Alcoholhoofdpijn: welke wijn geeft het minste venijn?
Veel mensen drinken wel eens een lekker glaasje wijn, bijvoorbeeld bij het avondeten of op een terrasje. Helaas blijkt voor sommigen het plezier van wijn van korte duur omdat men te maken krijgt met alcoholhoofdpijn. Hoe wordt hoofdpijn door alcohol veroorzaakt? En zijn alle wijnsoorten boosdoeners?
Wijn als medicijn
Ten tijde van de Oude Grieken werd wijn door velen - met als grote aanvoerder de Griekse arts Hippocrates - als onderdeel van een gezond dieet beschouwd. Volgens Hippocrates was wijn niet alleen goed voor het ontsmetten van wonden, hij merkte ook op dat medicijnen gemakkelijker ingenomen werden met wijn. Wijn kon daarnaast aldus de grondlegger van de moderne geneeskunde helpen bij de bestrijding van onder andere diarree en baringspijn. Ook latere geneesheren roemden de medicinale werking van wijn. Zo raadde Arnaldus de Villa Nova wijn aan in de behandeling van dementie. Langzaamaan veranderde de opvatting over wijn echter. Steeds meer wijsheren begonnen wijn ook als veroorzaker van hoofdpijn te zien. En tegenwoordig bestaat er zelfs iets als "alcohol-geïnduceerde hoofdpijn".
Hoofdpijn door alcohol
Volgens de International Headache Society, een wereldwijde organisatie die mensen die zich bezighouden met helpen van patiënten met hoofdpijn verenigt, stelt dat er een hoofdpijnvorm is die specifiek voorkomt na het drinken van alcohol. Kenmerken van alcoholhoofdpijn zijn:
De hoofdpijn bevindt zich aan beide zijden van het hoofd
De hoofdpijn heeft een pulserend karakter
De hoofdpijn verergert bij lichamelijke inspanning
Onderzoekers geven aan dat met name rode wijn een veroorzaker van alcoholhoofdpijn is. Rode wijn kan zelfs hoofdpijn veroorzaken bij mensen die normaal gesproken helemaal geen hoofdpijnklachten hebben.
Waardoor ontstaat alcoholhoofdpijn?
Er zijn verschillende ingrediënten van wijn die de hoofdpijn veroorzaken. In de eerste plaats uiteraard de alcohol zelf, ethanol. Een andere goede kandidaat zijn flavonoïden. Flavonoïden zijn antioxidanten die van nature in producten aanwezig zijn en die de smaak en kleur van wijn beïnvloeden. Er zijn enkele honderden flavonoïden, elk met een eigen specifieke functie en samenstelling. Hoewel het voedingscentrum flavonoïden als gezond (met mate) beschouwd, komen uit diverse onderzoeken verbanden tussen flavonoïden (met name tannines) en hoofdpijnklachten naar voren. Men heeft lang gedacht dat sulfieten ook een rol spelen. Uit nader onderzoek bleek echter dat er diverse voedingsmiddelen zijn waarvan de concentratie sulfiet vele malen hoger is dan in rode wijn. Deze voedingsmiddelen, zoals gedroogd fruit, blijken doorgaans geen hoofdpijn te veroorzaken. Tot slot blijkt rode wijn een negatieve invloed te hebben op de neurotransmitters, deze kunnen hun werk minder goed doen. Ook dit speelt mogelijk een rol bij het ontstaan van hoofdpijn door alcohol.
Welke wijn geeft het minste venijn?
Wijnsoorten kunnen erg van elkaar verschillen wat betreft de samenstelling en productieprocessen en daarmee de smaak. Het is dus goed mogelijk dat de ene wijnsoort een grotere kans op hoofdpijn met zich meebrengt dan de andere wijnsoort. Helaas is er nog slechts beperkt onderzoek gedaan naar de invloed van specifieke wijn soorten op hoofdpijnklachten. Over het algemeen lijkt witte wijn beter verdragen te worden dan rode wijn, hoewel ook witte wijn geassocieerd wordt met hoofdpijnklachten bij migrainepatiënten. Helaas voor de liefhebbers: wanneer je snel hoofdpijn krijgt van alcohol kun je dat glaasje rood maar beter laten staan!
Genieten van wijn: katers, vlekken en kurkEen wijntje is niet alleen lekker: een glaasje rode wijn per dag blijkt ook nog eens erg gezond. Soms heb je pech en word je verra…
Gezond: Alternatieven voor alcoholHoewel een glaasje wijn op zijn tijd niet perse slecht hoeft te zijn, heeft overmatig alcoholgebruik vele negatieve gevolgen zoals…
Hoe wordt wijn gemaakt?Wijn wordt gemaakt van druiven. De druiven hebben een gistingsproces doorgemaakt. De manier waarop dit vergisten gebeurt, bepaalt…
Een goed getapt biertjeHoe tap je nou het perfecte biertje? Vele mensen zullen het anders vertellen. Een goed biertje tappen vergt wel enige ervaring. He…
Wijn en gastronomieWijn en eten zijn bijna altijd met elkaar verbonden geweest. Van gewoon gezellig een flesje openen tijdens een etentje met vriende…
Bronnen en referenties
Krymchantowski A.V. & da Cunha Jevoux C. (2014) Review Articles: Wine and Headache. Headache vol. 54(6), blz. 967-75.