Is biologisch eten gezonder?
Tegenwoordig zijn er steeds meer supermarkten die biologische producten opnemen in hun assortiment. Er zijn zelfs aparte winkels die enkel biologisch geteelde producten verkopen. Maar is het eten van biologisch voedsel werkelijk gezonder en beter dan het eten van 'gewoon' voedsel?
Wat is biologisch voedsel?
Bij het telen van biologisch voedsel wordt er rekening gehouden met de gezondheid van mens, dier en de natuur. Bij het verbouwen van biologisch voedsel wordt geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Het is niet zo dat mensen die biologisch eten, per definitie geen vlees eten. De dieren krijgen biologisch voedsel, en er wordt veel waarde gehecht aan de juiste behandeling van dieren. Zo worden kippen bijvoorbeeld niet in hele kleine hokjes gezet, maar krijgen ze de ruimte om vrij rond te lopen. De methode die gehanteerd wordt voor biologische landbouw, is anders dan die van de 'normale' landbouw. De normale landbouw is gericht op een snelle en hoge productie, en vindt lage kosten belangrijk. De biologische landbouw echter, richt zich meer op kwaliteit, ook al zijn de kosten hoger. In sommige gevallen kan er gesteld worden dat de biologische landbouw veel weg heeft van de periode van voor 1900; toen werd er namelijk nog geen gebruik gemaakt van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen. Toch is biologische landbouw niet een of andere primitieve methode, in sommige gevallen is het juist zeer modern en innovatief. Een voorbeeld hiervan is het gebruiken van sluipwespen om ongedierte in kassen tegen te gaan. In de winkel zijn biologische artikelen te herkennen aan het EKO-keurmerk.
De voordelen van biologisch eten
Aanbieders van biologische producten geven vele redenen waarom het eten van biologisch voedsel beter is dan het consumeren van andere soorten voedsel. Een aantal argumenten die zij gebruiken zijn:
- Biologische producten bevatten meer smaak. Dit zou zo zijn omdat biologische producten de tijd krijgen om te groeien, te rijpen en op smaak te komen, en omdat er geen kunstmest gebruikt wordt. Ook de dieren krijgen de ruimte om in hun eigen tempo te groeien.
- Biologisch is puur natuur. Er worden geen geur-, kleur- en smaakstoffen aan het voedsel toegevoegd.
- Voor biologische producten betaalt de consument een eerlijke prijs, waardoor de biologische boer een eerlijk inkomen krijgt. Dit is vooral van belang in tijden dat steeds meer boerenbedrijven failliet gaan, en voor boeren in derdewereldlanden.
- Het telen van biologisch voedsel is beter voor de natuur. Dit omdat er geen gebruik wordt gemaakt van kunstmest, waardoor er geen mestoverschotten ontstaan. De natuur wordt ook niet verstoord door chemische bestrijdingsmiddelen. Dit zou uiteindelijk ook beter zijn voor de maatschappij: er is minder vervuiling van sloten, meren en grondwater door mest en bestrijdingsmiddelen. Dit bespaart op de waterzuiveringskosten.
- Biologische dieren hebben het beter. Biologische boeren geven om het welzijn van een dier. Het dier heeft, voordat het op je bord beland, een goed leven gehad. Biologische boeren houden slechts kleine hoeveelheden dieren, die niet op elkaar gepropt in een hokje zitten.
Bovenstaande zorgt er wel voor dat biologische producten vaak duurder zijn dan de 'gewone' producten. Hierdoor hebben veel mensen het er niet voor over om biologisch te gaan eten, terwijl ze dit misschien wel graag zouden willen.
Is biologisch voedsel gezonder?
Biologisch eten brengt dus veel voordelen met zich mee, zoals het welzijn van dieren en de eerlijke prijs die de boer ervoor krijgt. Maar is het ook daadwerkelijk gezonder om deze producten te eten? Hierover zijn de meningen verdeeld. Er zijn verschillende studies die aantonen dat het eten van biologisch voedsel niet gezonder is dan het eten van andere soorten voedsel. Zo heeft de consumentenbond in februari 2006 al een onderzoek gedaan naar de voedingsstoffen van 15 biologische producten. Hieruit concludeerden zij dat biologische groenten nauwelijks meer voedingsstoffen bevatten dan niet-biologische groenten. Zij onderzochten onder andere vitamine-C, mineralen en anti-oxidanten. Het verschil tussen de gewone etenswaren en de biologische was zo minimaal dat het niets uitmaakte voor de gezondheid. Wat betreft de bestrijdingsmiddelen zouden er voordelen kunnen zijn voor biologische groenten, maar het verhaal dat gewoon geteelde groenten bomvol zouden zitten met pesticiden is een fabeltje. Wel zijn biologisch geteelde producten volgens het onderzoek van de Consumentenbond op sommige punten beter voor het milieu, maar dit heeft niet direct iets met de gezondheid te maken. Daarnaast heeft de universiteit van Kopenhagen heeft een onderzoek uitgevoerd waaruit bleek dat in biologisch geteelde aardappelen, groenten en fruit niet meer sporenelementen zitten van vitaminen, mineralen en dergelijke dan in gangbare varianten. Eerder is er bij Frans, Brits en Pools onderzoek aangetoond dat biologische aardappelen, groente en fruit wel degelijk meer vitamine-C en dergelijke bevatten.
Er is dus geen eenduidige conclusie of het al dan niet gezonder is om biologische producten te eten. Toch zijn er talloze andere redenen om over te gaan op biologisch eten, waaronder bovengenoemde redenen als het welzijn van dieren en de eerlijke prijs die boeren op deze manier voor hun producten krijgen.