Klassiek koken: de Römertopf

Al in de tijd van de Romeinen werden gerechten met behulp van aardewerk in hun eigen vocht gestoofd. Een oude traditie die, althans in West-Europa, in 1967 nieuw leven werd ingeblazen toen het bedrijf Eduard Bay GmbH op de Handelsmesse in Hannover de Römertopf introduceerde. De Römertopf, tegenwoordig geproduceerd door Römertopf Keramik GmbH uit Ransbach-Baumbach bij Koblenz, groeide uit tot een rage die tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw voortduurde. Koken met de Römertopf kent een lange traditie. Het principe van deze manier van koken is eeuwenoud en komt in vele verschillende vormen over de hele wereld voor. Met een minimum of zelfs zonder toevoeging van vetstoffen kan voedsel bereid worden. Vocht, aroma, smaak, voedingsstoffen en vitaminen blijven behouden.

Waarom een Römertopf?

De Römertopf is weliswaar niet meer zo populair als voorheen, maar ze zijn nog volop verkrijgbaar en vanwege de goede eigenschappen onmisbaar in een gezonde levensstijl. Juist doordat er zonder toevoegingen van vetten mee kan worden gekookt, past deze wijze van voedsel bereiden in vele diëten. In praktisch opzicht is de Römertopf ook een aanrader: wanneer je bijvoorbeeld eters krijgt. ’s Middags bereid je alle ingrediënten voor en je schuift ze met de Römertopf in de oven. Anderhalf uur gaan de Römertopf en de oven voor jou aan de slag, terwijl jij alle tijd hebt voor je gasten.

Hoe werkt de Römertopf?

De poreuze structuur van het aardewerk maakt een bijna volledig natuurlijk bakproces mogelijk. Het water in de poriën van het aardewerk zorgt bij geleidelijke verhitting voor een stoomlaagje, dat zich zowel aan de binnenkant als aan de buitenkant bevindt. Doordat het gerecht op deze manier waterdicht wordt afgesloten, kan het niet uitdrogen. Een goede Römertopf heeft ribbels op de bodem, waardoor de gerechten niet helemaal in het kookvocht komen te liggen. Hierdoor wordt bijvoorbeeld vlees gelijkmatiger bruin. Bij éénpansgerechten lopen de smaken van de verschillende ingrediënten in elkaar over en soepen kunnen geleidelijk worden opgewarmd. Het kookvocht dat overblijft, kan de basis vormen voor een heerlijke saus of groentesoep.

Gebruik en onderhoud

Omdat de Römertopf van aardewerk is, moet je, voordat je de schalen voor de eerste keer gebruikt, deze goed afborstelen om restjes kleipoeder te verwijderen. Voorafgaand aan elke gebruiksbeurt moeten de schalen 15 minuten in koud water weken. Na gebruik borstel je de Römertopf schoon, bij voorkeur alleen met heet water. Bij eventuele vetresten, die bij de bereiding van vlees achter kunnen blijven, mag wat afwasmiddel gebruikt worden. Schuurmiddelen zijn echter uit den boze, omdat deze de poriën van de Römertopf verstoppen. Wanneer je de schalen langere tijd niet gebruikt, moeten ze op een luchtige plek worden neergezet.

Vanwege de aard van het materiaal mag de Römertopf niet aan snelle temperatuurswisselingen blootgesteld worden. Zet ‘m bijvoorbeeld altijd in een koude oven. Als je de schalen na gebruik uit de oven haalt, moeten ze op een onderzetter van hout, kurk of een theedoek worden neergezet. Komt de warme Römertopf namelijk op een te koude ondergrond terecht, dan kan deze barsten.

Dankzij de Römertopf kun je op eenvoudige en ontspannen wijze de meest heerlijke gerechten klaarmaken. Eénpansgerechten, soepen maar ook bijgerechten. Met de kleine schaaltjes kun je zelfs voor iedereen wat anders klaarmaken. De Römertopf wordt tegenwoordig in alle vormen en maten aangeboden en is geschikt voor een uiteenlopend scala aan gerechten.