Koken in de crisis, de hooikist
Het is in ieder geval geld besparend én goed voor het milieu maar misschien alleen praktisch in het weekend. Wanneer je het eten laat ‘afkoken’ in een hooikist moet je ergens tussen de middag tijd hebben om te koken want het eten moet kokend in de kist.
Waarschijnlijk moet je ook eerst zelf een kist in elkaar timmeren en ergens hooi halen, tenminste ik neem niet aan dat ze nog ergens op de schappen staan. (overigens zijn op het www wel enkele aanbieders van hooikisten te vonden) Dan is het een eitje.
Wat heb je nodig voor een hooikist:
- Een kist van een redelijk formaat, er moet hooi in kunnen voor de isolatie en 1 of meerdere pannen.
- Hooi, voor de isolatie.
- Hoge pannen met een goed sluitend deksel want je wilt geen hooi in het eten.
- Eventueel linnen doeken voor om de pannen of slopen om het hooi in te doen.
Het principe is simpel, wanneer het eten eenmaal kokend is dan blijft het doorgaren in de kist. Hout en hooi zijn slechte warmtegeleiders. Alles wat je erin klaarmaakt moet op het fornuis 1/5 van de normale kooktijd worden gekookt. Daarna gaat het in de kist. De pan moet goed gevuld zijn en het hooi moet helemaal om de pan worden gestopt, aan lucht raak je wel snel warmte kwijt. Na een uurtje of 2-3 is het eten klaar en gaar. (In de zomer gebruik je de kist als koelbox want hooi heeft dezelfde isolerende werking op kou.)
Enkele voorbeelden:
- Aardappelen: 6 á 10 minuten koken met flink zout. De aardappelen afgieten en nog een keer opwarmen, daarna onmiddellijk in de kist zetten. Na 1 uur zijn de aardappelen gaar.
- Bruine bonen: de bonen een nacht in een ruime hoeveelheid water laten weken, de volgende dag de bonen met het weekwater en zout aan de kook brengen. Na 15 minuten de kokende massa in de kist zetten en 4(!) uur laten staan.
- Bloemkool: de bloemkool (heel) 10 minuten voorkoken en ca. 2 ½ uur in de hooikist. Die tijd geldt voor de meeste groenten.
- Vlees: runderlappen, karbonaden, e.d.. Het vlees eerst goed aanbraden in de pan en daarna de boter aanvullen met water, het vlees moet onder de jus staan. Goed doorwarmen en in de kist doen. Vlees moet 3 maal de gewone braadtijd doorgaren.
Voor stamppotten is het natuurlijk helemaal geschikt.
Omdat het nog (net) winter is terwijl ik dit schrijf:
stamppot van zuurkool
- 4 speklapjes in een diepe hapjespan even aanbraden
- zuurkool bij het vlees doen
- water toevoegen totdat het geheel onder staat en koken
- na 10 minuten
- 1 kilo aardappelen bij het zuurkoolmengsel doen
- nog 5 minuten koken
- Daarna kan alles in de hooikist voor ongeveer 3 á 4 uur.
Het lijkt in eerste instantie misschien een heel karwei maar in principe is het niet meer werk. Het is wel een andere verdeling van tijd en daardoor voor velen door de week niet erg praktisch. Het hooi zou je ook kunnen vervangen door wol in een sloop of iets dergelijks. Of misschien heb je ook nog wel ergens oude wollen dekens liggen.
In de trend van slow-cooking is dit natuurlijk het hoogste. Denk ook aan het milieu en je portemonnee!