Het specerij Saffraan

Het specerij Saffraan Saffraan is het duurste specerij ter wereld. Iran is de grootste producent van saffraan en Spanje is de grootste exporteur.

De plant

Saffraan is afkomstig van 'Crocus sativus Linnaeus' of de Saffraanroos, een krokusachtige uit de irisfamilie (Iridaceae). De bloem is paars, met gele meeldraden en rode stempels. Het specerij wordt verkregen uit de stempel van de bloem. De bloem zelf is steriel, maar wordt gekweekt met behulp van bloembollen. Elke bloem heeft drie saffraanstempels die rood zijn en naar beneden toe meer geel van kleur worden.

Het verbouwen van saffraan

Voor het verbouwen van saffraan zijn extreme omstandigheden nodig, koude winters en hete, droge zomers. De grond moet droog en kalkrijk zijn, met weinig bomen en vlak. Daarnaast moeten er goede afwateringsmogelijkheden zijn om te voorkomen dat de bollen van de plant niet beschadigd raken. De bollen worden in juni en juli geplant, iets wat handmatig gedaan wordt. Aan het einde van oktober of het begin van november worden de draden geoogst. De saffraanroos bloeit bij zonsopgang en omdat de bloem snel verwelkt en de stempels hun aroma en kleur verliezen worden de bloemen tussen zonsopgang en tien uur 's ochtends geoogst. Nadat de bloemen geoogst zijn worden ze zo snel mogelijk van hun stempels ontdaan. Om één kilogram saffraan te oogsten zijn 85.000 bloemen nodig.

De stempels hebben een hoge vochtigheidsgraad en daarom worden ze gedroogd. Het proces van roosteren geeft de saffraan haar uiteindelijke uiterlijk. Na het roosteren is er nog 20% over van het gewicht van de verse stempels, een kilo stempels levert dus 200 gram saffraan die klaar is voor consumptie. Om saffraan perfect te bewaren wordt het opgeslagen in houten kisten die aan de binnenkant bekleed zijn met ijzeren platen, zo krijgt hitte, kou en vooral vocht geen kans.

Vanwege de arbeidsintensieve productie en het feit dat er zo veel bloemen nodig zijn om een kleine hoeveelheid saffraan te produceren is de prijs van saffraan hoog. Het goede nieuws is dat er slechts een heel kleine hoeveelheid nodig is om de specifieke smaak, kleur en aroma te voorschijn te toveren. Het is beter om draden te gebruiken dan poeder, de draden geven meer smaak af en bovendien is er zo zekerheid dat het om pure saffraan gaat.

Geschiedenis

De geschiedenis van saffraan is niet geheel zeker, maar het is duidelijk dat de plant uit Azië komt. Ver voor de geboorte van Christus was saffraan al bekend in Klein-Azië. Saffraan was bekend bij de oude Egyptenaren, farao's gebruikten saffraan als smaakmaker en als afrodisicum, ook werd het in tempels gebruikt. De Grieken gebruikten saffraan vanwege de aromatische kwaliteiten en vanwege de kleur. Volgens een mythe werd de sterveling Crocos verliefd op de nymf Smilax, Smilax wees hem echter af en hij veranderde in een prachtige paarse krokusbloem. De Arabieren introduceerden saffraan in Spanje in de tiende eeuw. Het woord saffraan is afkomstig van het Arabische 'zafaran'. In de middeleeuwen werd Venetië het centrum van de saffraanhandel en het product was letterlijk haar gewicht in goud waard.

Culinaire cultuur

Vandaag de dag wordt saffraan in zeer verschillende keukens gebruikt en in allerlei verschillende gerechten en dranken. In Saoedie Arabië wordt het in de koffie gebruikt, in Zweden bakt men saffraanbrood op een speciale heiligendag, in India wordt het gebruikt in rijstgerechten, zoetigheden en ijs en heeft het ook medische gebruikswijzen, in Italië wordt saffraan gebruikt in risotto's.

Medisch gebruik

Saffraan werd van oudsher gebruikt om koorts te verlichten, tegen krampen en als kalmerend middel. Ook uitwendig werd het gebruikt, bij kneuzingen en reuma.
© 2007 - 2024 Sasati, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Specerij saffraan niet in alle keukensSpecerij saffraan niet in alle keukensDe smaak van het eten, dat door velen met zorg wordt bereid, is voor een groot deel afhankelijk van de smaak van de gebr…
Saffraan, gekleurde geurSaffraan, gekleurde geurSaffraan is een specerij afkomstig van een crocussoort, die in Anatolié in de vroege herfst de weiden purper kleurt, en…
Welke Kruiden bij Welk Gerecht?Welke Kruiden bij Welk Gerecht?Aromatische kruiden en specerijen zijn voor het ene gerecht geschikt en voor het andere niet. Hoewel het ook een kwestie…
De middeleeuwse keukenOver middeleeuwers heerst wel eens de mening dat het geen fijnproevers waren maar wel veeleters. Toch was de adel gewend…

Specerijen: GemberSpecerijen: GemberGember wordt veel gebruikt in zowel de Aziatische als de Westerse keuken. In toenemende mate wordt gember ook voor haar…
Het specerij KardemomHet specerij KardemomKardemom is een van de oudst bekende specerijen, maar wordt in Westerse keukens niet zo veel gebruikt. In Azië en in het…
Bronnen en referenties
Reacties

Herman Marcus, 02-08-2009
Waar kan je safraan zaden en of plantjes kopen? Reactie infoteur, 09-08-2009
Mijnheer Marcus,

Zoals in het artikel al aangegeven staat worden voor het kweken van safraan bloembollen gebruikt en voor een paar gram heb je enorm veel bloemen nodig, dus het is vrijwel onmogelijk om het zelf te kweken, ook in verband met het klimaat.

Met vriendelijke groet, Sasati

Gregory, 01-07-2008
Waar kan ik een plant kopen van safraan? Want ik heb een stuk grond en ik wilde kruiden gaan planten. Veel soorten. Reactie infoteur, 01-07-2008
Gregory, ik woon zelf niet in Nederland, dus daar kan ik je niet mee helpen. Maar misschien kun je er eens op googlen? Zaadjes safraan of zo? Succes met je kruidentuin.

Sasati (390 artikelen)
Laatste update: 14-12-2010
Rubriek: Eten en Drinken
Subrubriek: Producten
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.