Eetcultuur: Italië

Wie aan Italiaans eten denkt denkt waarschijnlijk vooral aan pasta en pizza. Traditioneel was dit het voedsel van de arme, zuidelijke bevolking. De Italiaanse keuken is echter veel diverser dan dat en heeft een zeer oude geschiedenis.

De Romeinen

De liefde van Italianen voor eten gaat zeer ver terug. Het eerste kookboek, Apicius dateert van de eerste eeuw voor Christus. De Italianen geloven dat hun eetcultuur door de Grieken is begonnen. De Romeinen brachten producten vanuit heel de toen bekende wereld naar Rome en omstreken, specerijen, wijnen en granen. Al deze ingrediënten gingen deel uitmaken van de Italiaanse keuken.

Diversiteit

Na de val van het Romeinse Rijk werd Italië trokken barbaren uit verre streken het land binnen, die allerlei vreemde eetgewoonten hadden. Italië werd opgedeeld in diverse koninkrijkjes en stadsstaten, die vervolgens elk een eigen eetcultuur ontwikkelden, al naar gelang hun geografische ligging en klimaat. Door dat Italië door de Alpen van de rest van Europa werd gescheiden en zelf weer door de Apenijnen wordt verdeeld, ontwikkelde elke vallei, elke stad zijn eigen keuken. De steden in vooral Noord-Italië waren zeer welvarend waardoor zich een rijke eetcultuur ontwikkelde. Tot op de dag van vandaag ligt hier de basis voor de diversiteit van de Italiaanse keuken. Karakteristieken wijnen, kazen en andere producten werden geboren. In Napels maakte men pizza’s, in Bologno tortellini en Milaan werd beroemd vanwege de risotto. In de kuststreken maakte men gebruik van de producten die de zee te bieden had. Sicilië werd tweehonderd jaar lang door Arabieren bezet en dezen beïnvloedden de lokale keuken sterk. Pas in 1861 werd Italië opnieuw één staat en aan die verdeelde geschiedenis danken we grotendeels de diversiteit van de keukens.

Pasta

Over de herkomst van pasta doen verschillende verhalen de ronde. Marco Polo zou het mee hebben gebracht van zijn reis naar China. Anderen beweren dat de Romeinen en Etrusken al pasta maakten. Hoe dan ook, pasta maakt een belangrijk onderdeel uit van de Italiaanse keuken en is er in alle soorten en maten. Droge pasta was en is goedkoop. Maar verse pasta daarentegen, waarbij gebruik wordt gemaakt van eieren, kaas, suiker en andere dure producten was vooral een luxe-product, wat aanvankelijk vooral in Noord-Italië te vinden was. Met als hoofdstad van de verse pasta: Bologne. Veel Italianen zien Bologne nog steeds als de gastronomische hoofdstad van het land.

Emigranten

Het zuiden van Italië was een stuk armer dan het noorden en de bevolking moest vaak van de nood een deugd maken. Hierdoor werd bijvoorbeeld de pizza bedacht. In Sicilië werd vooral droge pasta gebruikt, waardoor macaroni voor iedereen beschikbaar kwamen. De arme emigranten uit deze streken namen hun recepten mee naar de buitenwereld en werden daar wereldberoemd.

Trots

Vandaag de dag dreigt de diversiteit van de keukens misschien verloren te gaan door de nivellisering, maar de meeste Italianen zijn extreem trots op hun voedsel en geven nog steeds de voorkeur aan verse producten en aan de traditionele, regionale keukens.