Herkomst van koffie

Bijna iedereen lust koffie. Of dit nu cappuccino, espresso of gewoon een heerlijk kopje met melk en/of suiker is. Koffiedrinkers beginnen hun dag vaak met de verse donkere drab. Nederland staat in de top van koffiedrinkers en is net als shag een groot handelsproduct over de hele wereld. Maar wat is nu het verhaal van de koffie? Ik heb geprobeerd dat hieronder weer te geven.

Herkomst

De herkomst

Rond de herkomst en ontdekking van de koffie worden mooie verhalen verteld. Vele mythen en sagen over de herkomst gaan rond. Echter ligt de waarheid realistischer. Het meest waarschijnlijke verhaal over de ontdekking van de koffie stamt uit de 15e eeuw, waar ontdekkingsreizigers in het Midden-Oosten terecht kwamen en koffiehuizen bezochten. Er werd een drank geschonken die vermoeidheid en slaperigheid kon verdrijven. De drank had een lekkere smaak. De ontdekkingsreizigers vergaten nooit meer die smaak van de koffie.

Europa importeert

In 1616 zagen handelaren voor het eerst iets in de import van koffie. Men liet een groot schip uit Turkije naar Europa varen. Daar werd in 1650 het eerste koffiehuis geopend in Venetië. Snel kregen andere Europese landen ook de koffiehuizen. Oxford, Londen, Den Haag, Parijs en vele andere werelddelen importeerde nu koffie.

Huishoudens

Aan het eind van de 19e eeuw kende koffie voor het eerst zijn intrede in de huishoudens en is vanaf dat moment niet meer weg te denken. De koffie werd door het huishouden ingekocht als onbewerkte boon (dus geen kant en klare koffie in pakken). De bonen moesten door de mensen zelf worden gebrand en gemalen. Koffie drinken vereiste tijd, aandacht en geduld. De koffie (men kende ook nog geen koffieapparaat) was vaak een slap bakje. Voor een goede kop koffie moesten de koffiebonen gelijkmatig in een pan boven een vuur gebrand worden. Daarna moesten de bonen worden gestamd en gemalen.

Vroeger en nu

In het begin van de koffieperiode werd de koffie gezet van de hele koffiebes, terwijl we dit tegenwoordig alleen van de pit maken. De koffie was, doordat men geen koffiezetapparaat had, meer een soort sap uit een pannetje. De koffie van vroeger smaakte erg zoet en had voldoende cafeïne om wakker te blijven.

De plant en de bonen

De plant

De koffieplant is de basis voor elke kop koffie. Oorspronkelijk groeide de koffieplant in de oerwouden van Oost-Afrika, maar tegenwoordig wordt in bijna elk land koffie verbouwd. Brazilië is het land waar de meeste koffie wordt verbouwd.

De bonen

De vrucht van de koffieplant is de besvrucht. Elke bes bevat twee zaadjes (de koffiebonen). De smaak van de koffieboon ontstaat doordat de zaadjes tijdens het rijpen tegen elkaar aan drukken. Er zijn drie soorten bonen. De Arabica, Robusta en Liberica. Arabaca is de beste boon, maar wordt niet door iedereen gewaardeerd. Wat we tegenwoordig vooral kennen is een mix van de drie bonen.

Cafeïne

Cafeïne zorgt voor een opwekkend effect. Het zorgt ervoor dat de bloedvaten minder elastisch worden, waardoor je geheugen iets minder wordt en het iets meer stress veroorzaakt. Doordat de bloedvaten minder elastisch worden en het meer stress veroorzaakt, is men vermoeider en kan het zijn dat iemand ’s ochtends koffie nodig heeft om de dag te beginnen. Dit kan vervolgens weer zorgen voor een verslavend effect.

Populair

Koffie bevat cafeïne. Het wordt door veel mensen gedronken als oppeppend middel. Wanneer de bonen worden geroosterd ontstaan er zo’n zeven honderd verschillende stoffen. De populariteit van de Italiaanse espresso en cappuccino is de laatste jaren sterk toegenomen. Dit neemt alleen maar meer toe. Veel koffieaanbieders pretenderen dan ook dat zij de echte Italiaanse koffie maken.

Espresso

Espressokoffie wordt onder zeer hoge druk gezet, er wordt vervolgens heet water door geperst. Een echte kop espresso kunt u herkennen aan het gesloten crèmelaagje.

Espresso werd uitgevonden aan het einde van de 19e eeuw in Frankrijk, maar onderging een evolutie naar Italië. Rond 1900 werden in Italië allerlei methodes uitgeprobeerde voor het bereiden van espresso. Uiteindelijke vond men een methode om espresso per kopje te bereiden.

Ondanks de smaak van espresso, bevat het minder cafeïne dan een normale kop koffie. Dit is gebaseerd op een kop espresso in vergelijking met een kop koffie. Per liter bevat espresso wel degelijk meer cafeïne dan een liter koffie.

Espresso is een breed begrip. Hieronder zijn verschillende espresso’s weergegeven.

• doppio (een dubbele espresso in een kopje)
• caffè macchiato ((gevlekte koffie), een espresso met een toef melkschuim)
• Americano (een espresso gezet op een kopje heet water, lijkt op reguliere nederlandse kop koffie)
• caffè corretto (een espresso met een scheut grappa, sambuca of brandy)
• cappuccino (espresso met gestoomde melk en melkschuim in een kopje van ongeveer 150-170 ml)
• caffè panna (espresso met slagroom voor de liefhebber)
• ristretto (een espresso met een kleiner volume maar met wel de volledige extractietijd, voor een extra sterke smaak)
• caffè lungo (een espresso die wat langer "door blijft lopen" zodat het volume groter is)
• caffè latte (een lungo met een scheut warme melk, ongeveer fifty-fifty)
• latte macchiato (min of meer de 'koffie verkeerd', nl. een glas warme melk met een espresso eraan toegevoegd)