Gerechten uit de Surinaamse keuken; pom, tjauw min en roti

Deze drie zeer populaire gerechten uit de Surinaams keuken genieten al enige tijd bekendheid in Nederland. Met deze gerechten kunnen we de multiculturele achtergrond van de Surinaamse keuken om lekkere gerechten te bereiden laten zien en hoe de variatie van smaken is ontstaan. De roti komt oorspronkelijk uit India en wordt bereid door de Hindoestanen, de pom hoort bij de Creolen en dateert nog uit de slaventijd. Tjauw min is een typisch Chinees gerecht. Het hoofdbestanddeel van het pom gerecht is de pom tajer, een wortelknol zoals de aardappel maar dan dertig keer groter. Bij roti en tjauwmin zijn dat bloem en mie.

Pom

• 2 pakken pomtayer (diepvries/geraspt en verkrijgbaar bij elke Surinaamse Toko)
• 1 kg. kipfilet
• 200 gr. boter
• 1 dl olie
• 3 theelepels zout
• 2 eetlepels suiker
• 4 bouillonblokjes (krachtige)
• 2 grote tomaten
• 2 eetl. tomaten ketchup
• 1 grote ui
• 1 teentje knoflook
• 1/2 citroen
• 2 takjes selderij
• zwarte peper
• A djie no moto (verkrijgbaar bij elke Surinaamse Toko)
• ½ liter water

Hulpmiddelen

• Een rechthoekig bakblik, ongeveer 25 x 35cm of vuurvastenschaal.
• Boter om in te vetten
• Een pollepel en een grote kom

Bereiding

Begin één nacht van te voren met het ontdooien van de diepvries pom. Doe de ontdooide massa in de grote kom en voeg 2,5 dl water toe. Ga met de pollepel roeren tot de massa losjes wordt. Twee theelepels zout, twee theelepels suiker, twee eetlepels tomaten ketchup samen met de half uitgeperste citroen toevoegen. Zwarte peper en a djie no moto naar smaak bij doen en proeven. Niet teveel zout in één keer gebruiken omdat de vier bouillonblokjes straks nog bij moeten. Dit gedeelte is af als bij het roeren weinig weerstand wordt ondervonden en luchtig geschept kan worden.

De kipfilet in stukjes snijden van ongeveer drie centimeter, een beetje zout, peper en a djie no moto overheen doen en laten inwerken. De grote ui samen met de twee tomaten snijden en het teentje knoflook uitpersen. De olie in de pan doen met een beetje boter en de ui, tomaten en knoflook fruiten. De kipfilet, samen met de overige ingrediënten bruin en gaar bakken. De vier bouillonblokjes met een beetje water toevoegen en doe als het water bijna verdampt is, de twee takjes gesneden selderij erbij en dan uitzetten. Af laten koelen, de kipfilet uit de saus halen en in een schaal leggen. De saus vermengen met de pom massa en de kom zes uur in de koelkast laten staan om in te trekken. Daarna met de pollepel de pom uit de kom opscheppen en de bodem van het beboterde bakblik bedekken met een laag pom. De kipfilet moet netjes op de pom gelegd worden in het bakblik en zorg voor een goede verdeling. Daarop nog een laag pom leggen en stukjes boter tussen doen. Er mogen geen stukken kipfilet uitsteken omdat die gaan aanbranden.

Bak de pom anderhalf uur lang op 200 graden. Na die tijd controleren met een satéstokje. Als je het stokje in de pom steekt en er weer uithaalt moet het schoon zijn, dan is de pom gaar. Is dat niet het geval, nog een kwartier in de oven laten garen op 150 graden en opnieuw controleren. De bovenkant van de pom hoort donkerbruin te zijn terwijl de binnenkant goudgeel van kleur is. De pom is nu klaar en kan gereserveerd worden met rijst, bruine bonen en kousenband. Ook "broodje pom" is erg lekker. Eet smakelijk!

Tjauw min/Chinese bami

• 600 gr. Chinese vermicelli
• 300 gr. kipfilet
• 250 gr. varkensfricandeau
• 2 st. fa tjong (Chinees worstje verkrijgbaar in Toko)
• 1,5 dl sojasaus
• 1 dl olie
• 4 lente uitjes
• 2 teentjes knoflook
• 1 stukje gember
• 3 theelepels aji-no-moto
• witte peper
• 1 lepel zout
• 1 lepel suiker
• 1 glaasje port

Hulpmiddelen

• Een grote wok, schep en een vergiet.
• Een kleine kom voor het maken van de marinade en een schaal.

Bereiding

Drie uur van tevoren de marinade voor de kipfilet aanmaken. Doe de suiker, één theelepel zout, drie theelepels aji no moto, knoflook, witte, peper, gember, sojasaus en de port in de kleine kom en meng alles door elkaar. Snij de kipfilet in stukjes en giet een deel van de marinade overheen en laat het in de koelkast staan. Varkensvlees op dezelfde manier marineren en wegzetten.
Breng drie liter water aan de kook en giet er één lepel zout, één eetlepel olie en de mie erin. Deksel op de pan en na 8 minuten kijken als de mie gaar is. Zo niet het vuur uitzetten en nog vijf minuten in het kokend water laten. Daarna afgieten en spoelen met lauw water en laten uitlekken. Als de mie droog is wat olie over heen gooien zodat het niet aan elkaar gaat vastplakken.

De kipfilet 40 minuten in de oven roosteren. Het varkensvlees in tien minuten op een hoge gas stand gaar bakken. De fa tjong in dunne plakjes schuin afsnijden. Als alle vlees gaar en klaar is, op een schaal leggen. De lente uitjes fijn snijden en samen met wat olie en sojasaus de bami opbakken. Garneren met kipfilet, varkensvlees en fa tjong. Chinezen gebruiken veel ingrediënten op een eenvoudige, efficiënte manier om een smaakvol gerecht te bereiden. Eet smakelijk!

Roti pannenkoek

• 500 gr. tarwe bloem
• 250 gr. extra bloem
• 1 zakje droge gist
• 50 gr. margarine
• 2,5 dl olie
• 0,5 liter water
• 1 theelepel zout
• 2 theelepels zout

Roti vulling

• 6 st. kruimige aardappelen
• 3 eetlepels djira (verkrijgbaar bij Surinaamse Toko)
• 1 eetlepel massala (verkrijgbaar bij Surinaamse Toko)
• 2 theelepels suiker
• 1 teentje knoflook
• 1 halve ui

Kipfilet

• 750 gr kipfilet
• 5 grote aardappelen
• 1 teentje knofllook
• 1 uien
• 2 takjes selderij
• 2 bouillonblokjes
• 2 theelepels suiker
• 3 theelepels zout
• witte peper
• 6 eetlepels massala

Groenten

• 300 gr. kousenband (verkrijgbaar bij Surinaamse Toko)
• witte peper
• 1 bouillonblok
• 6 eieren

Hulpmiddelen

• Een ijzeren plaat met één handvat om de roti op te bakken (verkrijgbaar bij de Surinaamse Toko).
• Kwast voor het insmeren van de roti pan.
• Pannen voor het bereiden van aardappel, kousenband en vlees.
• Een schaal, deegroller, theedoeken en een kaasschaaf voor het oppakken en omkeren van de roti op de plaat.
• Drie grote kommen. Huishoudfolie.

Voorbereiding

Het deeg voor de roti pannenkoek moet twaalf uur van tevoren worden aangemaakt i.v.m. het rijzen van de bloem. De gist aanmaken met een 1,5 dl lauw water en één theelepel suiker in een kleine kom. Na 8 minuten ontstaat er een rijs en is het klaar voor gebruik. 500 gr tarwe bloem samen met de twee theelepels zout, de boter, een beetje olie en gist vermengen tot er een kleverige massa ontstaat, dan wat bloem je handen doen en vijftien minuten kneden. Terug in de grote kom om te rijzen met wat olie overheen en afdekken met huishoudfolie, twaalf uur lang.

Bereiding

Voor de vulling van de roti zes aardappelen wassen en in tweeën snijden. Knoflook en ui even in olie fruiten, aardappels bij doen samen met de drie eetlepels djira, één eetlepel massala en twee theelepels suiker. Water toevoegen en laten staan tot de aardappelen iets kruimig en worden. Afgieten, een puree van maken en in een kom doen. De 750 gr. kipfilet snijden en wassen, de aardappelen schillen en halveren, samen met de knoflook en ui in een pan met olie doen en even laten opbakken. Intussen de kipfilet inleggen met suiker, zout, witte peper en massala volgens de hoeveelheden aangegeven voor de kipfilet. De kipfilet kan nu samen met de twee bouillonblokjes en twee takjes selderij bij de aardappelen gevoegd worden met voldoende water om te garen. Zorg ervoor dat de saus niet opdroogt. Kook de eieren hard in een aparte pan. Snij de kousenband in kleine blokjes en bak ze samen met de bouillon ongeveer 5 minuten. Pel de eieren, doe een beetje olie in een pan, bak ze tot ze goudgeel zijn en doe ze bij de kipfilet. Je bent nu klaar om met de roti pannenkoeken aan de slag te gaan.

Roti`s afbakken

Je haalt het deeg uit de grote kom en gaat nog tien minuten kneden voor een goed resultaat. Na het kneden maak je 6 á 7 bolletjes van het deeg en die je dan weer plat en rond maakt met je duim en wijsvinger. Daarin doe je een schepje puree voor de vulling, vouwt die weer dicht en drukt de opening in wat bloem zodat bij het rollen van de roti pannenkoek, de vulling er niet uit schiet. Dat doe je met alle bolletjes. Vóór het rollen staat de roti pan al op vuur en is ingevet met olie. Je kan nu met de deegroller een nette pannenkoek uitrollen en op de roti pan leggen. De bovenkant moeten ingevet worden en bij het omdraaien ook de onderkant. Het garen gebeurt snel. Herhaal dit tot je zes of zeven mooie pannenkoeken hebt gemaakt. Je serveert de roti, gevouwen op een bord met daarnaast kousenband, ei, aardappelen en kipfilet met wat saus overheen en eventueel een lekkere hete peper. Je bent er al gauw achter dat dit niet één van de makkelijkste gerechten is die je kan bereiden. Het gezegde "oefening baart kunst" is hier zeker op zijn plaats. Smakelijk eten!