabisch gerecht is en ook wel Harisah (ook geschreven als Harees of Hareesa) wordt genoemd. Shoaib Daniyal (journalist voor The Sunday Gardian) schreef dat dit gerecht dateert uit de 10e eeuw en dat het toen werd opgenomen in een kookboek van Abu Muhammad al-Muzaffar ibn Sayyar, welke speciaal werd geschreven voor de hooggeplaatsten in Baghdad. Maar dat het gerecht werd opgenomen in een kookboek, wil natuurlijk niet per definitie zeggen dat het gerecht toen is ontstaan of dat het gerecht uit deze regio zou komen.
Haleem werd vroeger verkocht als snack op verschillende bazaars. Er werden grote ketels op een houtvuur gezet, waarmee de haleem bereidt kon worden. Haleem is tevens een speciaal gerecht wat veel tijdens de maanden van de Ramadan en Muharram wordt gegeten.

In Iran wordt haleem tegenwoordig veel gegeten op een vroege vrijdagochtend, voordat de familie een flinke wandeling gaat maken of voordat men de bergen intrekt. Het weekend begint in Iran namelijk op donderdagmiddag en duurt tot en met vrijdag. Omdat het gerecht erg machtig is, is het een ideale maaltijd als voorbereiding op een flinke tocht.

De samenstelling van het gerecht

Het gerecht kent vele variaties. Dit is te danken aan het feit dat het gerecht erg populair was over een groot gebied van de wereld. Mensen moesten toen gebruik maken van lokale producten, waardoor het gerecht per gebied kon veranderen. Een mooi voorbeeld is het verschil tussen Pakistan en India. In Pakistan wordt de haleem veelal gemaakt met rundvlees of schapenvlees. Maar in India gebruikt men voornamelijk geitenvlees of vlees van een buffel. In Iran wordt haleem vaak gemaakt met kippenvlees en wordt dan ook in dit gerecht opgenomen.

De ingrediënten

Voor het maken van een Iraanse haleem heb je de volgende ingrediënten nodig:

• 500 gram havervlokken
• 500 gram kipfilet
• 1 ui
• Extra glazen water
• Zout
• Suiker (optioneel)
• Kaneel (optioneel)
• Roomboter (optioneel)

De bereiding

Allereerst dient te kipfilet gekookt te worden in water. Voeg hier wat zout aan toe evenals de uit. Zodra de kipfilet goed is gekookt, kan deze uit de pan gehaald worden. Gooi de bouillon echter niet weg! Hierin kun je de havervlokken in doen en kunnen deze worden gekookt. Mocht het zo zijn dat de havervlokken nog erg dik blijven, moet je er een kopje water bij doen. Dit kun je even laten staan.

Ondertussen kun je de reeds gekookte kip vast gaan plukken, zodat de kipfilets veranderen in allemaal kleine stukjes geplukte kip. Vergeet niet af en toe de havervlokken even goed door te roeren. Mochten de havervlokken nog steeds te dik blijven, kun je er weer een beetje water bij doen. Uiteindelijk moeten de havervlokken een beetje dezelfde dikte hebben als havermout. Wanneer de juiste dikte van de havervlokken is bereikt, kun je de geplukte kipfilet aan de pan met havervlokken toevoegen. Het is echter wel noodzakelijk om te blijven roeren, waardoor verbranding wordt voorkomen.

Wanneer alles goed is gemengd en gekookt, kan de pan van het vuur worden gehaald. Vervolgens kun je met de staafmixer aan de slag. Zorg dat de kipfilet en de havervlokken goed worden gemixt en er een glad eindresultaat wordt behaald. Wanneer je het gladde eindresultaat hebt bereikt, kan de pan weer even terug op het vuur. Zet de pan echter wel op een laag vuurtje. De gemixte kipfilet en havermout moet nu zo’n een tot anderhalf uur op het lage vuurtje blijven staan, waarbij het belangrijk blijft om het gerecht te blijven roeren. Wanneer de haleem de juiste dikte en consistentie heeft bereikt, kan de pan van het vuur worden gehaald en is het gerecht klaar om gegeten te worden.

Extra toevoegingen

De haleem kan nu worden opgeschept en is in principe klaar voor consumptie. En hoewel haleem op zich al erg lekker is, kun je het altijd nog een beetje naar smaak aanpassen. Denk bijvoorbeeld aan wat suiker en kaneel als extra smaakmaker. Of een klein beetje roomboter laten smelten en vervolgens een klein theelepeltje op de borden haleem doen. Als decoratie is het ook altijd leuk om wat geplukte kip achter te houden en deze te gebruiken als topping op de haleem. Tevens is het altijd prettig om hier wat brood bij te serveren. En als je helemaal in stijl wilt blijven, probeer dan eens Iraans brood!

Zoals men in Iran zegt: “Nooshe Jan”! Oftewel eet smakelijk!