De geschiedenis van koffie: hoe Europa koffie leerde kennen

Onze dagelijkse kop koffie is een belangrijk deel van onze ochtendroutine. Misschien wel het belangrijkste. Hoe moeten we anders wakker worden? We kunnen koffie niet meer wegdenken uit ons dagelijks leven. Maar wist je dat koffie oorspronkelijk uit Ethiopië komt en we in Europa geen koffie hadden tot de 17e eeuw?

De koffielegende

Er zijn verschillende legendes over de ontdekking van koffie. De oudste gaat terug naar de eerste eeuw na Chr. naar een geitenhoeder in Kaffa, een provincie in Ethiopië. Hij merkte dat zijn geiten veel energieker waren nadat ze van een bepaald soort bes hadden gegeten. Die bes had een bittere smaak als hij niet gekookt of geroosterd was. Volgens de legende is dit hoe de mensheid koffie ontdekte. Ze noemden het toen 'buna', 'bunn' of 'bunchum', of zoals wij zouden zeggen: 'boon'.

Koffie bij de Arabieren

Vanaf de elfde eeuw werd koffie vanuit Ethiopië naar Arabië geëxporteerd. De Perzen waren onder de indruk van het stimulerende drankje die zij 'islamitische wijn' noemden, aangezien moslims geen wijn mogen drinken. Ze noemden het 'qahwah', wat evenveel betekent als 'geeft sterkte' of 'macht'. De naam 'koffie' die we nu nog steeds gebruiken is hiervan afgeleid.

Het feit dat moslims geen alcohol mogen drinken, zorgde er vermoedelijk voor dat koffie zo snel populair werd. In de 16e eeuw was koffie erkend in Arabië, Klein-Azië, Syrië, Egypte en Zuidoost-Europa. In 1530 en 1532 openden zelfs de eerste koffiehuizen in Damascus en Aleppo.

Hoe Europa koffie ontdekte

Tegen het einde van de 16e eeuw bereikten verhalen over koffie Europa. Venetië begon als eerste met de Arabieren te handelen. Koffie werd snel enorm populair en koffiehuizen schoten over heel Europa als paddenstoelen uit de grond.

Het drankje bereikte zelfs de paus. Tegenstanders van koffie zagen het als een drankje van de Duivel en wilden het verbieden. De toenmalige Paus Clement VIII proefde het drankje voor hij oordeelde en was er zo tevreden over dat hij het Papal goedkeurde. Ook de burgerij was tevreden met koffie, omdat het drankje dronkaards nuchter maakte en veranderde in betrouwbare werknemers.

Tot het einde van de 17e eeuw was de koffiehandel in handen van de Arabieren. Dit veranderde toen een Nederlandse koopman erin slaagde een koffieplant uit Mekka te stelen. Hij experimenteerde daarmee op de Oost-Indische kolonie Java en al snel produceerde Nederland ook koffiebonen.

De doorbraak van koffie in Europa

Maar de echte doorbraak van koffie in Europa kwam er in 1715. Men kon toen al koffiebomen in kassen kweken en een van die bomen was een geschenk van de Amsterdamse burgemeester aan Lodewijk XIV. Frankrijk werd daarmee de grootste koffieproducent en -verbruiker van die tijd en die ene koffieboom zou de voorouder zijn van miljoenen koffiebomen.

Koffie vandaag

Koffie heeft een rijke geschiedenis en speelt nog steeds een belangrijke rol in ons dagelijks leven. Daarnaast is het is nog steeds een belangrijk handelsproduct. Koffie is het tweede belangrijkste handelsproduct na Petroleum. Onze koffie komt tegenwoordig uit Midden-Amerika, Brazilië en de tropische delen van Zuid-Amerika en Brazilië is verantwoordelijk voor een derde van de koffieproductie.