Stamppotten en Stoofpotten
Voor de bereiding van het smakelijke, oudvaderlandse gerecht, dat we "stamppot" noemen, geldt dezelfde regel als voor de groenten: kook alle ingrediënten zo kort mogelijk en met zo weinig mogelijk water, zodat alle aanwezige vitaminen zoveel mogelijk behouden blijven.
Recepten
De aardappel is een vertrouwde verschijning, bijna elke dag verschijnt hij in een of andere vorm op tafel. De eerste nieuwe aardappelen in het voorjaar zijn iets bijzonders, maar aardappelen vormen het hele jaar door een goede basis van onze maaltijden. Er zijn vele soorten. Grote, kruimige aardappelen zijn beter voor puree en de stevige aardappelen zijn meer geschikt om te worden gekookt.
Stamppot van boerenkool met spek en rookworst
Ingrediënten
2 kg boerenkool, 2 kg aardappelen, 200 gr vers spek, 200 gr rookworst of (400 gr rookworst en geen spek), zout, peper.
Bereidingswijze
Stroop de boerenkool van de middelnerven af en was ze meerdere keren in telkens proper water. Laat deze samen met het spek ongeveer een 20 minuten zachtjes koken in weinig water met wat zout. Hak of maal de kool daarna fijn. Leg nu de geschilde en in stukken gesneden aardappelen onder in de pan, daarop het spek, dan de boerenkool en als laatste op de kool de gewassen worst.
Voeg wat water bij het gerecht zodat het niet kan aanbranden, maar ook niet te veel want als de groenten gaar zijn, moet het vocht zijn verdampt. Laat het gerecht nog een half uur koken, neem de worst en het spek uit de pan en stamp de groenten en de aardappelen met wat peper door elkaar.
Hutspot met klapstuk of bruine bonen
Ingrediënten
400 gr klapstuk, zout, 1.5 kg winterwortelen, 2 kg aardappelen, 500 gr uien, 80 gr rundvet of half rundvet/half reuzel, peper.
Bereidingswijze
Was het vlees, leg het in water met wat zout (het mag vrij ruim onderstaan) en laat gedurende 1u 30 min koken. Voeg dan de geschilde en in stukken gesneden wortelen en aardappelen toe en daarop de geschilde en gesnipperde uien. Alles ongeveer een half uur laten koken en voeg water toe indien nodig. Neem het vlees uit de pan en stamp de wortelen, de aardappelen en de uien samen met wat vet of boter en peper door elkaar. Geef het klapstuk er afzonderlijk bij, in schijfjes gesneden.
In plaats van vlees kan men ook 400 gr bruine bonen aan de hutsepot toevoegen. Die ook 1u 30min moet worden voorgekookt.
Stoofpot van koolraap met kaas
Ingrediënten
2 kg koolraap, 2 kg aardappelen, zout, peper, 250 à 300 gr jonge kaas, 80 gr boter.
Bereidingswijze
Schil de koolraap, snij ze in plakken en verdeel ze in blokjes. Breng deze samen met de aardappelen en wat zout aan de kook. Ongeveer een half uur laten koken. Schep ze daarna met wat peper door elkaar en schep er de kaas (verdeeld in kleine blokjes) doorheen.
Stamppot van witte of savooikool met schapenvlees
Ingrediënten
400 gr schapepoelet, 2 kg witte- of savooikool, 2 kg aardappelen, zout, peper, 80 gr vet of boter.
Bereidingswijze
Was het poelet en kook het in zout water (mag vrij ruim onderstaan) gedurende 1 uur voor. Voeg de geschilde, in stukken gesneden aardappel en de schoongemaakte, fijngesneden kool toe en ongeveer een half uur laten gaar koken. Stamp de verschillende ingrediënten samen met wat peper en met de boter door elkaar.
Stamppot van zuurkool met spek en worst
Ingrediënten
1 kg zuurkool, 2 kg aardappelen, zout, 200 gr vers spek of pekelspek, 200 gr verse worst of saucijsjes (of 400 gr worst en geen spek), jus van de worst.
Bereidingswijze
Doe de zuurkool met het gewassen spek in kokend water met zout en laat gedurende 20 min voor koken. Voeg dan de geschilde en in stukken gesneden aardappelen toe, zoveel mogelijk onderaan de pan en erbovenop de gewassen worst of saucijsjes. Alles samen ongeveer een half uur laten koken. Daarna neem je het spek en de worsten eruit en de aardappelen en de zuurkool door elkaar stampen. Je kan de worst of saucijsjes ook afzonderlijk braden en de jus door de aardappelen en de zuurkool mengen.
Stamppot van zuurkool en krabbetjes
Ingrediënten
1 kg zuurkool, 2 kg aardappelen, zout, 3/4 kg krabbetjes, 50 gr boter of vet.
Bereidingswijze
Was de krabbetjes, zout ze en laat ze 1 à 2 nachten in het zout staan. Dan laat je ze in een weinig kokend water met zout voorkoken en dit gedurende ongeveer een half uur. Voor de rest handel je verder zoals het vorige recept (Stamppot van zuurkool met spek en worst). Je kan de krabbetjes ook kort voor gebruik zouten en braden met boter. De jus meng je dan onder de stamppot en de gebraden krabbetjes geef je er afzonderlijk bij.
Stamppot van appelen en aardappelen of hete bliksem
Ingrediënten
1 kg zoete appelen of stoofperen, 1 kg zure appelen, wat kruidnagel, 2 kg aardappelen, zout, 400 gr mager spek of 300 gr polpens, 80 gr boter of jus van de rolpens.
Bereidingswijze
De appelen schillen en in stukjes snijden. Laat de zoete appelen (of stoofperen) samen met het gewassen spek ongeveer een 15 à 20 min in een weinig kokend water met zout voorkoken. Dan voeg je de geschilde, in stukken gesneden aardappelen en de zure appelen toe en alles ongeveer een half uur gaar koken. Het spek eruit nemen en de aardappelen en appelen met de gemalen kruidnagel stampen. De rolpens word in stukken gesneden en afzonderlijk gebakken. De jus word door de hete bliksem gestampt.
Stamppot van andijvie, spinazie of raapstelen
Ingrediënten
2 kg groenten, 2 kg aardappelen, zout, nootmuskaat, 80 gr boter of vet van jus of jus.
Bereidingswijze
Maak de groenten schoon en was ze, indien nodig fijnsnijden. Dan samen met de geschilde en in stukken gesneden aardappelen in weinig kokend water en zout gaar koken. Ongeveer 30 min. Houd ongeveer 1/3 (eigen keuze) van de groenten achter, snijd het zeer fijn of door een rauwkostmolen malen en dit samen te stampen met de aardappelen.Stamp daar dan ook de rest van de gaar gekookte groenten , wat nootmuskaat en boter, vet of jus door.
Bij stamppot van bladgroenten geeft men bij voorkeur vers gebraden varkensvlees, vers gebraden worst, speklappen of schijfjes gebakken spek.
Stamppot van rauwe bladgroenten andijvie, dunsel, stoofsla, spinazie, raapstelen, boerenkool.
Ingrediënten
2 kg aardappelen, zout, 250 gr rookspek of 80 gr boter, spekvet of wat jus, 3/4 kg rauwe groenten, (melk).
Bereidingswijze
Schil de aardappelen en snij ze in stukken en kook ze in weinig kokend water met zout gaar. Stamp ze fijn en vermeng ze met de in blokjes gesneden, gebakken spek, met boter, spekvet of jus. Meng daar ook de zeer fijn gesneden of gemalen groenten bij (die ervoor zo droog mogelijk zijn uitgelekt). Ook kan men er een flinke scheut kokende melk aan toevoegen.
Stamppot van snijbonen en witte bonen met rookworst of spek
Ingrediënten
1 kg snijbonen, 2 kg aardappelen, 400 gr rookworst, 400 gr witte bonen, of 200 gr rookspek, peper, 80 gr boter of vet.
Bereiningswijze
Laat de snijbonen ongeveer 20 min koken. Giet dan het water af. Voeg de geschilde en in stukken gesneden aardappelen en de rookworst toe en ongeveer 30 min gaar laten worden. Neem dan de worst uit de pan en stamp de snijbonen, de witte bonen (die afzonderlijk met het spek zijn gaar gekookt) en de aardappelen met wat peper door elkaar. En stamp er dan de boter of het vet, wanneer geen spek gebruikt wordt, doorheen.
Irish stew (stoofpot van wortelen, kool, uien en aardappelen met schapenvlees)
Ingrediënten
400 gr scapenpoelet, 2 kg aardappelen, 1/2 kg winterwortelen, 1 kg witte of savooikool, 1/2 kg uien, takjes peterselie, stukje laurierblad, mespuntje tijm, 2 kruidnagelen, zout, 80 gr vet of boter.
Bereidingswijze
Laat het poelet in water met zout ongeveer 3 kwartier zachtjes koken. Leg in een beboterde, vuurvaste schotel, laag om laag, in schijfjes gesneden aardappelen, gesnipperde wortelen, kool en uien. Leg er poelet en stukjes boter of vet telkens tussen. Schik ook de kruiden (die in een dun lapje zijn gebonden) ertussen en giet het kookvocht (ongeveer 3/4 l) over de inhoud van de schotel. Laat het gerecht in een matig warme oven ongeveer 1u 30 min gaar worden. En dan opdienen in de schotel.