Andijvie: Belgen hoeven het niet
De bijzondere smaak van andijvie bevalt niet iedereen. Belgen zijn er bijvoorbeeld niet gek op en prefereren witlof. Op zich is dit wel bijzonder, want andijvie en witlof zijn gewoon familie van elkaar en witlof vinden heel veel mensen juist bitterder dan andijvie. Rauw is de smaak van andijvie anders dan als de groente gekookt is. Een stamppotje met rauwe andijvie en spekjes bijvoorbeeld, smaakt heel anders dan gekookte aardappelen met gekookte andijvie. Maar je kunt andijvie ook roerbakken met bijvoorbeeld kerrie.
Wat is andijvie?
Andijvie is een eenjarig bladgewas, nauw verwant aan witlof. De groente is het hele jaar door te koop. De zomerandijvie uit de volle grond is veel groter en harder dan de andijvie die uit de kassen komt gedurende de winter en vroege voorjaarsmaanden.
Hoe wordt de groente gekweekt?
In Nederland wordt op ongeveer 700 hectare grond andijvie geteeld. De groente wordt het meest geleverd van half juni tot half november als het om de Nederlandse variant gaat. Nederland kent twee rassen die heel veel worden geleverd en dat zijn: Nummer Vijf (zomer- en herfstteelt) en Breedblad Volhart Winter voor de herfst- en winterteelt onder glas.
Krulandijvie of Frisée
De gewone andijvie bestaat uit hele bladen. Daarnaast is er ook nog krulandijvie die ook wel frisée wordt genoemd. De Frisée heeft een vrij open gele krop en die is omringd door groen, krullerig, ver ingesneden, decoratief blad. Deze variant is bitterder van smaak dan de gewone andijvie.
Doorschieten
Wie andijvie in zijn tuin zet moet wel goed oppassen, de groente schiet namelijk zomaar door. Er vormt zich dan een grote struik met blauwe bloemen. Zweefvliegen zijn dol op deze bloemen.
Belgen vinden andijvie niets
Belgen zijn niet gek op andijvie. De groente wordt in ons buurland zelfs Hollandse andijvie genoemd. Dit om aan te geven dat zij een veel betere andijvie hebben, namelijk de witlof. Die wordt dan ook de Belgische andijvie genoemd. Als Belgen wel andijvie eten dan gooien ze het meeste van de struik weg. De bittere harde buitenbladen gaan in de prullenmand, terwijl het hart wordt geserveerd als sla. Verstandig is dat overigens niet: Vooral het buitenste groene blad van andijvie is rijk aan vitamine A, vitamine C en mineralen.
Hoe bereid je andijvie?
Andijvie kun je op diverse manieren bereiden. Gewoon rauw door een stamppot met spekjes bijvoorbeeld, maar ook gekookt of gewokt. Hieronder staan de bereidingstijden van deze diverse methoden:
- Koken: 10 tot 13 minuten
- Roerbakken: 6 tot 8 minuten
- Magnetron: 5 tot 6 minuten
- Smoren: 7 tot 8 minuten
- Stomen: ongeveer 15 minuten
Stamppot rauwe andijvie of stimpstamp
Stamppot rauwe andijvie heeft in de volksmond allerlei benamingen. In delen van Friesland noemen ze het stimpstamp. Het gerecht is overigens heel gemakkelijk klaar te maken. Je snijdt een krop andijvie daarvoor heel erg fijn, je kookt een pan met aardappelen en je bakt een pak met spekjes uit. Maak van de aardappelen met melk een lekkere aardappelpuree en schep er de andijvie en de spekjes doorheen. Dan nog een dikke lepel azijn, wat nootmuskaat en je kunt aan tafel. Doe de andijvie er wel op het laatst door, zodat de groente nog lekker knapperig blijft.
Voedingswaarden
In andijvie zitten veel voedingswaarden. Het hangt af van de bereiding hoeveel, maar in elke portie gekookte en rauwe andijvie zit:
- Vitamine D
- Vitamine E
- Vitamine B1
- Vitamine B2
- Vitamine B6
- Foliumzuur
- Natrium
- Kalium
- Calcium
- Fosfor
- Magnesium
- IJzer
- Selenium
- Zink