Cafeïne; de effecten en gevaren

Cafeïne kan worden gevonden in allerlei verschillende soorten drankjes, waarbij de stof regelmatig gebruikt wordt om de concentratie te verhogen of om vermoeidheid tegen te gaan. Bij enkele verschillende dranken wordt zelfs geadverteerd met deze eigenschappen. Is cafeïne echter wel geschikt om de concentratie te verhogen en de vermoeidheid tegen te gaan, en wat zijn de gevaren?

Wat is cafeïne

Cafeïne is een oppeppende stof, welke ervoor zorgt dat het lijkt alsof we meer energie hebben. Deze stof wordt veelvuldig aangetroffen in dranken zoals koffie en energiedrankjes, maar in mindere mate zit deze stof ook in andere dranken zoals cola. Overigens bevatte de originele Coca-Cola meer cafeïne dan nu, maar in 1905 werd de hoeveelheid cafeïne verlaagd en nu is er zelfs een cafeïnevrije soort verkrijgbaar. De stof cafeïne heeft als chemische naam 3,7-Dihydro-1,3,7-trimethyl-1H-purine-2,6-dione.

Wat zijn de effecten van cafeïne

Cafeïne werkt voornamelijk als oppepper. Het gevolg hiervan is dat de hartslag en de ademhaling verhoogd worden, waardoor het lijkt alsof we meer energie hebben. Ook heeft cafeïne enkele effecten op de stofwisseling, hoewel deze relatief beperkt zijn. Desalniettemin wordt cafeïne toch gebruikt in diverse dieetproducten. Het effect van cafeïne is onderhevig aan gewenning, waardoor de sterkte van de verschijnselen zal verminderen bij regelmatig gebruik. Ook kan het verslavend werken; een resultaat hiervan kunnen lichamelijke verschijnselen zoals hoofdpijn zijn bij het gemis van voldoende cafeïne. Overigens verdwijnen deze verschijnselen meestal binnen enkele dagen weer, het lichaam is dan weer gewend aan het gemis van cafeïne.

Is cafeïne gevaarlijk

Hoewel cafeïne niet snel beschouwd wordt als daadwerkelijk gevaarlijk, is de stof dit in essentie wel; de hoeveelheden die nodig zijn voordat de gevaarlijke effecten optreden zijn echter bij normaal gebruik niet snel bereikt. We spreken hier over een aantal van wel 100 koppen koffie per dag. Deze hoeveelheden kunnen echter wel zeer gevaarlijk zijn. Bij mindere hoeveelheden kunnen al hartkloppingen optreden en kan zelfs een ziekenhuisopname al het gevolg zijn van een te snelle inname van teveel cafeïne. Bij deze snelle inname moet niet zozeer aan koffie gedacht worden, maar meer aan het overdreven gebruik van energiedrankjes.

Zijn energiedrankjes gevaarlijk

Energiedrankjes zijn in principe niet gevaarlijk; er zit inderdaad meer cafeïne in dan in koffie, maar dit hoeft nog geen probleem te zijn. Het is met name het gebruik van de energiedrankjes wat een gevaar met zich meebrengt; vooral bij jongeren worden deze gevaren gezien. Energiedrankjes appelleren met hun advertenties met name aan jongeren, welke hier ook meer gebruik van maken als gevolg van een wat wildere levensstijl. Energiedrankjes worden hierbij gebruikt in mixdrankjes met alchohol, bijvoorbeeld met wodka, ze worden gebruikt om langer wakker te blijven, of ze worden gebruikt om in de ochtend sneller wakker te kunnen worden en blijven. Door het op deze manier te gebruiken wordt het lichaam aan enorme hoeveelheden cafeïne blootgesteld, op een regelmatige basis. Dit kan een snelle en jeugdige cafeïneverslaving met zich meebrengen, maar ook problemen zoals concentratieproblemen. Bedenk hierbij dat cafeïne een halveringsduur heeft van 5 uur, wat betekend dat het effect van de cafeïne iedere 5 uur gehalveerd wordt.