Kruiden in de keuken, hoe gebruik je ze?

Je ziet ze vaak bij tuincentra en in de supermarkt, bakjes met verse kruiden, zoals salie, rozemarijn, citroenmelisse, bonenkruid, peterselie en tijm. O, zo leuk voor in de keuken. Maar hoe gebruik je deze kruiden en in welke gerechten kan je ze verwerken? Hoe kan je deze kruiden het beste combineren en zijn er nog meer toepassingsmogelijkheden?

Salie (Salvia Officinalis)

Salie is een kruid afkomstig uit het Noordelijk Middellandse Zeegebied. Het is een winterharde, groen blijvende heester, die ongeveer 60 cm groot wordt. Alleen de bladeren van salie worden gegeten. Ze hebben een sterke smaak dus je moet er niet teveel van gebruiken. Door deze sterke smaak is salie niet goed te combineren met andere kruiden. Salie heeft de aangename eigenschap dat het de werking van vet vermindert.

Gebruik van salie:

• Zeer fijn gehakt kan salie op de pizza worden gestrooid.
• Een paar zeer fijn gehakte salie bladeren smaakt prima door het gehaktbrood.
• Salie doet het goed in combinatie met ui, paprika, tomaat en aubergine. Voeg deze mix eens toe aan de macaroni of spaghetti.
• Na een overvloedige maaltijd helpt een bakje salie-thee om de spijsvertering te bevorderen. Leg een paar salie bladeren op de bodem van de theepot en giet hier kokend water overheen. Laat even trekken en doen dan het theezakje erin. Gieten door een zeefje en je hebt een gewone thee met de smaak en de goede eigenschappen van salie.
• Geroosterd vlees van de barbecue doet het prima met kruiden en ook salie kan hiermee goed gecombineerd worden.
• Vette vis zoals paling of zalm smaakt ook prima met salie.

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis)

Rozemarijn is een heestertje en het kent al van oudsher heel veel verschillende toepassingen. Rozemarijn is er ook gedroogd maar kan je het beste vers gebruiken.

Uitwendige toepassingen:

• Olie met rozemarijn wordt gebruikt om spierpijn te verlichten, maar een paar takjes rozemarijn in een warm bad heeft hetzelfde effect.
• Een voetbad met rozemarijn beschermt je voeten tegen infecties.

Rozemarijn in de keuken:

• Doe een takje rozemarijn in de suikerpot zodat je rozemarijnsuiker krijgt. Niet alleen lekker in de thee of over het fruit, maar ook in de cake geeft dit een aangename smaak.
• Rozemarijn kan goed gebruikt worden op de barbecue om het vlees een speciaal smaakje te geven.
• Gebakken aardappels of aardappeltjes uit de oven krijgen meer smaak met een beetje rozemarijn.
• Rozemarijn valt verder nog goed te combineren met pasta’s, lam, varkensvlees, zalm, paling, tomaten en spinazie.

Citroenmelisse (Melissa officinalis)

Dit is een heester die tussen de 60 en 120 cm hoog wordt. Het is een meerjarige plant. De smaak is overheersend dus niet te veel gebruiken. Je kan citroenmelisse niet mee laten koken.

Gebruik van citroenmelisse:

• Een paar blaadjes citroenmelisse toegevoegd aan de thee is niet alleen lekker maar helpt ook om koorts te verlagen en krampen te verminderen.
• Citroenmelisse doet het goed in de vissaus of in combinatie met varkensvlees.
• Je kan voor een frisse smaak een paar blaadjes citroenmelisse aan de sla toevoegen.

Bonenkruid (Satureja hortensis)

Deze winterharde struik wordt ongeveer 30 cm hoog. De smaak van bonenkruid overheerst erg dus gebruik met mate.

Gebruik bonenkruid:

• Voeg wat verse takjes toe aan de sperziebonen, snijbonen of erwten en laat dit meekoken. Na afloop verwijderen.
• Lekker op de barbecue bij gegrild vlees.

Peterselie (Petroselinum crispum)

Peterselie is een tweejarige plant. Peterselie wordt zeer gewaardeerd vanwege zijn hoge gehalte aan vitamine C. Verder bevordert peterselie de spijsvertering en het urineren. Kook peterselie niet mee.

Gebruik van peterselie:

• Een takje peterselie mee laten trekken in de thee zou heilzaam zijn bij reumatiek.
• Fijngehakte peterselie smaakt prima tussen de sandwiches, zeker in combinatie met kaas.
• Kabeljauw wordt ook vaak opgeleukt door het te serveren met wat fijn gehakte peterselie erover gestrooid.
• Verdere goede combinaties met peterselie zijn salades, kip, groenten en aardappelen.
• Knoflook gegeten? Kauw dan na het eten op een takje peterselie. Je ruikt dan heel wat aangenamer uit je mond.

Tijm (Thymus spp)

Tijm is een meerjarig struikje van ongeveer 25 cm.

Gebruik van tijm:

• Tijm smaakt heerlijk in combinatie met gebakken champignons.
• Gecombineerd met aubergines, courgettes en paprika doet tijm het ook goed.
• Andere combinaties zijn met prei en kool, in de macaroni of spaghetti en bij lam en rundvlees.
• Een takje tijm bij de kaas zorgt dat deze niet gaat schimmelen.

Goede kruidencombinaties

Sommige kruiden combineren goed met elkaar. Andere absoluut niet. Goede kruidencombinaties zijn:

• Rozemarijn, tijm en oregano.
• Peterselie, tijm en laurier. Dit is de bekende bouquet garni wat veel gebruikt wordt in stoofpotjes al dan niet gecombineerd met kruidnagel. De bouquet garni wordt na het koken weer uit het stoofpotje verwijderd. Tip! Doe de kruiden eens in een thee-ei. Dat maakt het verwijderen van de kruiden na het koken een stuk makkelijker.