Quinoa: belangrijke info op een rij

Quinoa wordt gezien als superfood omdat het boordevol vitaminen en mineralen zit en het door velen wordt gezien als een vervanging voor graanproducten zoals rijst. Quinoa groeit in vele weersomstandigheden en is daarom ideaal om te verbouwen. Het heeft vele positieve effecten op de gezondheid en is ook uitermate geschikt voor mensen die zich houden aan een glutenvrij dieet! Alle belangrijke info over Quinoa die je niet onbekend mag blijven zodat je zelf kan bepalen of het ook bij jou past.

De geschiedenis van quinoa

Zoals vele bronnen zoals oude boeken en schilderingen laten zien, werd quinoa sinds 5000 jaar geleden verbouwd. Het vormde het hoofdvoedsel voor de Inca's en Azteken. Andere bronnen melden dat quinoa werd uitgeroepen tot verboden voedsel of duivels voedsel door de Spaanse kolonisten die in de 16e eeuw Zuid-Amerika binnenvielen. Zij leidden een nederlaag tegen de lokale bevolking die toevallig quinoa at. De kolonisten geloofden dat de nederlaag veroorzaakt was doordat de lokale bevolking een onnatuurlijke kracht uit de quinoa haalde. Ze verboden het voedsel in Zuid-Amerika en vernietigden elke plant. Wat zij niet wisten, was dat de planten nog volop werden verbouwd bovenop de hoogste bergen. Hier diende de quinoa als belangrijk voedselbron voor de boeren die bovenop de bergen woonden. De quinoa is sindsdien niet meer weggeweest. Het maakte echter pas zijn grote wereldse doorbraak na de jaren 70.

De quinoaplant

Veel mensen denken dat quinoa (spreek uit: kien-wa) een graansoort is omdat deze op dezelfde manier kan worden gegeten. Dit is echter niet het geval. Quinoa is een plant die met zijn Latijnse naam ook Chenopoduim quinoa Wild wordt genoemd. De plant, die zijn oorsprong vindt in Zuid-Amerika, kan tussen de 60 en een meter hoog worden. De plant groeit makkelijk in bijna elk gebied in de wereld; zowel in hoge temperaturen als in extreme kou. Desondanks wordt de quinoa vooral in de landen Peru en Ecuador verbouwd. De zaadjes worden meestal geplant in april waarna de plant groeit en bloeit tot het in september klaar is voor de oogst. Alhoewel hoofdzakelijk de zaden van de planten worden gegeten, komt het ook wel voor dat de stengels en de bladeren (deze lijken op spinazie) van de plant tot coca verwerkt wordt om op te kauwen.

Quinoa als voedsel en alle belangrijke info

Quinoa hoort bij het granenvak als we kijken naar de schijf van vijf. In dit vak behoren producten waaronder rijst en brood. Van de quinoaplant worden voornamelijk de zaden gegeten. Omdat de oogst, bereiding en de manier van eten bijna gelijk is aan de manier waarop graan wordt geoogst en gegeten, wordt er vaak gedacht dat quinoa behoort tot de graansoorten. Dit is echter niet het geval. Quinoa is geen graansoort maar behoort tot de planten waarbij enkel de zaden worden gebruikt voor consumptie.

De quinoazaden zijn er in de kleuren wit, zwart en rood te verkrijgen. Qua smaak (dat een beetje noterig is) en structuur verschillen de drie soorten niet veel van elkaar, alhoewel de zwarte zaden wat knapperiger zijn. De zaden moet droog en koel worden bewaard.
De quinoa zaden worden gebruikt voor in brood. Het kan daarnaast ook worden gebruikt als bloem in cakes, als babyvoeding of als vervanger van bijvoorbeeld rijst.

Quinoa voordelen

Men beschouwt de quinoa als voedsel dat in de categorie 'Superfood' valt. Dit omdat het product een groot aantal voedingsstoffen heeft dat een positieve werking heeft op het menselijk lichaam en het bijna voor iedereen geschikt is om te eten.

Voedingsstoffen

Quinoa is rijk aan voedingsstoffen. Het bevat vele vitaminen die in grote mate aanwezig zijn in de zaden. Hierbij kan worden gedacht aan de vitaminen B, B2 en vitamine E. Daarnaast is quinoa rijk aan ijzer, magnesium, koper. Tot slot komen de voedingsstoffen calcium, biotine en niacine ook veelvuldig voor in quinoa.

Positieve effecten op het lichaam

Quinoa heeft een behoorlijk aantal voedingsstoffen dat een positief effect heeft op het menselijk lichaam. Mensen die zich bezighouden met afvallen, hebben baat bij het eten van quinoa. De reden hiervoor is omdat quinoa snel een gevuld gevoel geeft en er minder naar méér eten wordt geneigd.

Door de gezonde hoeveelheid magnesium dat quinoa bevat, heeft het een positieve, verlagende werking op de bloeddruk. Magnesium zorgt er namelijk voor dat bloedvaten verwijden zodat het bloed er makkelijker en met een lagere bloeddruk doorheen kan stromen.

Coeliakie patiënten, mensen die geen gluten kunnen verdragen, hebben baat bij het consumeren van quinoa, mits er duidelijk op het pak aangegeven is met een logo dat de quinoa geheel glutenvrij is. Zodra coeliakie patiënten gluten nuttigen, hebben zij de kans op bijvoorbeeld diarree, bloedarmoede en moeheid.

Tot slot heeft quinoa een positieve werking op de stoelgang en de bloedsuikerspiegel.

Quinoa nadelen

Men is vooral te spreken over de grote hoeveelheid voedingsstoffen die aanwezig zijn in de quinoa welke een positief effect hebben op ons lichaam. Helaas zijn er ook een aantal nadelen te noemen.

Voedingsstoffen

Alhoewel quinoa rijk is aan voedingsstoffen die een positief effect hebben op het menselijk lichaam, is er ook een aantal van deze stoffen die voor een deel minder worden in werking tijdens de bereiding of verwerking van de quinoa. Deze stoffen zijn voornamelijk aanwezig in de rauwe vorm van quinoa, een vorm waarin het niet geschikt is voor consumptie.

Een voorbeeld hiervan is het ijzergehalte dat zich in grote mate bevindt in de quinoa zodra deze rauw en onbewerkt is. Door de verwerking komt er een stof vrij, genaamd Phytaat die een remmend effect heeft op het ijzergehalte in de quinoa. Ijzergebrek is ook een groot probleem in de armere landen waar quinoa in bewerkte vorm een groot onderdeel vormt in het dieet dat ze daar volgen. Vaak verbouwen de arme boeren de quinoa op hun eigen land en is dit vaak het enige voedsel dat ze tot hun beschikking hebben. Andere producten zijn te duur voor hen om te kopen.

Giftig

De zaadhuiden van de quinoa zaden moeten altijd grondig worden verwijderd aangezien sommigen giftig kunnen zijn. Bij het verwerken van de quinoa zaden, worden deze zaadhuiden altijd mechanisch van de zaden verwijderd waarna de zaden worden gewassen met water. Zo kan het eventueel achtergebleven gif worden weggewassen.

Een andere reden om de zaadhuiden te verwijderen is omdat deze vaak de bron vormen van de tannines. Zoals aangegeven is de quinoa een plant. Vele planten bevatten de tannines (natuurlijke kleurstoffen). Als iemand de tannines binnenkrijgt, zal dit lichamelijke klachten veroorzaken zoals mondsamentrekkingen of maagklachten.

De vraag naar quinoa

Sinds de jaren 70 is de vraag naar quinoa enorm gestegen ten opzichte van de jaren daarvoor. Een kleine stijging van de vraag zou hebben gezorgd voor een bron van inkomsten voor de, voornamelijk, arme landen waarin de quinoa verbouwd wordt om het vervolgens te exporteren. De enorme stijging van de vraag naar quinoa heeft echter nadelige gevolgen voor deze landen. Zij komen om in de vraag aangezien zij deze niet kunnen bijbenen qua aanbod. De quinoa is voor hen een belangrijke bron van voedsel. Als zij de quinoa in grote getale moeten exporteren, zal hun eigen voedselbron hierdoor afnemen. Daarnaast is er ook sprake van uitputting van het land als deze wordt gebruikt voor de massaproductie van quinoa.

Quinoa als superfood?

Volgens verschillende bronnen is quinoa zeer gezond. Het bevat veel vitaminen, mineralen en andere voedingsstoffen die gunstig zijn voor het lichaam. Het is makkelijk klaar te maken, het kan op verschillende manieren worden klaargemaakt. Het behoort in het rijtje thuis van de granen ook al is het zelf geen graansoort en het is lekker. Mensen met verschillende aandoeningen of allergieën kunnen het eten en vult snel, dus is het ideaal voor een dieet. Door de nadelen die wel degelijk aanwezig zijn, waarschuwen verschillende andere bronnen wel dat quinoa niet mag worden gezien als een plaatsvervanger van ander voedsel.

De nadelen zijn echter hoofdzakelijk te vinden in de zaadhuiden van de quinoa zaden. Het zou dus kunnen worden gesteld dat, mits deze zaadhuiden volledig verwijderd zijn, quinoa erg gezond is.

Zoals het eigenlijk ook voor ander voedsel geldt: eet quinoa met mate.