Onkruid eten, eetbare onkruiden uit de tuin en moestuin

In tuinen en op velden zijn veel planten te vinden die men daar eigenlijk niet wil. Deze onkruiden zijn veel werk om te wieden en verdwijnen vervolgens op een composthoop of in een groenbak. Dit is bij lang niet alle planten nodig, ze zijn ook geschikt om te eten. Oogst onkruid in plaats van het te wieden: brandnetels, weegbree, paardenbloem, vogelmuur en zevenblad groeien op vele plaatsen en zijn goed eetbaar. Hier een aantal lekkere recepten om onkruid te verwerken en op te eten.
Iedereen met een tuin heeft wel last van onkruid. Je kunt het wieden of er gif opspuiten, maar bepaalde soorten kun je ook oogsten. Maak van je onkruidplaatsen je moestuin!

Tips

De hier besproken planten staan allemaal bekend als onkruid. Ze zijn makkelijk te vinden, en doorgaans ook erg gemakkelijk te herkennen. Er zijn wel een aantal dingen om op te letten bij het verzamelen, ...

Locatie: pluk nooit langs de weg, maar zoek een schone plek, bijvoorbeeld de eigen tuin. Let ook op gebieden waar bespoten wordt, bijvoorbeeld langs akkers.
Was de planten van te voren goed en controleer ze op beestjes. Eventueel kun je ze met een beetje zout wassen.
Ben je niet zeker of je de goede plant hebt? Eet hem niet!
Bij brandnetels: het onderste deel is veilig vast te pakken, maar toch is het gebruik van handschoenen aan te raden.

Paardenbloem

Paardenbloemen / Bron: Lusi, Rgbstock

Paardenbloem is bijna overal te vinden. De bekende gele bloem duikt op de meest ongewenste plekken op en de plant verspreidt zicht snel. De paardenbloem is slecht uit te roeien, maar dat hoeft helemaal geen probleem te zijn. Waarom wieden als je kunt oogsten? De paardenbloem is goed eetbaar en kan worden gebruikt in onder andere salades. Het is even wennen aan de smaak, maar de paardenbloem is zeer geschikt. De jonge blaadjes geven de beste, zachte smaak. Oudere bladeren hebben een sterke, bittere smaak.

Paardenbloemsalade
Paardenbloem kun je gebruiken in plaats van sla, of gecombineerd met sla. Versnipper de bladeren en meng ze door iedere denkbare salade.

Paardenbloemmarmelade
De bloemen van de paardenbloem hoeven niet verspilt te worden. Ze kunnen worden gebruikt om een marmelade te maken. Hiervoor is nodig:

100 gram bloemen van de paardenbloem
1 citroen
1 sinaasappel
150 gram geleisuiker
200 milliliter water

Gebruik voor dit recept alleen de bloeiende bloemen. Verwijder de steeltjes, en de groene blaadjes. Rasp vervolgens de citroen en sinaasappel en pers deze uit. Mix alle ingrediënten en kook dit voor ongeveer 4 minuten door. Laat het mengsel afkoelen en bewaar het in schone, glazen potten. Deze marmelade is niet lang houdbaar.

Zevenblad / Bron: Kilom691, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Zevenblad

Zevenblad is misschien wel het bekendste onkruid. Het wordt ook wel hanenpoten of tuindersverdriet genoemd, de laatste naam geeft al aan wat voor een plant het is. Zevenblad heeft sterke wortelstokken, als hiervan nog maar een klein stukje blijft zitten dan groeit er al een nieuwe plant uit. Eigenlijk is dat ook maar een geluk, je hoeft niet voorzichtig te zijn met oogsten. Zevenblad is gezond om te eten en bevat veel vitamines, maar dat is niet alles, het is ook nog eens lekker! Ook blij zevenblad geld, de jonge blaadjes uit het voorjaar zijn het lekkerst. Van zevenblad kun je de bladeren en steeltjes eten.

Zevenbladstamppot
Voor een stamppot van zevenblad is nodig:

Zevenblad
Aardappelen
Zout
Peper
Boter

De verhouding zevenblad/aardappelen hangt af van persoonlijke smaak. Het ligt doorgaans tussen de 600 gram zevenblad op een kilo aardappelen tot een 1 op 1 verhouding. Kook de aardappelen en stamp ze. Kook het zevenblad gedurende een paar minuten (3-4) en knip ze in kleine stukjes. Stamp dit door de aardappelen, voeg naar smaak zout en peper en een klontje boter toe. Met dit recept kom je er al snel achter dat je eigenlijk nooit genoeg zevenblad kunt hebben!

Zevenbladpesto
Zevenblad is ook te gebruiken in een pesto, in plaats van basilicum. Deze pesto kan worden gebruikt door de pasta, door een salade of gewoon op brood. Ingrediënten die nodig zijn:

2 handen zevenblad
2 tot 4 tenen knoflook
1 hand pijnboompitten
100 milliliter Olijfolie
Zout

Het bereiden van de pesto is eenvoudig. Stop alles in een blender en ga door tot het de gewenste structuur heeft. Begin met wat minder olijfolie, zo kun je later makkelijk meer toevoegen.

Brandnetels / Bron: Ayla87, Rgbstock

Brandnetel

Brandnetel is een plant die een ware plaag kan zijn in de tuin. De plant groeit snel en hoog en het verwijderen is niet makkelijk vanwege de reactie die het aanraken teweeg brengt. Toch is ook deze plant eetbaar. Hij kan worden gebruikt in de thee (brandnetelthee), in de soep, in broodjes en salades, om een paar voorbeelden te noemen.

Brandnetelbroodje
Ingrediënten:

4 sneetjes brood
300 gram brandneteltopjes
1 sjalot
1 ei
1 deciliter melk
200 gram kaas
Olijfolie

Voor dit recept worden alleen de bovenste delen van de brandnetel gebruikt. De rest kan de groenbak in, of gebruikt worden voor een ander recept. Schenk eerst de melk in een kom en voeg het ei toe. Klop dit mengsel los. Laat het brood hier vijf minuten in weken. Versnipper in de tussentijd de sjalot en fruit deze in de olijfolie. Spoel de brandnetels af en schud ze even uit, er mag wat vocht op blijven zitten. Voeg vervolgens de brandnetels toe aan de sjalot en olijfolie en zet het geheel gedurende twee minuten op laag vuur. Bak de geweekte broodjes in nieuwe olijfolie. Keer ze om en verdeel het netelmengsel erover. Voeg een plakje kaas toe en dek de pan af met een deksel. Laat het geheel nog een paar minuten op klein vuur staan.

Brandnetelsoep
Benodigdheden

1 bos brandnetels (250 gram), de toppen zijn het lekkerst maar ook andere delen kunnen worden gebruikt
25 gram boter
4 aardappelen
2 uien
150 milliliter room
Korianderzaadjes
Zout
Peper
1 ½ liter water

Verwijder de blaadjes van de stengel. De stengel wordt niet gebruikt, de blaadjes wel. Was de blaadjes en smelt de boter in een pan. Stopt de blaadjes bij de boter en giet hier anderhalve liter water bij, met zout, peper en koriander naar smaak. Maak de aardappelen schoon en snijd deze, en de uien in grove stukken. Stop de aardappelen en uien bij de brandnetels en andere ingrediënten en laat het geheel een half uur op laag vuur koken. Voor het serveren een flinke schep room erdoorheen en je hebt een complete soep van wat eens onkruid was.

Brandnetelthee
Brandnetelthee is niet alleen gezond, het heeft ook verschillende geneeskrachtige werkingen. Daarbij is het eenvoudig te maken. Versnipper vier eetlepels brandnetelbladeren en stop deze in een theepot. Gooi hier een halve liter kokend water overheen en laat het tien minuten trekken. Filter de brandnetels eruit en de thee is klaar.

Vogelmuur

Vogelmuur / Bron: Carl Axel Magnus Lindman, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Vogelmuur is een plantje dat laag bij de grond groeit. Hij is schaduwtolerant en de vogels zijn er dol op. Niet alleen vogels eten vogelmuur, je kunt zelf ook mee snoepen. Vogelmuur is een schattig plantje met kleine witte bloemetjes, dus ook zeer goed te gebruiken als eetbare decoratie. Hij kan al snel de hele bodem gaan bepalen en een moestuin overwoekeren. Tenzij je hem deel laat uitmaken van de moestuin.

Rauwkostsoep met vogelmuur
Ingrediënten

400 gram vogelmuur
150 gram aardappels
5 cl olijfolie
Een teentje knoflook
1 ¼ liter water
1 ¼ liter melk
Zout

Groot weegbree / Bron: Johann Georg Sturm (Painter: Jacob Sturm), Wikimedia Commons (Publiek domein)

Kook de aardappel zacht en pureer deze. Snijd de vogelmuur fijn en voeg dit toe aan de puree samen met olijfolie, knoflook en het zout. Meng het geheel en voeg ook het water en de melk toe, mix het weer. Warm de soep boven een laag vuur op, wanneer hij te lang staat verkleurd de soep. Hij is nog wel eetbaar, maar het ziet er minder smakelijk uit. De soep hoort groen van kleur te zijn, niet bruin.

Weegbree

Weegbree is een plant die bekend staat als ‘geneesmiddel’ tegen brandnetelstekels. Hij is echt goed voor veel meer. Weegbree is gezond. De plant is rauw te eten en bevat veel vitamines. Weegbree kan gebruikt worden in bekende recepten in plaats van sla of spinazie. Heb je niet zoveel? Dan is een beetje versnipperen door de salade ook erg lekker.