Antwerpse handjes, de culinaire trots van de Scheldestad

Een uitstapje naar Antwerpen gepland? Vergeet dan zeker niet Antwerpse handjes mee naar huis te nemen. Deze koekjes en pralines in de vorm van een handje zijn de culinaire specialiteit bij uitstek van de stad Antwerpen en scoren altijd goed als cadeautje. De mooie blikken doos waarin ze in verpakt worden, is al een cadeau op zich! De Antwerpse handjes smaken verrukkelijk en zijn wereldwijd bekend. Maar vanwaar toch die handjes? Als je goed rondkijkt zie je ze overal in Antwerpen opduiken. Daar moet een reden voor zijn…

Antwerpen - Hand werpen

De Antwerpse handjes danken hun bestaan aan een middeleeuwse legende die een ludieke verklaring geeft voor de naam van de stad: ‘In lang vervlogen tijden woonde er in Antwerpen een vervaarlijke reus: Druon Antigoon. Vanuit zijn kasteel aan de oever van de Schelde hield hij alles in de gaten, dag en nacht. Geen enkele schipper die voorbij voer ontsnapte aan zijn alziend oog. De tol die moest betaald worden was hoog: de reus eiste van elke schipper de helft van de waren die werden vervoerd. Er was geen ontkomen aan, van iedereen die weigerde te betalen hakte Druon Antigoon met zijn enorme zwaard de rechterhand af en wierp die in de Schelde. Het waren angstige tijden voor de schippers…Tot de Romeinse veldheer Silvius Brabo ten tonele verscheen. Vanuit Gent, waar hij zich gevestigd had, voer hij de Schelde af om andere gebieden onder Romeinse heerschappij te brengen. In Antwerpen aangekomen moest hij voorbij het kasteel van de reus. Maar Brabo liet zich niet afschrikken, ging de strijd aan en versloeg Druon Antigoon. Hij hakte de rechterhand van de reus af en wierp ze in de Schelde. Boontje komt om zijn loontje!’

Volgens deze legende is de naam Antwerpen dus afkomstig van ' hand werpen'. De hand, symbool van de stad, is terug te vinden op verschillende plaatsen en in diverse hoedanigheden:

• De Antwerpse handjes: koekjes en pralines.
• Op het wapenschild van de stad wordt een burcht (het Steen) afgebeeld met aan elke kant een hand.
• De gevel van het MAS (museum aan de stroom) is versierd met 3000 handjes in aluminium.
• Op de Grote Markt staat het standbeeld van Brabo die de hand van de reus weggooit.
• In het logo van het typisch Antwerpse De Koninck bier zit een hand verwerkt.

Wanneer zijn de Antwerpse handjes ontstaan?

In 1934 werd er in Antwerpen een wedstrijd voor banketbakkers georganiseerd om de stad een culinaire specialiteit te schenken. De initiatiefnemer van de wedstrijd en tegelijk ook deelnemer was de banketbakker Jos Hakker. Van de 43 deelnemers waren er 6 op het idee te komen om een koekje te ontwerpen in de vorm van een hand om zo de naam van de stad alle eer aan te doen. De jury koos voor de unieke smaak van het handje van Jos Hakker. Zo won de initiatiefnemer zijn eigen wedstrijd!

Gauw daarna brak de oorlog uit. Men had vanzelfsprekend wat anders aan het hoofd dan de Antwerpse handjes. Het lekkere koekje raakte wat op de achtergrond. Na de oorlog, in 1956 stelden de bakkers een reglement op waaraan de Antwerpse handjes moesten voldoen. Er kwamen strenge regels wat betreft de vorm, de samenstelling en de verpakking. Vanaf dan zijn de handjes beschermd door verscheidene patenten. De koekjes of pralines mogen alleen gemaakt en verkocht worden door leden van de Syndicale Unie voor het Brood-, Banket-, Chocolade en IJsbedrijf vzw. Het recept blijft een goed bewaard geheim. Men kent wel de ingrediënten: er mogen alleen bloem, boter, suiker, eieren en geschaafde amandelen gebruikt worden. Voor de verpakking werden speciale blikken doosjes ontworpen. In deze unieke verpakking zijn de lekkere Antwerpse handjes een ideaal geschenk!

Zo bak je zelf Antwerpse handjes

Wil je zelf aan de slag? Eerst even vermelden dat de exacte handjesvorm niet in de winkel te koop is omdat de Antwerpse handjes een beschermd streekproduct zijn. Maar uiteraard kan je die thuis gewoon vervangen door een koekjesvorm die je zelf leuk vindt.
Zo bak je Antwerpse handjes:

Ingrediënten:

• 200g suiker en eventueel nog een zakje vanillesuiker
• 250g boter
• 350 g bloem
• 1 ei
• 1 losgeklopte eierdooier
• geschaafde amandelen

Bereiding:

• Meng de suiker met de zachte boter en klop tot een homogeen mengsel.
• Voeg het ei en de bloem toe.
• Kneed het geheel tot een soepel deeg en laat minstens 3 uur rusten.
• Verwarm de oven op 180°.
• Rol het deeg op een met bloem bestoven werkvlak uit tot 3 cm dikte en steek er de vormpjes uit.
• Schik de koekjes op een ingevette bakplaat en bestrijk ze met de losgeklopte eierdooier.
• Leg er wat geschaafde amandelen op.
• Bak 15 min op 180°

Smakelijk!