Is thee gezond of ongezond?
Er is veel gezegd en geschreven over de effecten van thee op de gezondheid. Enerzijds wordt vaak aangehaald dat thee een gezonde manier is om de vochtbalans in het lichaam te houden en dat er zelfs stimulerende stoffen in zitten die de gezondheid bevorderen. Anderzijds wordt de aanwezigheid van cafeïne in thee vaak gebruikt om aan te geven dat thee niet geheel zonder risico's voor de gezondheid is. Of thee gezond of ongezond is hangt af van de soort en de hoeveelheid thee die gedronken wordt
Waar komt thee vandaan en welke soorten thee zijn er?
Thee wordt gemaakt van de bladeren van de theeplant, Camellia Sinensis. Hoewel de theeplant in China ontdekt is, zo'n 2 eeuwen voor Christus, heeft het produceren en gebruiken van thee zich niet beperkt tot China alleen. Momenteel is Japan de grootste producent van groene thee en is India de grootste exporteur van thee naar het buitenland. Er zijn verschillende soorten thee verkrijgbaar, waarvan de belangrijkste zijn:
- Zwarte thee
- Groene thee
- WItte thee
- Krudenthee
Zwarte thee wordt gemaakt van de gefermenteerde bladeren van de theeplant. Zwarte thee ontleent zijn naam dan ook aan de kleur die de bladeren tijdens dit proces krijgen. Groene thee daarentegen is gemaakt van ongefermenteerde bladeren; voor groene thee worden de bladeren van de theeplant gedroogd zonder deze eerst te laten gisteren. Witte thee wordt gemaakt van de bladeren van jonge theeknoppen. Naast deze varianten zijn er ook andere smaakjes thee te koop, zoals bijvoorbeeld citroenthee. Dergelijke theesoorten betreffen thee waar een smaakje aan is toegevoegd.
Kruidenthee
De verschillende soorten kruidenthee die verkrijgbaar zijn, zijn in feite geen theesoorten. Geen van deze soorten wordt gemaakt van de theeplant, maar van een mengeling van diverse kruiden of planten. Muntthee bijvoorbeeld wordt gemaakt van munt, maar ook kamillethee, rooibosthee of rozenbottelthee worden niet gemaakt van thee maar van andere kruiden.
Gezonde en ongezonde stoffen in thee
In zowel zwarte, als groene en witte thee komen een aantal verschillende stofjes voor die een effect hebben op het lichaam, gezond dan wel ongezond. De belangrijkste van deze stoffen zijn:
- Cafeïne
- Epigallocatechin gallate (EGCG)
- Fluoride
- Tannine
- Catechine
- Mangaan
- Flavonoïden
Cafeïne
Cafeïne is een van de meer bekendere stoffen uit deze lijst. Cafeïne is met name bekend vanwege de aanwezigheid in koffie en energydrankjes, echter ook in thee wordt deze stof aangetroffen. De hoeveelheid cafeïne is het grootste in zwarte thee, in groene of witte thee is de hoeveelheid cafeïne slechts de helft ten opzichte van zwarte thee. Het voedingscentrum geeft aan dat er in filterkoffie ongeveer 70 milligram cafeïne zit per 100 milliliter en 30 milligram per 100 milliliter in zwarte thee. Groene thee heeft slechts 15 milliliter cafeïne per 100 milliliter thee.
Hoewel er dus minder cafeïne in zit dan in koffie, kan de cafeïne toch merkbare effecten hebben bij het drinken van meerdere kopjes thee. Voor kinderen onder de 13 wordt dan ook aangeraden om niet meer dan 2 koppen zwarte koffie te drinken per dag. Dit om negatieve gezondheidseffecten van cafeïne te voorkomen, zoals slapeloosheid, hoofdpijn of rusteloosheid.
Tannine
Naast cafeïne valt ook tannine op in de lijst. Tannine heeft verschillende effecten; enerzijds wordt aan tannine een vochtafdrijvend effect toegeschreven, maar anderzijds zou tannine het immuunsysteem ondersteunen. De hoeveelheid tannine in thee is echter dusdanig klein dat het maar de vraag is hier zichtbaar of merkbaar effect van optreed.
Gezondheidseffecten van thee
De andere aanwezige stoffen in thee zorgen voor een aantal overige gezondheidseffecten. Zo levert het drinken van thee een verkleinde kans op het verkalken van slagaders op (een vermindering van 30% bij meerdere koppen zwarte thee per dag), een vermindering van de kans op diabetes en stimuleert het drinken van met name groene thee het verbranden van calorieën.
Andere effecten zijn minder goed onderzocht, maar worden toch toegeschreven aan het drinken van thee. Zo zou de kans op kanker door het drinken van thee afnemen. Hoewel men dit wel vermoed, is er nog geen onderzoek bekend dat deze relatie kan bewijzen. Ook is er nog onduidelijkheid over het effect van melk in thee. Het toevoegen van melk in de thee kan er voor zorgen dat de effecten van met name catechine verminderd worden, waardoor de gezondheidseffecten van thee verminderd worden. Ook hier is echter nog geen eenduidig onderzoek over bekend, waardoor het bij een vermoeden blijft.
Thee drinken gezond of ongezond?
De conclusie is dat thee in beperkte mate gezond is. Het drinken van meer dan 5 koppen zwarte thee per dag, of 10 koppen groene thee per dag wordt niet aangeraden in verband met de cafeïne in thee. Een kleinere hoeveelheid kan echter wel bijdragen aan een goede gezondheid. Enerzijds is thee een goede manier om vocht binnen te krijgen en anderzijds zitten er stoffen in thee die kunnen bijdragen aan een goede gezondheid.