Nootmuskaat is een belangrijke specerij in de keuken

Nootmuskaat is een belangrijke specerij in de keuken Nootmuskaat kennen we allemaal als een specerij die we uit een busje strooien over de bloemkool of de sperziebonen. Sommigen weten dat de nootmuskaat ook zelf geraspt kan worden. Verse nootmuskaat is veel lekkerder. Maar dat nootmuskaat ook een rol gespeeld heeft in onze historie van de VOC is minder bekend alsmede dat deze specerij ook hallucinaties kan veroorzaken bij overvloedige inname. De bast van de nootmuskaat is eveneens een kruid wat lekker is in de soep. Het is de foelie.

Nootmuskaat is een specerij

Nootmuskaat is een noot die afkomstig is van de nootmuskaatboom. Deze heet de Myristyca fragrans. De boom is groenblijvend en kan tot twintig meter hoog groeien. Hij groeit alleen in regenachtige tropische kustgebieden. Pas na 7 tot 9 jaar geeft de boom de eerste vruchten. Daarna zijn er wel meerdere oogsten per jaar. Men oogst de noten door met stokken de vruchten uit de boom te slaan. Nootmuskaat is eigenlijk de kern van een mooie vrucht. De bast ofwel de zaadrok bestaat uit foelie die we heerlijk o.a. in de soep kunnen gebruiken. De noot heeft een ovale vorm en is twee tot drie centimeter lang. De noot is erg hard. Nuces moschatae is de Latijnse naam. Het betekent naar muskus ruikende noten. Nadat de oogst is binnengehaald worden de noten van de bast ontdaan en gerookt en daarna gedroogd. Dit duurt weken lang. Daarna worden ze met een laagje kalk bedekt om schimmel tegen te gaan.

nootmuskaat in de bastnootmuskaat in de bast

Nootmuskaat en de VOC

Al in de zestiende eeuw werd er in nootmuskaat gehandeld door de Portugezen. Wie nootmuskaat plantages in bezit had was de machtigste natie in die tijd. Ten tijde van Jan Pieterszoon Coen werd er nootmuskaat verkregen vanuit Banda, een eilandengroep van de Molukken. Deze handel werd naar Amsterdam gebracht en van daaruit verkocht over de gehele wereld. Nootmuskaat werd gebruikt als specerij maar ook als geneesmiddel. In de zeventiende eeuw had Nederland een monopolie op de handel. Er werd echter ondanks afgesloten verdragen toch door de Portugezen en de Britten nootmuskaat verhandeld. De strijd om de macht heeft vele levens gekost. Er werden dorpen uitgemoord om de handel in nootmuskaat in handen te krijgen. Er zijn verhalen dat de nootmuskaat werd gekocht voor ongeveer 10 cent per kilo en wel voor 7 gulden per kilo werd doorverkocht. Onze gouden eeuw heeft dan ook voor een groot deel haar rijkdom te danken aan de handel in deze specerij.

Nootmuskaat in de keuken bij groenten en andere gerechten

Over diverse groenten kunnen we een beetje nootmuskaat strooien. Dan denken we aan bloemkool, spruitjes, sperziebonen. Ook bij het maken van een kaassaus of bechamelsaus kan men een beetje nootmuskaat gebruiken. Maar ook in de kruiden die we gebruiken bij het bakken zit vaak wat nootmuskaat. In Amerika gebruikt men nootmuskaat bij bepaalde koffie- recepten en in Spanje gebruikt men nootmuskaat in zoete marinade.

Nootmuskaat is afkomstig uit Grenada en uit Azië

Nootmuskaat komt ook heden ten dage nog voornamelijk uit Indonesië, India en Sri Lanka maar ook een groot deel is afkomstig van het eiland Grenada in het Caraïbisch gebied. Hier kan men een plantage bezoeken in een mooie tropische omgeving en het gehele proces van de oogst en de verwerking van de nootmuskaat bekijken. In totaal wordt 20% van de wereldhandel in nootmuskaat vanuit Grenada verscheept.

De olie van de nootmuskaat

De etherische olie van de nootmuskaat heeft een gunstig effect op diverse aandoeningen zoals:
  • Artritis
  • Jicht
  • Spierpijn
  • Hoge bloeddruk
  • Zenuwpijn
  • Stress en depressiviteit

De werking van nootmuskaat

Wanneer we nootmuskaat gebruiken gewoon als een specerij over de groenten is er geen enkel gevaar. Zou je dit middel echter in grote hoeveelheden gaan gebruiken dan kan het toxisch worden en kan men hallucinaties krijgen met heel ernstige gevolgen. Dit komt omdat de nootmuskaat myristicine bevat. Bij een volwassen persoon kan een inname van meer dan 5 gram al gevolgen hebben. De klachten kunnen dan zijn, buikpijn, braken, duizelingen en bewustzijnsvernauwingen. Daarnaast bevat de nootmuskaat nog olie. Deze bestanddelen bestaan uit geestverruimende middelen.

Nootmuskaat als drug te gebruiken

Gelukkig heeft nootmuskaat een bittere smaak en dat maakt dat het niet populair is om als drug te gebruiken. MDMA ofwel ecstasy is een vergelijkbare drug. Nootmuskaat heeft als nadeel dat het lang duurt voor het begint te werken. Daarnaast heeft het vele bij-werkingen zoals droge mond, duizeligheid, constipatie. Toch is gebleken dat in gevangenissen wel nootmuskaat als drug werd ingenomen. Men verdunt het poeder met water of melk om een effect van alcohol te verkrijgen. Het duurt dan wel minstens twee uur voor er sprake is van enig effect en daarna voelt men zich misselijk en ziek.

Nootmuskaat tijdens zwangerschap

Als men zwanger is dan probeert men vaak het gebruik van zout terug te dringen. In plaats daarvan worden er dan meer kruiden en specerijen gebruikt. Bij een normaal gebruik van nootmuskaat is er geen enkel gevaar doch men moet niet overdrijven. Teveel nootmuskaat kan wel degelijk schadelijk zijn.
© 2013 - 2024 Celientje1, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De helende werking van nootmuskaatDe helende werking van nootmuskaatNootmuskaat is een specerij die zowel in de Europese als de Aziatische keuken wordt gebruikt, het is lekker bij bloemkoo…
Nootmuskaat, geschiedenis van een specerijNootmuskaat kent iedereen. Het is in de burgerlijke keuken een gewaardeerd specerij, maar wordt in minder burgelijke kri…
Kruidenwijsheid: NootmuskaatKruidenwijsheid: NootmuskaatNootmuskaat. Zo’n doodgewoon kruid. Wat kun je dáár nu over vertellen wat bijzonder is? Je gebruikt het op de boontjes e…
Specerijen: NootmuskaatSpecerijen: NootmuskaatOorspronkelijk wordt nootmuskaat alleen gevonden op een aantal eilanden in de Molukken, tegenwoordig is Indonesië nog st…

Gerechten bereiden in een braadzakDe braadzak wordt steeds populairder in gebruik. Met de braadzak kun je veel verschillende gerechten bereiden in de oven…
Kweekvlees: uitleg, voordelen en nadelen van dit 'nepvlees'Kweekvlees: uitleg, voordelen en nadelen van dit 'nepvlees'Verschillende universiteiten in Nederland zijn al enkele jaren bezig met het ontwikkelen van kweekvlees. Kweekvlees word…
Bronnen en referenties
  • Wikipedia
  • www.anthemis.nl
Celientje1 (252 artikelen)
Laatste update: 19-01-2020
Rubriek: Eten en Drinken
Subrubriek: Producten
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.