Coca-Cola: De bekendste frisdrank ter wereld

Of je nu wel of niet een liefhebber van Coca-Cola bent, één ding moet wel gezegd worden, de Coca-Cola Company is erin geslaagd om een bruisende frisdrank in een uniek flesje over de hele wereld te verkopen tegen een betaalbare prijs. Dankzij hun niet te stoppen manier van reclame maken, is Coca-Cola de bekendste frisdrank ter wereld geworden. In Nederland wordt er jaarlijks ruim 1 miljard liter frisdrank gedronken. Coca-Cola, oftewel Coke, neemt daarvan circa 45% voor haar rekening. Toch knap!

Het ontstaan van Coca-Cola

Coca-Cola werd meer dan een eeuw geleden uitgevonden, door dr. John Stith Pemberton in 1886. Pemberton werd in 1833 in Knoxville, Georgia geboren. Na de burgeroorlog vestigde hij zich als apotheker en chemicus in Atlanta. Pemberton die zichzelf graag als dokter betitelde, was wat men nu een kwakzalver zou noemen. Pemberton besteedde het grootste deel van zijn tijd aan de chemie, hij was bezeten van de gedachten een nieuwe en volledige andere smaak van frisdrank uit te vinden. Om die in de destijds zo populaire “New soda fountains” (soort café, bar) te serveren. Op een gegeven moment vond hij wat hij zocht, een drankje dat later bekend zou worden onder de naam Coca-Cola.

Coca-Cola werd voor het eerst verkocht in Jacobs’ Pharmacy. Een grote drogisterij die in dezelfde straat lag als het laboratorium van Pemberton. In die tijd werd Coca-Cola verkocht voor 5 cent per glas. Kijk maar eens naar de reclames hieronder. De drank werd toen via apothekers/drogisterijen verkocht als middel tegen allerlei kwaaltjes. In die tijd werd het verkocht als siroop die puur of met water gedronken kon worden.

Logo en het flesje

Coca-Cola Logo

Toen de “siroop” die Pemberton gebrouwen had in de smaak bleek te vallen bij de klanten van de plaatselijke soda fountains, besloot hij deze te gaan produceren en te verkopen. Het duurde niet lang voordat er een naam moest worden bedacht voor de nieuwe drank.

Frank M. Robinson, vriend en boekhouder van Pemberton, bedacht de naam Coca-Cola en ontwierp het logo. Hij koos voor Coca vanwege het ingrediënt van de Cocabladeren en voor Kola van de Kolanoot. Hij vond dat de naam goed klonk. Kolanoot wordt eigenlijk met een ‘’K’’ geschreven maar omdat Robinson het mooier voor het logo vond veranderde hij de ‘’K’’ in een ‘’C’’. Hij schreef de naam Coca-Cola in zijn eigen sierlijke handschrift met een rood potlood. Dit is tot op de dag van vandaag het bekende rood/witte logo. Het Coca-Cola logo is nu nog het meest bekende merk ter wereld. Het wordt door 90% van de mensen herkend.

Logo veranderd: Er zijn wat hele kleine veranderingen geweest, maar nooit zo ingrijpend dat het logo ineens onherkenbaar werd. Vrijwel vanaf de eerste reclame-uitingen heeft de kleur rood het logo gedomineerd, met groen en geel als ondersteunende kleuren. Het tegenwoordig zo golvende (witte) lint door het logo werd in 1970 pas toegevoegd om Coca-Cola's image als altijd jong, populaire en internationale drank te bevestigen.

Coca-Cola flesje

In 1913 kwam The Coca-Cola Company op het geweldige idee om het flesje te veranderen. Het moest een flesje worden met een unieke vorm, dat ook in het donker direct herkenbaar zou zijn. Met die opdracht ontwikkelden medewerkers van de Root Glass Company in Indiana het bekende flesje. Alex Samuelson, een Zweedse glasblazer die werkzaam was bij deze company, heeft het flesje ontworpen. Dit zogenaamde “contourflesje” werd in 1915 in productie genomen. De vorm van het flesje werd afgeleid van het geribbelde uiterlijk van de cacaoboon. Het was eigenlijk de bedoeling om het uiterlijk van de Kolanoot te gebruiken maar die bleek niet een geschikt uiterlijk te hebben.

Hoewel het flesje dus een boon uit moet beelden dachten veel mensen dat het flesje het ideale vrouwen-lichaam moest voorstellen. Dit heeft onbewust voor veel succes gezorgd. Evenals het logo heeft het flesje in de loop der jaren kleine veranderingen ondergaan, maar nooit erg drastisch. De vorm is altijd trouw gebleven aan het originele ontwerp.

Het Coca-Cola contourflesje werd één van de symbolen van Amerika. Er wordt van Coca-Cola wel gezegd dat het een product is dat Amerikaanser is dan Amerika zelf. Met zijn eenvoudige, golvende lijnen is het wellicht de meest herkenbare verpakking ter wereld. Eén blik op het flesje met het typische "vrouwelijke" silhouet en iedereen weet dat hij oog in oog staat met "the real thing". Gebleken is dat zelfs de aanblik van een gebroken flesje zou volstaan om Coca-Cola te herkennen.

Coca-Cola recept

Het geheime recept van Coca-Cola wordt "7X" genoemd. Het geheime ingrediënt van Coca-Cola is een combinatie van verschillende natuurlijke smaakstoffen die samen 7X worden genoemd. De geheime formule wordt bewaard in een bankkluis in de staat Georgia, in Amerika. Volgens zeggen zou in de kluis het hand geschreven recept van Pemberton moeten liggen.

Dit zijn de ingrediënten:

• Suiker
• Caramel
• Cafeïne
• Fosforzuur
• Extract van cocabladeren (zonder cocaine) / kolanoot
• Citroenzuur en natriumcitraat
• 7X: citroen, sinaasappel, kassie (een soort kaneel),muskaatnotenolie, en andere oliën.
• Glycerine
• Vanille

Het geheim van het recept is vooral ingrediënt 7X want men kan wel achter de verhoudingen van de andere ingrediënten komen maar niet van het mengsel. Men heeft ook nooit kunnen verklaren waar de X voor staat.

De 2 belangrijkste ingrediënten van Pembertons recept zijn: Cocablad en Kolanoot.

Cocablad

Cocabladeren zijn de bladeren van de Cocaplant, die zijn oorsprong vindt in Zuid-Amerika en die groeit op grotere hoogte. Het gebruik van coca is al heel oud. Door het gebruik van coca neemt het uithoudingsvermogen toe, verbetert de ademhaling en de zuurstofwisseling. Er zit géén cocaïne in Coca-Cola; de cocabladeren zijn zo behandeld dat ze geen cocaïne bevatten.

Kolanoot

Kolanoot is het zaad van de Kolaboom. Een 20 meter hoge boom uit de tropische regenwouden van Afrika, maar wordt ook gekweekt in Jamaica en Brazilië. De vruchten, die er qua vorm uitzien als cacaobonen, verschijnen pas als de boom 15 jaar oud is. De vruchten bevatten vlezige, bitter smakende zaden, die bekend staan als Kolanoten. Ze zijn rijk aan cafeïne en geven het lichaam energie bij vermoeidheid.

Doordat het recept geheimgehouden werd, ontstond het gerucht dat er in de drank de verboden drug cocaïne zou zitten. In 1909 moest Coca-Cola daarvoor naar de rechtbank. De rechtszaak duurde 10 jaar maar men heeft nooit aan kunnen tonen dat Coca-Cola cocaïne zou bevatten. Volgens onderzoekers is het laatste spoortje cocaïne in 1903 al uit Coca-Cola verdwenen.

Tegenwoordig zijn er veel verschillende smaken Coca-Cola, zoals o.a:

• Coca-Cola “classic” (de gewone Coca-Cola)
• Coca-Cola cafeïnevrij
• Coca-Cola light
• Coca-Cola diet
• Coca-Cola lemon
• Coca-Cola cherry
• Coca-Cola lime
• Coca-Cola vanilla

En er zijn ook verschillende combinaties hiervan. Bijvoorbeeld Coca-Cola light lemon of Coca-Cola diet lemon.

De meeste jongeren drinken toch doorgaans de "gewone" Coca-Cola. Ouderen drinken Coca-Cola vaak in combinatie met alcohol, meestal rum (Bacardi), met of zonder een dun schijfje citroen en ijsklontjes. Vandaar de naam "Baco", de combinatie van Bacardi en Coca-Cola.

Het verdere verloop van de Coca-Cola geschiedenis

In 1887 verkocht Pemberton zijn recept aan Wills E. Venable en George S. Lowndes. Zij verkochten het recept 5 maanden later weer aan Woolfol Walker en M. C. Dozier. En zij verkochten het na 1 jaar alweer aan Asa G. Candler. In dat jaar stierf Pemberton, degene die met het Coca-Cola idee begonnen was.

Candler mengde de siroop met koolzuurhoudend water. Dat is het ingrediënt dat voor de bubbeltjes in de Cola zorgt. Candler en Robinson - Pembertons oude partner - gingen samenwerken en gingen in het geheim de Coca-Cola maken, niemand mocht achter het recept komen.

De man die het langst aan het hoofd van The Coca-Cola Company stond was Robert Winship Woodruff. Hij werd ook wel “Mister Coke” genoemd. Hij leefde van 1889 tot 1985 en was ruim 60 jaar lang de grote man achter Coca-Cola. Hij was de zoon van de belangrijkste aandeelhouder en werd in 1923 directeur. Hij was toen 34 jaar. Onder Woodruffs leiding nam de verkoop toe van 6 miljoen glazen per dag in 1923 tot 50 miljoen in 1953. Een oude medewerker van The Coca-Cola Company gaf op dit besluit het volgende commentaar: "Candler heeft ons op poten gezet, maar Woodruff gaf ons vleugels!"

Een paar van Woodruff’s beroemdste vernieuwingen waren het “six-pack” en het verkopen van Coca-Cola bij benzinestations. Hij was ook degene die erin slaagde om van Coca-Cola een internationale drank te maken.

in 1892 besloot men ook Coca-Cola in flessen te verkopen. De eerste Coca-Cola fabriek werd in 1894 geopend in Vicksburg, Mississippi. Joseph A. Biedenharn, een 28-jarige verkoper van snoep en soda-water en eigenaar van de Biedenharn Candy Company in Vicksburg, was de eerste die met de daadwerkelijke productie van Coca-Cola in flessen begon. Het gebouw in Vicksburg waar de eerste productie plaats vond, is nu een museum. In 1994 werd deze Coca-Cola fles speciaal geproduceerd ter ere van het feit dat 100 jaar geleden de eerste Coca-Cola fabriek werd geopend.

Coca-Cola verovert de wereld

De Tweede Wereld Oorlog was erg belangrijk voor Coca-Cola, omdat deze frisdrank toen ook bekend werd buiten Amerika. Coca-Cola sloot zich aan bij de Amerikaanse soldaten en het doel was om ervoor te zorgen dat iedereen in uniform voor 5 cent een flesje Coca-Cola kon krijgen, waar ze ook maar waren.

Overal waar het Amerikaanse leger vocht, werden (soms mobiele) bottelarijen opgericht, en zo maakte de lokale bevolking voor het eerst kennis met Coca-Cola. Meer dan 5 miljard flesjes Coca-Cola kwamen terecht bij de geallieerde strijdkrachten. Coca-Cola werd zo in heel Europa bekend en werd sindsdien gezien als het symbool van vriendschap en vrijheid.

Ook nadat de 2e Wereld Oorlog was afgelopen, bleef de Coca-Cola Company zich met het leger bemoeien. Zo waren de Coca-Cola blikjes oorspronkelijk bedoeld voor soldaten die in het buitenland gelegerd waren. Pas jaren later - in 1960 - verschenen de eerste Coca-Cola blikjes op de winkelvloer voor de gewone burgerbevolking.

Reclame / Verkoopgegevens

Coca-Cola heeft altijd veel concurrenten gehad. Maar geen enkele had echt succes. De enige echte serieuze concurrent van Coca-Cola was Pepsi-Cola. Pepsi en Coca-Cola stonden beide in de buurt van Atlanta, zo ontstond er een grote concurrentiestrijd.

Coca-Cola is nu wereldwijd bekend en de meest gedronken frisdrank ter wereld. Het is een drank die over de hele wereld wordt gedronken; er is bijna niemand op de wereld die de naam Coca-Cola niet kent. De verhoudingen t.o.v. andere concurrenten zijn als volgt:

• Coca-Cola 52%
• Pepsi-Cola 20%
• Overige merken 28%

Nog wat cijfers: Coca-Cola is in meer dan 200 landen te koop. Wereldwijd worden iedere dag meer dan 610 miljoen drankjes Coca-Cola gedronken.

Honderd jaar Coca-Cola is honderd jaar reclame

Degenen die de afgelopen honderd jaar de presidentszetel van The Coca-Cola Company bekleedden, zagen stuk voor stuk in dat reclame de motor van het succes is oftewel het geheime wapen. Zelfs John Pemberton geloofde onvoorwaardelijk in publiciteit, want op de eerste dag van de verkoop, 29 juni 1886, liet hij in de plaatselijke krant een advertentie plaatsen waarin de klanten op de hoogte werden gebracht van de nieuwste drank in de soda-fountains.

In het jaar 1907 begon het bedrijf met leuke zinnen zoals “Plezierig om te drinken". In 1886/87 gaf Pemberton ongeveer 50 euro uit aan reclame. In die tijd een heel groot bedrag, zeker in verhouding tot de verkoopcijfers van toen.

The Coca-Cola Company en haar reclamebureaus hebben nooit en te nimmer - ook niet in tijden van crises - de fout gemaakt om op het reclamebudget te bezuinigen. De Coca-Cola Company dankt haar succes aan een combinatie van geniale marketing en creatieve handelsgeest. Ook op het transport, zelfs vroeger al, werd veel reclame toegepast.

In 1930 bedroeg de omzet van The Coca-Cola Company 35 miljoen dollar en de winst 13 miljoen dollar. Hoe groter de winst werd, hoe groter de bedragen werden die uitgegeven werden aan reclame. Tegenwoordig geeft de company vele miljoenen dollars uit aan reclame. De huidige reclameslogan van het product Coca-Cola is: "Real Taste – Real Coca-Cola".

Coca-Cola sponsort ook veel in de sportwereld. Toen Coca-Cola in 1986 100 werd, was ze hoofdsponsor van het WK Honkbal in Nederland en het WK Voetbal in Mexico. En ook tijdens de Olympische Spelen in 2004 in Athene was Coca-Cola weer de hoofdsponsor.

“World of Coca-Cola”

Er is zelfs een soort museum in Atlanta, de geboorteplaats van Coca-Cola, het heet: “World of Coca-Cola”. Het oorspronkelijke museum was gelegen aan 55 Martin Luther King, Jr. Drive in Atlanta. In dit drie etages tellende gebouw konden – veelal toeristen – echt alles over de geschiedenis van Coca-Cola te weten komen. Na 17 jaar op 24 mei 2007 opende Coca-Cola haar nieuwe museum dat gevestigd is in 121 Baker St., Atlanta, Georgia.

Nederland & Coca-Cola

In 1928 kwam Coca-Cola voor het eerst in Nederland. De Olympische Spelen die destijds in Amsterdam plaats vonden, werden toen door Coca-Cola gesponsord. Het 1e Coca-Cola verkooppunt was een kraampje op het terrein van het Olympische Spelen stadion.

De productie begon in 1930 maar met 4 mensen personeel. Pas na de Tweede Wereldoorlog werd Coca-Cola echt goed verkocht.
In 1931 werd het bedrijf “N.V. Nederland Coca-Cola Maatschappij” opgericht. De flesjes moesten koel blijven, daarom werden de flesjes in gehakte ijsbrokken gelegd. In Amerika hadden ze al koel-machines en spoedig zouden de Coca-Cola flesjes ook verkocht worden in muntautomaten. Nederland was nog niet zover. Coca-Cola werd toen met de hand geproduceerd in de kelder in een Amsterdams grachtenhuis, het vullen gebeurde met de hand en de flesjes werden met behulp van een voetpedaal en een bak kroonkurken afgesloten.

In Almelo heeft ook jarenlang een Coca-Cola fabriek gestaan. In 1961 ontstond aan de Berkelstraat / Bornsestraat de Coca Cola fabriek (Bottelmaatschappij Oost Nederland).

In Nederland wordt er jaarlijks ruim 1 miljard liter frisdrank gedronken. Cola neemt daarvan ongeveer 45%, oftewel 450 miljoen liter, voor haar rekening. Dat komt neer op circa 43 liter Cola per hoofd van de bevolking. Dit lijkt veel, maar in vergelijking met het Cola-verbruik in de Verenigde Staten is het maar een schijntje. Daar wordt maar liefst 120 liter Cola per hoofd van de bevolking gedronken.

Coca-Cola wordt in ons land het meest verkocht in de 1,5 liter fles, circa 70%, 10% van de cola gaat in de 1 literfles over de toonbank, voor de 2 literfles is dat nog maar 4%, terwijl het 33 cl blikje goed is voor 6%. Van alle Cola die in Nederland wordt gedronken, is overigens 23% light of cafeïnevrij.

In Nederland geeft Coca-Cola tegenwoordig ruim 5 miljoen euro uit aan reclame. Maar vroeger werd er ook in Nederland al veel aan reclame gedaan.

Coca-Cola & de Kerstman

Tot het jaar 1930 kon niemand zich een voorstelling maken van “Santa Claus", zoals ze die in Amerika noemen. Niet veel mensen weten dat de Kerstman, zoals die nu overal ter wereld elk jaar met Kerst opduikt, zijn bekendheid voor een groot deel te danken heeft aan zijn jaarlijkse optreden in de Coca-Cola reclames.
In 1930 gaf Coca-Cola de tekenaar Sundblom opdracht om een advertentie-serie te ontwerpen voor de Kerst. Hij gaf de Kerstman een gezicht en zo was de Kerstman geboren. De kleuren van zijn uniform zijn niet toevallig gekozen, maar dat zijn natuurlijk de kleuren van Coca-Cola. Hij kreeg een slee met rendieren, waarmee hij rond Kerstmis cadeautjes rond bracht voor kinderen. Sundblom portretteerde de Kerstman als een gezellige, oude dikkerd die zelf graag een flesje Coca-Cola drinkt. Vaak wordt hij op zijn nachtelijke bezoeken verrast door kinderen die hem een flesje Coca-Cola aanbieden.