Bananen – Chiquita en Fyffes als grote bananenproducenten

Banaan is een geliefde vrucht, het is de meest verkochte fruitsoort in de winkel en op de markt. De twee bekende bananenproducenten Chiquita en Fyffes gingen in het voorjaar van 2014 samen en vormen sindsdien de grootste bananenproducent van de wereld. Eind van dat jaar zou de fusie bezegeld worden, maar de aandeelhouders verwierpen het plan; Ciquita en Fyffes gingen toch niet samen verder. De al dan niet samenwerking tussen bananenproducenten doet niets af aan de lekkere vrucht. Een banaan is niet alleen een lekker pauzehapje, je kunt er ook heerlijk mee koken en hem mengen in salades. Een banaan is ook nog eens heel gezond.

Bananen van Chiquita en Fyffes en andere bananenbedrijven

• Chiquita
• Fyffes
• Cutrale en Safra
• Andere bananenbedrijven
• Bananenplant
• De banaan is krom
• Soorten bananen
• Bananenlanden
• Banaan is gezond
• Bloem van banaan is eetbaar
• Rijping en suikervlekken
• Groene bananen

Chiquita

Wie is er niet groot mee geworden, met een Chiquita banaan en anders wel met een van Fyffes. Beide bedrijven slaan in 2014 de handen ineen en gaan als één bedrijf verder. Daarmee zijn ze tevens de grootste bananenproducent van de wereld. Voor beide bedrijven geldt dat ze zijn opgericht aan het eind van de 19e eeuw. Chiquita in Boston Amerika in 1881 als United Fruit Company en Fyffes in 1888 in Dublin Ierland.

Charlotte

Het hoofdkwartier van Chiquita staat in Charlotte, North Carolina. Voor dit bedrijf begon de bananenhandel in Costa Rica, waar de handel in fruit lucratiever bleek dan het vervoeren van mensen: een Amerikaanse spoorwegonderneming ging het zijspoor van de bananen op. Er kwamen plantages op de Caraïbische eilanden, in Colombia en Midden-Amerika, maar ook het transport was geregeld. Er reden treinen en er voer een vloot van schepen.

Fyffes

Fyffes, het merk werd in 1929 gelanceerd, is het oudste fruitmerk in de wereld. Thomas Fyffe was de handelsman die brood zag in bananen. In 1888 voer het eerst schip met bananen vanaf de Canarische Eilanden Londen binnen en in vijf jaar tijd ging de business zo goed dat Fyffe land op de Canarische Eilanden kon kopen om er plantages van te maken. De plantages breidden uit en de bananen kwamen ook van de andere kant van de Oceaan. In 1901 liet het bedrijf een speciaal schip bouwen waarmee de bananen tijdens de reis gekoeld konden worden verscheept zodat ze de oceaanoversteek in goede conditie doorstonden.

Bananen, ananas en meloenen

Fyffes handelt niet alleen in bananen maar ook in ananas en verschillende soorten meloen. De vruchten komen onder meer uit Brazilië, Costa Rica, Colombia, Belize, Ivoorkust, Dominicaanse Republiek, Ecuador en Honduras. Het bedrijf heeft zijn eigen vloot, de Fyffes Line.

Cutrale en Safra

De fusie tussen Chiquita en Fyffes zou voor tientallen miljoenen aan kostenbesparing zorgen. Bij de combinatie werken wereldwijd ongeveer 32.000 mensen in meer dan 70 landen. De fusie zou eind 2014 geheel worden afgerond, maar daar staken de andeelhouders een stokje voor. In plaats daarvan werd Chiquita overgenomen door de Braziliaanse familiebedrijven Cutrale en Safra.

Fusie Chiquita en Fyffes

De fusie van de Amerikaanse bananenleverancier Chiquita en het Ierse bedrijf Fyffes moest de grootste bananenproducent ter wereld voortbrengen. De beide bedrijven leverden jaarlijks ruim 180 miljoen dozen met daarin 18 kilo bananen. Een fusie was nodig, omdat er steeds minder wordt verdiend met bananenverkoop. Het gecombineerde concern zou als ChiquitaFyffes verdergaan met een jaarlijkse omzet van 4,6 miljard dollar (3,3 miljard euro). Hoofdkantoren zouden in zowel Charlotte als in Dublin blijven bestaan. Maar het liep anders. Eind 2014 stemden aandeelhouders niet in me de samenvoeging. Chiquita en Fyffes blijven twee aparte bedrijven.

Andere bananenbedrijven

Concurrerende bananenbedrijven zijn Standard Fruit Company geweest, tegenwoordig Dole Food Company. Een andere concurrent is Fresh Del Monte Produce.

Bananenplant

De bananenplant is een snelgroeier. In ongeveer 9 maanden groeit hij uit tot een hoogte van drie meter met trossen bananen. De plant is trouwens geen boom maar een kruid. Tuinbouwkundig hoort de banaan in het vakje van groente, maar volgens de culinaire definitie spreken we van fruit. Een tros bananen kan wel 50 kilo zwaar zijn en in een tros zijn alle bananen gelijktijdig rijp. Als de plant eenmaal een tros heeft geleverd sterft hij af. Aan de wortelstok groeien dan weer nieuwe plantjes.
De wilde voorouder van onze bananen komen uit Zuidoost Azië en Indonesië. Ook Nieuw Guinea kent de plant. Daar zou hij al 7000 jaar geleden zijn gecultiveerd. Kolonisten zouden de plant naar Afrika hebben gebracht waar hij zich in een paar eeuwen over het continent verspreidde. Spanjaarden en Portugezen leerden de banaan in Afrika kennen en brachten hem naar Midden-Amerika.

De banaan is krom

Dat de bananen krom zijn komt voort uit hun groeiwijze en de zwaartekracht. In de ruimte zouden we rechte bananen krijgen. Bananen die beginnen te groeien hangen naar beneden. Ze gaan pas omhoog groeien als ze groter en steviger worden. Ze groeien dan tegen de zwaartekracht in, waardoor ze een licht gebogen vorm krijgen.

Soorten bananen

Bananen zijn er in soorten en maten. We kennen wel 300 verschillende. Ongeveer twintig soorten worden geteeld. De populairste plantagebanaan is de Giant Cavendisch, de gewone banaan. Daarnaast heb je onder meer de babybanaan, bakbanaan, rode banaan en appelbanaan.

Bananenlanden

Bananen heb een zon nodig. Ze groeien dan ook langs de evenaar. De belangrijkste exportlanden zijn:

• Ecuador
• Costa Rica
• Colombia
• Filippijnen
• Guatemala
• Honduras
• Panama
• Suriname

Banaan is gezond

Een banaan is gezond. Er zitten veel vitaminen en mineralen in. Het is de bron van vitamine A, B1, B2, B3, B5, B6, B9, C, E en K en van de mineralen Natrium, Kalium, Calcium, Fosfor, IJzer, Magnesium, Mangaan, Koper, Seleen, Fluor en Zink. Bananen dragen ook bij aan de gezondheid zonder dat we ze eten. Aan de binnenkant van de schil zit namelijk een laagje dat antiviraal is. Het beschermt de banaan zelf tegen rotten en doet voor mensen goed bij muggenbeten, kleine wratten en splinters.

Bloem van banaan is eetbaar

De bananenplant heeft een hangende bloem met omhoog krullende bladeren. Elk omhoog krullend blad heeft een tros met wat bananen moeten worden onder zich hangen. Na ongeveer 6 maanden begint de bloem te groeien en dan begint ook de trosvorming. De bloem zelf is ook eetbaar, hij is wat wrang en licht zoet.

Rijping en suikervlekken

Een banaan bevat 77,6 procent water, 18,8 procent koolhydraten en de rest zijn vezels, eiwit en een beetje vet. De zetmeel wordt tijdens het rijpingsproces omgezet in suiker en dan krijgt de schil de bekende bruine vlekken: de suikervlekken. Een onrijpe banaan bevat 20 keer zoveel zetmeel als suiker en bij een rijpe banaan in dat precies andersom.

Groene bananen

Na 9 maanden begint de oogst van de trossen bananen die dan nog groen zijn. Na de pluk is er twee tot vier weken tijd voor verscheping in gekoelde schepen. Daarna zet het rijpingsproces door en worden de bananen geel. Tijdens dat rijpingsproces scheidt de vrucht natuurlijk ethyleen af. Om de rijping kunstmatig te versnellen kunnen de bananen blootgesteld worden aan ethyleengas in speciale rijperijen.

Niet in de koelkast

In huis bewaar je bananen niet in de koelkast, maar wel op een koele plaats. Ze zijn dan 2 tot 6 dagen houdbaar.

Lees verder

• Bananen – Vader Steenwelle maakt kunst van banaan