Alternatieven voor brood

In Nederland wordt veel en vaak brood gegeten: bij het ontbijt, bij de lunch, en soms ook bij het avondeten, al komen dan vaak ook de aardappelen op tafel. Maar er is meer dan de gebruikelijke boterham. Wat zijn alternatieven voor brood?

Alternatieven voor tarwe

Volkorenbrood zou een van de gezondste graanproducten zijn, maar er bestaat veel meer dan dat. Voor degene die is uitgekeken op het eten van tarwe, bestaan er nog allerlei mogelijkheden, zoals:

• Rijst
• Spelt
• Rogge
• Quinoa
• Gerst
• Haver
• Boekweit
• Teff
• Amaranth
• Bulgur

Rijst

Naast volkorenbrood staat ook (zilvervlies)rijst vaak in het rijtje van gezonde producten om te nemen om koolhydraten binnen te krijgen. Rijst bevat veel vitamine-B, voedingsvezels en mineralen en is daarom een gezond alternatief. Rijst kan brood vervangen in de ochtend, door bijvoorbeeld rijstepap te nemen, maar daarnaast wordt het veel gegeten bij de warme maaltijd, gekookt. Minder bekend misschien, maar eveneens lekker is rijst in het nagerecht (ook rijstepap) of koud door de salade.

Spelt

Steeds bekender wordt het speltbrood. Maar ook wanneer je geen brood wilt eten, is spelt nog op andere manieren verwerkt in producten. Denk maar aan crackers en cornflakes, welke tijdens als ontbijt genuttigd kunnen worden. Ook als tussendoortje is spelt een prima alternatief, in koek of cake. Doordat het lichte verteerbaar is (door een andere samenstelling van de gluten) word je er minder dik van (ook door minder lectine, wat het insuline niveau verhoogd). Een ander voordeel van spelt is de milieuvriendelijkheid.

Rogge

Roggebrood is in principe ook een soort brood, maar smaakt veel anders dan de boterham zoals wij deze kennen. Hoewel het ook een volkoren graan is, is dit zoetig en wat kleveriger. Daardoor is roggebrood ook een stevigere en meer bepakte substantie. Rogge wordt ook vaak gebruikt in ontbijtkoek en knäckebröd, goede alternatieven voor het ontbijt. De bekende taai-taai, vooral gegeten tijdens het Sinterklaasfeest, bevat vaak ook rogge.

Quinoa

Wie geen granen eet, kan gaan voor quinoa, omdat dit geen graansoort is. Quinoa komt af van een plant die werd verbouwd door de Inca's (Zuid-Amerika). De smaak is enigszins nootachtig. Tegenwoordig wordt quinoa steeds meer gebruikt in avondmaaltijden, als vervangen van rijst of aardappels. Maar ook rijstwafels (of eigenlijk quinoawafels) kunnen gemaakt worden van quinoa. En ja, ook als ontbijt is het mogelijk te consumeren: er bestaat quinoapap. Doordat het product meer eiwitten bevat dan tarwe zul je je er redelijk snel vol van voelen.

Gerst

Gerst werd vaak ook gebruikt bij het bakken van brood, maar tarwe bleek goedkoper en werd daardoor populairder. Maar naast het gebruik in brood, worden met gerst ook koek en mout en crackers gemaakt. Er bestaat uiteraard ook gerstepap, een ideaal ontbijtproduct. In vlokken, meel, grutten en kookgraan is het te verkrijgen, evenals gerstmoutstroop, wat een zoetmiddel is.

Haver

Haver is erg voedzaam en gezond door het hoge gehalte aan onverzadigde vetzuren (goede vetten!). Om deze reden is haver ook erg goed voor het hart en de bloedvaten, want het is cholesterolverlagend. Een erg gezond ontbijt is dus wel havermoutpap, maar eveneens is het te consumeren in soep, saus, koek en als een dessert.

Boekweit

Boekweit zijn vruchtjes van een plant. Het is te gebruiken, en wordt veelal gebruikt, in brood, maar niet te vergeten in pannenkoeken en de Nederlandse poffertje. In ovenschotels wordt ook wel geroosterde boekweit, Kasha genoemd, gebruikt.

Teff

De naam is wat minder bekend doordat het eigenlijk een oude graansoort is. Deze granen bevatten veel mineralen, zoals ijzer, zink, magnesium en calcium. Teff, hoewel niet zo bekend van naam, wordt gebruikt in pasta, brood, pannenkoeken, pizza's en koekjes.

Amaranth

Ook amaranth is een minder bekend graansoort. Het is dan ook afkomstig uit een verder gelegen werelddeel, namelijk Zuid-Amerika, bij de Azteken. Het is glutenvrij en heeft een nootachtige smaak. Amaranth kan gepoft of gekookt worden, wat het tot een papperig goedje maakt. Het wordt veel in soep en pap en brood gebruikt, hoewel minder bekend in Nederland.

Bulgur

Bulgur komt uit Turkije en zijn eigenlijk volkoren korrels van harde tarwe. Bulgur wordt ook als avondmaaltijd gegeten, in plaats van rijst. De harde korrels moeten worden voorgekookt, gestoomd en dan later gebroken.

Alternatieven voor brood

Voor wie liever niet elke dag brood eet, maar ook graag afwisselt, zijn er verschillende producten op de markt. In plaats van te kijken naar de ingrediënten, zal worden ingegaan op welke producten kunnen worden afgewisseld met brood.

Hier een korte lijst van broodalternatieven, aangevuld met het aantal calorieën per 100 gram:

• Knäckebröd: 305 kcal
• Roggebrood: 232 kcal
• Basmatirijst en zilvervliesrijst: 354 kcal
• Brinta: 347 kcal
• Havermout: 380 kcal
• Muesli: 379 kcal
• Beschuit (volkoren): 389 kcal

Brood zelf bevat per 100 gram 233 kcal.