Wat is gezonder, margarine of roomboter?

Dank zij de agressieve reclamecampagnes van de voedingsindustrie zijn wij allemaal geneigd om margarine als gezondste product aan te wijzen, maar is dat wel zo? Is margarine inderdaad beter voor ons lichaam en als dat zo is, waarom is dat dan zo? Verkleint margarine zoals Becel inderdaad de kans op hart- en vaatziekten?

Linolzuur

Margarine bestaat voor een groot deel uit linolzuur. Het lichaam heeft linolzuur nodig en kan dit niet zelf aanmaken. Voor het verkrijgen van linolzuur zijn we dus aangewezen op onze voeding. De celmembranen van de cellen in ons lichaam worden opgebouwd van linolzuur, dus het lichaam heeft linolzuur nodig. Echter linolzuur komt in veel voedingsstoffen voor. Er is in onze samenleving sprake van een overconsumptie van linolzuur, niet van een tekort. Door de overdaad aan omega 6 vetzuur (Linolzuur is een omega 6 vetzuur) kan het lichaam minder omega 3 vetzuren opnemen en dat is slecht voor de gezondheid. Teveel omega 6 vetzuur bevordert ook nog eens de ontstekingsprocessen in ons lichaam. Het verhoogt vooral het risico op een darmontsteking, zo blijkt uit een deelstudie van het onderzoeksproject European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC). Overdaad schaadt, ook bij linolzuur. Het is dus verstandig om er voor te zorgen dat je zo min mogelijk extra linolzuur binnen krijgt. Linolzuur zit in olies (zonnebloemolie, sojaolie, tarwekiemolie, maïsolie), zaden, pitten, walnoten, sojaprodukten, maar dus ook in koekjes, pindakaas, caramel, donuts, frites, cake en gebak.

Linolzuur in margarine heeft dus door de te grote hoeveelheid die ons lichaam binnen krijgt een ontstekingsbevorderende werking terwijl de butyraten (boterzuur) in roomboter juist een ontstekingsremmende werking hebben. Volgens Japans onderzoek zouden butyraten vooral ontstekingen in de darmen remmen en een gunstige uitwerking hebben bij patiënten met de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.

Roomboter versus margarine

Roomboter is een natuurlijk product en margarine is gemaakt van geraffineerde oliën. Roomboter bevat meer dan twintig vitaminen en mineralen die goed door het lichaam worden opgenomen dankzij de verzadigde vetten in roomboter die als transportmiddel dienen voor de aanwezige vitaminen In margarine zitten slecht vier vitamines en mineralen die ook nog eens slecht door het lichaam worden opgenomen en waarvan het grootste gedeelte het lichaam weer via de natuurlijke weg verlaat.

Roomboter bestaat voor 80 % uit vet en hiervan is meer dan de helft verzadigd vet en 1,5% zelfs schadelijk transvet. Margarine zit dan weer vol met E-nummers en ook in margarine zitten transvetten (de hoeveelheid hiervan verschilt per merk en staat niet op de verpakking vermeld). Wanneer je gaat bakken in roomboter, verandert de samenstelling niet, maar door verhitting van margarine komt de kankerverwekkende stof 3-MCPD vrij.

E-nummers

E203

In roomboter zitten geen E-nummers, maar in margarine vind je vaak kaliumsorbaat (E202). De meningen over dit E-nummer zijn verdeeld. Volgens de één is het totaal onschadelijk en volgens de ander kan deze toevoeging astma, verkoudheid en darmstoornissen veroorzaken.

E471

Daarnaast vind je in margarine mono- en diglyceriden van vetzuren (E471). Dit is een emulgator en stabilisator van veelal plantaardige, maar soms ook dierlijke vetten. Waarschijnlijk is dit middel niet echt schadelijk, vandaar dat dit aan meer dan 220 producten is toegevoegd. Ook hier geldt weer dat overdaad schaadt, dus kijk uit dat je niet teveel hiervan binnen krijgt.

E330

Dit is gewoon citroenzuur en heeft geen schadelijke bijwerkingen.

E160a

Dit is een kleurstof, zonder dit stofje zou margarine grijs van kleur zijn. Ook deze veelgebruikte toevoeging kent voor zover bekend geen schadelijke bijwerkingen. Het wordt ook wel aangeduid met caroteen.

Het ontstaan van margarine

Men is margarine gaan gebruiken voor consumptie vanwege de hoge prijs van roomboter. Boeren en rijke mensen konden roomboter eten, maar voor de arbeiders was dit simpelweg te duur. Er werd dus gezocht naar een goedkope vervanging en dat werd margarine, de boter voor de arbeiders oftewel “goedkoop voedingsvet voor de werkende klasse”. Rond 1900 hadden de Nederlanders Van Den Bergh en Jurgens een goed lopend zaakje opgebouwd “Margarine-Unie”. Dit was het begin van het huidige wereldwijde concern Unilever.

Conclusie

Margarine verlaagt dus absoluut niet de kans op hart en vaatziekten. Roomboter en margarine bevatten beiden stoffen die minder goed voor je gezondheid zijn, maar roomboter lijkt uiteindelijk minder slecht voor je te zijn dan margarine. Bovendien is dit een natuurlijk product en dat kan je van margarine niet bepaald zeggen.