IJS: van de raket en cornetto tot Ben & Jerry's en de magnum
In 1887 begon Jamin met het maken van ijs. Werd ijs vroeger vooral door kinderen gegeten, inmiddels eet iedereen het van jong tot oud. Er zijn inmiddels vele soorten ijsjes op de markt gekomen: Dubbeldik, Raket, Cornetto, Split, Calippo en de Magnum. Marktleider is Ola, de ijstak van Unilever. Ook bekers schepijs winnen aan populariteit. Denk aan de ijsbekers van Häagen-Dazs, Ben & Jerry’s en Australian. Prijzig, maar de kwaliteit proef je.
Hoewel in de negentiende eeuw al plakken
ijs aan de deur werd verkocht, begint de echte opmars van ijs in de twintigste eeuw. De Amerikaan Frank W. Epperson ontdekte bij toeval de
ijslolly toen hij zijn drankje met een stokje erin buiten liet staan. De volgende dag was het drankje bevroren en kwam de man op het idee van de ijslolly.
In Nederland begint
Jamin, toen nog een chocolade- en suikerwerkfabriek, met het maken van ijs. Pas in 1929 komt er stevige concurrentie als de Verenigde Amsterdamsche Melk Inrichting (VAMI) met voorverpakte fabrieksijsjes komt.
Ola
Unilever neemt in 1936 een Duitse ijsfabriek over. In 1956 richt de Belgische tak van Unilever S.A. Ola op, maar ijsverkoop in Nederland ziet Unilever op dat moment nog niet zitten.
Intussen zit het buitenland niet stil. Zo ontwikkelt de Italiaanse ijsfabrikant Spica in 1960 de eerste beginselen van de
Cornetto.
Raket
In 1962 wordt de Raket gelanceerd: een waterijsje van frambozen, sinaasappel en ananas. In 1965 gevolgd door de Split, vanille roomijs onder een laagje sinaasappel
waterijs.
Andere ijsjes die bedacht worden zijn de
Dubbellikker (1 groot ijsje met twee stokjes),
Dubbeldik (ijs tussen twee wafeltjes), de
Vlaggestick,
Gompie (ijstoeter),
Limlolly en de
Prikkebeen (bananenroomijs dat uit een kokertje geschoven wordt).
Magnum
In 1989 komt de Magnum op de markt. Dit is het eerste losse ijsje dat Ola speciaal heeft ontwikkeld voor volwassenen. De Magnum Classic wordt uitgebreid met verschillende versies zoals de
Almond. Ook komt Magnum mini op de markt, speciaal voor wie die de gewone Magnum te groot vindt.
Een magnum staat niet gelijk aan een pakje boter. Zes magnums bevatten evenveel calorieën als een pakje roomboter. Twaalf magnums zijn net zo vet als een pakje boter.
Soledo, later
Solero, wordt in 1994 op de markt gebracht voor volwassenen.
ijs
Ola ontwikkelt inmiddels producten voor vier markten:
schepijs, ijsspecialiteiten, multipacks en singles (de losse ijsjes). Voor de markt losse ijsjes wordt het meest nieuwe producten bedacht. Deze markt is weer onderverdeeld in kinderen, tieners en volwassenen. De meeste nieuwe producten worden bedacht voor kinderen, omdat zij nog steeds het meest ijs eten.
Häagen-Dasz
Ook de opkomst van het luxe-ijs van Häagen-Dazs, Ben & Jerry’s en
Australian vindt zijn oorsprong in begin jaren negentig. Dat zal er ongetwijfeld mee te maken hebben dat dit luxe ijs meer voor volwassenen wordt gekocht dan voor kinderen. De prijs ligt hoger dan de Ola-ijsjes, maar deze ijsfabrikanten werken met pure ingrediënten.
Alhoewel Häagen-Dasz, het eerste luxe-ijs concern, al in de jaren vijftig van de vorige eeuw is opgericht, wordt het luxe ijs pas in de jaren negentig in Europa ontdekt.
Ben & Jerry’s werd eind jaren zeventig in Amerika opgericht en vindt ook pas jaren later zijn weg naar Europa.
ijsjes
Al die nieuwe ijsjes zijn natuurlijk wel lekker, maar de Raket blijft het meest verkochte ijsje van Nederland. Hiervan worden er ongeveer 30 miljoen per jaar gegeten. En dat terwijl er pas in 2002 bij het 40-jarig bestaan van de Raket voor het eerst reclame werd gemaakt voor dit ijsje.
soort | calorieën (kcal) per ijsje |
raket | 40 |
festini peer | 50 |
split | 65 |
calippo cola | 95 |
solero | 99 |
frusi | 110 |
magnum mini (classic) | 169 |
cornetto | 195 |
magnum (classic) | 260 |
Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt overigens dat experts huismerken lekkerder vonden dan de echte Cornetto en Magnum. Uiteraard zijn deze ook goedkoper.