Steenfruit, steenvrucht en verzamelsteenvrucht met pit

Het is over het algemeen zoet en sappig en ligt in de zomer volop in het groente- en fruitschap: steenfruit. Steenvruchten heb je in soorten en maten en in diverse kleuren en dan is er ook nog verzamelsteenfruit. Wat is precies een steenvrucht en wanneer spreken we van verzamelsteenfruit? En welke soorten bestaan er? Zitten er echt stenen in steenfruit? Steenfruit is behalve mooi om te zien ook lekker en gezond om uit de hand te eten en heerlijk om mee te kokkerellen.

Vruchten met een harde pit

• Steenvrucht met pit
• Vruchtvlies en vruchtvlees
• Soorten steenfruit
• Verzamelsteenvrucht
• Koken met steenfruit
• Bijzonderheden

Steenvrucht met pit

Steenfruit is een verzamelnaam voor vruchten met een harde pit. Het zaad van het fruit is beschermd door een houtachtig omhulsel. De vrucht is niet van steen en in de vrucht zit ook geen steen, maar wel een pit. Die pit kan erg hard zijn, bijna zo hard als steen. Daar heeft het fruit zijn naam aan te danken. Een steenvrucht kun je een vrucht noemen waar pit in zit. De maanden juli, augustus en september geven in Nederland en België het lekkerste steenfruit.

Zomerfruit

In Europa is steenfruit echt zomerfruit. De vruchten worden over de hele wereld geteeld en geplukt, zodat er in de winter ook steenfruit te verkrijgen is. Een reis van de andere kant van de wereld naar het schap in de supermarkt in Nederland of België neemt ongeveer twee tot drie weken in beslag. In die tijd moet het fruit goed blijven. Op lokale markten is de reis van boom (bijvoorbeeld perzik), struik (bijvoorbeeld framboos) of plant (bijvoorbeeld aardbei) naar marktkraam veel korter.

Vruchtvlies en vruchtvlees

Om het endocarp, inwendige vruchtvlies om de pit, zit het mesocarp dat meestal vlezig is. Dat is het vruchtvlees. Om het vruchtvlees zit de vruchtschil, het exocarp.

Soorten steenfruit

Er zijn verschillende soorten vruchten die we kunnen rekenen tot steenfruit. Er komen door veredeling, mutaties en kruising van de diverse soorten ook nieuwe vruchten bij. Een voorbeeld van zo’n nieuwe soort is de nectarine (een perzik met een glad huidje, een mutant) en de aprium (een kruising tussen de pruim en abrikoos). Enkele bekende en minder bekende soorten steenfruit zijn:

• Aardkers (lampionnetje)
• Abrikoos
• Avocado
• Bauno
• Jujube
• Kers
• Olijf
• Pruim
• Perzik
• Mango
• Peer
• Pruim
• Sterappel
• Vijg

Verzamelsteenvrucht

Naast steenfruit bestaan er ook vruchten die we rekenen tot de verzamelsteenvruchten. In feite bestaan die vruchten uit meerdere steenvruchten die samen een vrucht vormen. De framboos is er een mooi voorbeeld van. Alle bolletjes van de framboos zijn een apart vruchtje met een pitje, die samengeklonterd de framboos vormen.

Vruchtbladen
De verzamelsteenvrucht is ontstaan uit verschillende vruchtbladen van één bloem. Elk van die vruchtbladen vormt een steenvruchtje. Bij een verzamelsteenvrucht zitten die steenvruchtjes op één bloembodem die omgeven wordt door één bloemkelk. Verzamelsteenvruchten zijn:

• Aardbei
• Braam
• Framboos

Koken met steenfruit

Steenfruit is lekker om uit de hand te eten, maar het combineert ook heerlijk met groenten, vlees en vis. Met steenfruit kun je lekker koken en het past bij hartige en zoete gerechten. Je kunt er jus en saus van maken die verrukkelijk combineren met andere ingrediënten. Er kan sap, jam en wijn van gemaakt worden en het laat zich prima en smakelijk verwerken in chutney’s, taarten en toetjes. Je kunt er koekjes mee bakken en stoofpotjes mee laten sudderen. Het fruit verwerkt goed tot een vitaminerijke salade en in yoghurt of ijs is het een lekker koud dessert.

Gezond
In fruit zitten vitaminen en mineralen. Elke fruitsoort heeft wel een gezonde stof als specialiteit. Zo zit er in aardbeien veel foliumzuur dat bloedarmoede voorkomt en hebben abrikozen veel bètacaroteen, dat goed voor de huid is. Bramen zitten vol calcium, magnesium en ijzer, die goed zijn voor de botten, spieren en het bloed. Frambozen zijn de leverancier van antioxidanten, stoffen die een kankerremmende werking zouden hebben. Nectarines zitten vol bètacaroteen, luteïne en zeaxanthine, wat goed voor de ogen is. Perziken zijn gewoon lekker en pruimen zijn vezelrijk, goed voor de darmen.

Bijzonderheden

• Sommige mensen krijgen een allergische reactie op steenfruit.
• Tijdens de hondsdagen (19 juli tot en met 18 augustus) bederft steenfruit snel. Eet het in die periode meteen op of verwerk het fruit direct.

Bewaren

Bewaar steenfruit niet te koud en niet in de koelkast. Leg het wel op een koele plaats. De beste temperatuur is tussen de 10 en 18 graden.

Tot besluit

Steenvruchten zijn niet alleen fantastisch in de fruitschaal, ze zijn ook heerlijk om zo uit de hand te eten. De hele zomer door zijn ze de leverancier van plezier vanwege hun heerlijke smaken en goede stoffen door alle vitaminen en mineralen die er in zitten. Dat je van steenvruchten ook nog eens heerlijke gerechten en dranken kunt maken is ook al zo’n zegen die de vruchtbomen en -struiken voor de mens in petto heeft.

Lees verder

• Bramen - bramenpluk en Brommelfestival