Lijst van eetbare noten
Noten bevatten veel belangrijke voedingsstoffen voor de mens. Het zou namelijk de kans op hartziekten verminderen en cholesterol verlagen. Toch moet je ook niet te veel van dit product eten, want het bevat erg veel kilocalorieën. Maar welke noten bestaan er?
Een grof onderscheid
Wanneer men over noten spreekt, is er een onderscheid te maken tussen de "echte noten" en de "noten".
Echte noten
Echte noten zijn enkelvoudige dopvruchten met meestal één zaad met een steenachtig of houtachtig omhulsel. Ze worden onder andere geproduceerd door de plantenfamilie Fagales, tweezaadlobbige planten.
Voorbeelden
- Hazelnoten
- Tamme kastanjes
- Beukennootjes
- Eikels
Noten
Gewone noten zijn meer bruikbaar voor het koken. Veel ervan zijn geen echte noten, maar grote, olieachtige vruchten met een pit in een schaal (hard of niet). De meeste noten kunnen gegeten worden, zowel gekookt, rauw of geroosterd. Het zijn noten die zo bekend staan door in de culinaire betekenis en niet in de botanische betekenis.
Voorbeelden
- Amandel
- Betelnoot
- Cashewnoot
- Chileense hazelnoot
- Pistache
- Kokosnoot
- Macadamia
- Paranoot
- Pecannoot
- Pinda
- Walnoot
Een specifiek onderscheid
Hazelnoot
Hazelnoten zijn een bron van vitamine E en een handvol bevat zo'n 50% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Hazelnoten zijn rijp in september en oktober en kan het beste in de dop worden bewaard (op een droge plaats).
Tamme kastanje
Kastanjes kunnen worden gepoft of gekookt. Van tevoren snijd je ze in aan de puntige zijde en na het koken kun je hem dan pellen. Het pellen is vaak wel lastig, maar koken gaat wel beter dan roosteren. In Frankrijk wordt kastanjepuree (crème de marron) gegeten in dessert of als bijgerecht. Tijdens het najaar zijn kastanjes verkrijgbaar en moeten ook op een droge plaats worden bewaard (ongeveer één week).
Beukennoot
Beukennootjes zijn eetbaar, maar niet in te grote hoeveelheden omdat ze dan giftig kunnen zijn. Je kan ze zowel rauw als gebakken (bijv. met boter) eten. Vooral in oktober tot december zijn de nootjes in het bos te vinden en moeten in hun schil op een droge plaats worden bewaard. Ze worden meestal niet in gerecht verwerkt.
Eikel
Ook wel akers genoemd. Eikels worden in de Koreaanse keuken gebruikt om gelei (muk) van te maken, maar zijn verder niet zo bekend als voedsel, ook omdat het hoge gehalte aan looizuur problemen teweeg kan brengen voor je spijsvertering. Vooral eekhoorns, muizen, wilde zwijnen en andere dieren leven van dit product.
Amandel
Er is een onderscheid te maken tussen zoete (bevat vrijwel geen amygdaline) en bittere amandelen (kort en breed). Van amandelen wordt spijs, noga of marsepein gemaakt, maar ook melk en olie. Als de amandel zonder schil wordt verkocht, kun je deze het beste kopen waaraan nog een vliesje zit (blijft langer goed).
Cashewnoot
Cashewnoten kunnen worden gebakken in olie, geroosterd met hete lucht, of gecoat in suiker, of gezouten. Het zijn goede vleesvervangers bij de maaltijd, omdat ze veel eiwit en ijzer bevatten. Cashewnoten hebben een zoete smaak. Ze moeten op een droge plaats worden bewaard en worden veelal in Oosterse schotels gebruikt.
Pistache
Pistaches zijn bekend om de verwerking in roomijs en zijn groen van kleur. Het wordt in Nederland ook wel de pimpernoot genoemd. Het is afkomstig van de Perzische pista. Deze nootjes zijn enkele weken houdbaar op een droge plaats, in de dop. Ze zijn populair als snack of tussendoorte.
Macadamia
Dit is een Australische noot (Queensland nuts) en de moeilijkste te kraken noot. Het bevat de hoogste hoeveelheid onverzadigde vetten van alle noten met ook de mineralen magnesium, fosfor, ijzer, zink en calcium. Er kan olie van gemaakt worden.
Pecannoot
Dit is een sterk gegroefde noot met een zoete, nootachtige smaak. Het bevat 75% vet en 10% eiwit en kan zowel rauw, geroosterd en gezouten worden gegeten. Het wordt ook veel als garnering gebruikt op gebak en ijs. Deze kun je het beste kopen als ze nog in de schaal zitten. De noten zijn het langst houdbaar, op een koele droge plaats. Ze kunnen worden gebruikt in salades, gebak, vlees- en gevogeltegerechten.
Pinda
Pinda's zijn eigenlijk peulvruchten en worden niet altijd onder noten gerekend. Pinda's zijn natuurlijk bekend op pindakaas, pindasuas en pindasoep. Daarnaast worden ze veel gebruikt in koekjes, borrelnootjes en degelijke. Ze zijn veel vetter dan de zaden van andere peulvruchten. Pinda's zijn lang houdbaar, te bewaren op een droge plek.
Walnoot
Ook dit is eigenlijk geen noot, maar een steenvrucht (het omhulsel is namelijk niet enkelvoudig). Onrijpe walnoten worden gebruikt voor de vruchtenlikeur nocino. De schaal kan worden geopend met een notenkraker en de vrucht kan rauw gegeten worden. De Hollandse walnoot heeft een zacht/zoete smaak, hoewel het schilletje om de vrucht wat bitter smaakt. Te bewaren op een koele droge plaats in een schaal. Bruikbaar in gebak, zoetigheden, samen met gedroogde vruchten en bij salades, kaas of als walnotenolie geperst.
Calorieën en gezondheidswaarde
Noot | Kcal per 100g | Gezondheidswaarde |
Hazelnoot | 682 | / |
Kastanje | 188 | 6,9 |
Beukennoot | 576 | / |
Eikel | / | / |
Amandel | 583 | 7,7 |
Cashewnoot | 591 | 6,6 |
Pistache | 606 | 6,4 |
Macadamia | 733 | 6,2 |
Pecannoot | 717 | 6,2 |
Pinda | 623 | 5,2 |
Walnoot | 675 | 7,8 |
Paranoot | 679 | 6,2 |