Gehaktsoorten: welke soorten gehakt bestaan er onder andere?

Gehakt bestaat uit vlees dat door middel van een gehaktmolen gemalen is. Het apparaat kan namelijk vlees in slierten vermalen. Gehakt is verkrijgbaar als puur gehakt en als 'half-om-halfgehakt'. Laatstgenoemde is een combinatie van twee verschillende vleessoorten, waarbij de verhouding tussen deze twee soorten ongeveer 50% moet zijn. Welke gehaktsoorten bestaan er allemaal nog meer en hoe smaken zij? Hoeveel vet en hoeveel calorieën mogen de verschillende gehaktsoorten maximaal bevatten?

Gehaktsoorten

• Gehakt
• Rundergehakt
• Kalfsgehakt
• Varkensgehakt
• Lamsgehakt
• Kipgehakt en kalkoengehakt (gevogelte)
• Half-om-halfgehakt
• Vegetarisch gehakt
• Gehakt bakken

Gehakt

Gehakt bestaat uit gemalen vlees dat door middel van een gehaktmolen is gemaakt. Een gehaktmolen is een apparaat dat met behulp van een mal (matrijsplaat) vlees in slierten kan vermalen. In het verleden werd er voor de productie van gehakt vooral restvlees gebruikt zodat het restvlees niet weggegooid hoefde te worden. Tegenwoordig gebruikt men vlees dat van hogere kwaliteit is.

Vet in vlees

De 'Warenwetbesluit Vlees, gehakt en vleesproducten' beschrijft onder andere hoeveel vet gehakt maximaal mag bevatten. Deze wet valt onder de Warenwet die in 1935 is ingevoerd. Geen enkele gehaktsoort mag uit meer dan 25% vet bestaan (verzadigd en onverzadigd). Sommige gehaktsoorten dienen zelfs een lager vetgehalte te hebben. Het eten van te veel verzadigd vet is slecht voor de gezondheid, het verhoogt namelijk het cholesterolgehalte in je bloed. Hieronder staan enkele bekende gehaktsoorten beschreven met de hoeveelheid vet waaruit zij bestaan:

Rundergehakt

Gehakt dat uit rundvlees bestaat heeft een pittigere smaak ten opzichte van bijvoorbeeld varkensgehakt. Het vlees heeft een donkerrode kleur en is onder andere afkomstig van de borst van de koe. Rundergehakt mag per 100 gram maximaal 25 gram vet bevatten. 100 gram rundergehakt bevat ongeveer 236 kcal.

Mager rundergehakt

Mager rundergehakt mag maximaal 15 gram vet (per 100 gram) bevatten. Ondanks het lage vetgehalte valt het meestal buiten de schijf van vijf, een voedingsmiddel mag namelijk maximaal 10 gram vet per 100 gram bevatten om aan deze voorwaarde te voldoen. 100 gram mager rundergehakt gehakt bevat in totaal zo'n 185 kcal.

Tartaargehakt

Tartaar bestaat uit biefstuk en wordt ook wel rundertartaar of Duitse biefstuk genoemd. Het vlees heeft een pittige smaak. Het rundvlees waaruit tartaar bestaat mag maximaal 10% vet bevatten. Tartaargehakt bevat minder schadelijke bacteriën dan overige gehaktsoorten. Ondanks dat tartaar om deze reden over het algemeen rauw gegeten wordt, is het (vooral) personen met een lage weerstand afgeraden om dit te doen. Er is namelijk altijd een kans dat er besmettelijke bacteriën en parasieten aanwezig zijn. Tartaar bevat zo'n 127 kcal per 100 gram vlees.

Kalfsgehakt

Kalfsgehakt bestaat ongeveer uit 8 gram vet per 100 gram vlees en bevat zo'n 148 kcal. Deze gehaktsoort heeft een zachte, sappige structuur. Het vlees is afkomstig van de vang van het kalf. Kalfsgehakt is licht van kleur en heeft een zachte smaak. Omdat het een zachte smaak heeft dien je voorzichtig te zijn met de hoeveelheid kruiden die je gebruikt. Als je namelijk te veel kruiden gebruikt kun je de oorspronkelijke smaak van het kalfsgehakt niet meer proeven.

Varkensgehakt

Deze gehaktsoort is over het algemeen zachter en lichter van kleur dan rundvleesgehakt. Varkensgehakt wordt meestal gemengd met een andere gehaktsoort. Dit komt omdat er weinig vraag is naar puur varkensgehakt. Het product mag maximaal 25 gram vet per 100 gram vlees bevatten. Varkensgehakt bevat zo'n 208 kcal.

Lamsgehakt

Lamsgehakt heeft een lichte kleur en heeft een sterkere smaak dan bijvoorbeeld rundergehakt. Het kan onder meer van de borst van een lam vandaan komen. Deze gehaktsoort wordt weleens gebruikt voor het bereiden van halfom-gehakt. Het wordt in dit geval samen met rundergehakt gemengd. Lamsgehakt bevat per 100 gram vlees ongeveer 12,9 gram vet en ongeveer 192 kcal.

Kipgehakt en kalkoengehakt (gevogelte)

Kipgehakt en kalkoengehakt hebben een beige kleur en bevatten minder vet dan rundergehakt en half-om-halfgehakt. Het vlees komt meestal uit een dij vandaan. Kip- en kalkoengehakt bevatten per 100 gram ongeveer 6,1 gram vet en ongeveer 155 kcal.

Half-om-halfgehakt

De benaming 'half-om-halfgehakt' wordt gebruikt wanneer er twee verschillende vleessoorten met elkaar gemengd zijn om het gehakt te bereiden. Meestal is half-om-halfgehakt een combinatie tussen rundvlees en varkensvlees, maar het kan ook een combinatie zijn van bijvoorbeeld rundvlees en lamsvlees. Als de verhouding niet expliciet op het product aangetoond wordt is het verplicht dat de verhouding tussen de twee vleessoorten nabij 50% is, met een marge van maximaal 10%. De slager is namelijk genoodzaakt om aan de consument de verhouding aan te geven als deze niet binnen deze marge valt. Half-om-halfgehakt heeft een lichtere kleur dan puur rundergehakt en smaakt minder pittig. Het heeft volgens Voedingswaardetabel een iets lagere gezondheidswaarde dan bijvoorbeeld puur rundergehakt. Half-om-halfgehakt kan maximaal 25% vet bevatten.

Vegetarisch gehakt

Vegetarisch gehakt bestaat geheel uit plantaardige stoffen. Er bestaan soorten die de smaak en textuur hebben als vlees, maar er bestaan ook vleesvervangers waarbij slechts de voedingswaarde hetzelfde is als die van vlees. Vegetarisch gehakt kan onder andere uit soja en/of tarwe bestaan. Het bevat meestal ook ijzer zoals gehakt dat van vlees afkomstig is. Vegetarisch gehakt bevat over het algemeen zeer weinig vet. De verschillende ingrediënten die gebruikt worden zijn bepalend voor het aantal calorieën dat het product heeft. Enkele voorbeelden van vegetarisch gehakt zijn seitangehakt en tofugehakt:

Seitangehakt

Seitangehakt kan bestaan uit tarwe of speltmeel. Het heeft een hartige smaak en heeft dezelfde structuur als gehakt dat uit vlees bestaat.

Tofugehakt

Tofugehakt heeft over het algemeen geen smaak. Met behulp van kruiden en marinade kun je hier smaak aan toevoegen.