Mosselconsumptie en mosselen koken in speciale pannen

Een mossel is een tweekleppig diertje dat in de zee leeft. Tweekleppig betekent dat de schelp waarin de mossel leeft uit twee scharnierende kleppen bestaat. Die kleppen zijn asymmetrisch langwerpig (een soort driehoekvorm) en bestaan uit dun maar stevig schelpmateriaal. De kleur van de schelp is paarsblauw. De binnenzijde van de mossel is voor een groot gedeelte bekleed met parelmoer. Mosselen zijn voor velen een lekkernij maar er zijn soms ook tafelgenoten die de diertjes verafschuwen en er zijn zelfs mensen die allergische reacties kunnen krijgen van het eten van mosselen.

Consumptiemossel na twee jaar

Van zaadje tot mossel doet het schelpdiertje er ongeveer twee jaar over om geschikt te zijn als consumptiemossel. Maar veel zaadjes of kleine mosseltjes groeien nooit uit op de kweekpercelen. Dit komt door stroming of storm of ze verdwijnen als voedsel voor krabben en zeesterren of voor eidereenden en andere vogels.

Manieren van zand verwijderen

De gekweekte mosselen worden meestal verhandeld op een veiling. Vandaar gaan ze naar een zogenaamd verwaterperceel. In dat verwaterperceel blijven de mosselen minstens een week liggen om het zand weg te laten spoelen dat bij het opvissen aan de mosselen is blijven kleven. De verwaterpercelen zijn ondiep en beschut gelegen met weinig golfslag en beperkte stroomsterkte. Het zeewater is er zuiver. Nadat de handelaar de mosselen heeft opgehaald van het verwaterperceel worden ze nogmaals schoongespoeld en volgt op de kade nog een procedure met water in speciale containers om ook de laatste restjes zand te verwijderen.

Voordelen van hangcultuur

Mosselen die met de hangcultuur zijn gekweekt hoeven niet verwaterd te worden omdat ze niet in aanraking zijn gekomen met zand. Bij hangcultuur groeien de mosselen sneller. Ze ondergaan een andere mechanische verwerking omdat de schelpen minder sterk zijn. Gunstige groeiomstandigheden als voedselaanbod en temperatuur zorgen voor een hoger vleesgewicht.

R in de maand

Vroeger konden alleen mosselen worden gekocht als er een r in de maand zat dus in de maanden september tot en met april. Dat had eigenlijk niets met de kweekmogelijkheden te maken maar meer met het vervoer. Niet gekoeld vervoer in de warmere maanden heeft bederf tot gevolg. Toch zijn bepaalde soorten nu ook nog alleen maar verkrijgbaar vanaf de tweede helft van juli tot de eerste helft van april wat met het kweekproces te maken heeft. Maar in de overige maanden worden de mosselen geïmporteerd onder meer uit Ierland en Denemarken.

Gebruik van speciale pannen

Het koken van mosselen gebeurt in de regel in speciale pannen. Een visliefhebber zal naast de diverse pannen die in de keuken te vinden zijn zeker ook een mosselpan hebben. Mosselpannen zijn meestal geproduceerd van hoogwaardig RVS of aluminium. De pannen zijn dikwijls ook in geëmailleerde uitvoering verkrijgbaar en bestaan in diverse maten.

Belangrijk verschil met gewone pannen

Een belangrijk verschil tussen een gewone kookpan en een mosselpan is de deksel. Een mosselpan heeft geen platte deksel maar een hoge. Daardoor kunnen de mosselen tijdens het koken makkelijke worden opgeschud en kunnen aan tafel de lege schelpen in de deksel worden gedaan. Heel klassiek en veel voorkomend is een zwarte mosselpan. Een dunne boden kan er voor zorgen dat de mosselen snel gaar zijn.

Verschillende formaten van mosselpannen

Het formaat van de mosselpan dient zodanig te zijn dat de mosselen de ruimte hebben om zich tijdens het koken te openen.

Kleinste

De kleinste mosselpan heeft een diameter van 12 centimeter en is daarom alleen geschikt voor een beperkte hoeveelheid en is eigenlijk een éénpersoonspan.

Kleine

Een meer gebruikelijke kleine mosselpan heeft een diameter van 18 centimeter en is geschikt voor één kilogram mosselen. In de regel wordt een halve kilo per persoon aangehouden dus het kleinste formaat is al gauw te klein. Immers, mosselen eten wordt door de meesten als een feestelijk tafelgebeuren beschouwd waar vaak gasten voor worden uitgenodigd.

Middelmaat

Een pan van 20 centimeter doorsnee is geschikt voor anderhalve kilo mosselen maar de verpakkingen bevatten meestal hele kilo’s.

Grootste

Voor twee kilo mosselen is een pan met een diameter van 24 centimeter nodig.

Meer dan één pan

Wie voor een groot gezelschap mosselen kookt doet er goed aan meerdere pannen van 24 centimeter te gebruiken. Nog grotere pannen zijn namelijk moeilijk hanteerbaar.

Koken van mosselen in een mosselpan

Mosselen worden meestal gekookt samen met fijngesneden groenten welke naar eigen smaak gekozen worden. Soms wordt bij het koken een bepaald soort bier of witte wijn toegevoegd. Nadat de eerste keer het kookpunt is bereikt worden de mosselen met de deksel op de mosselpan flink opgeschud. Daarna gaat de pan weer op het vuur tot een tweede kookpunt wordt bereikt en alle mosselen zijn opengesprongen en kunnen worden gegeten.