Het hallucinerende drankje Absint: Absint de Groene Fee

Absint was jarenlang verboden in Nederland. Er werd aangenomen dat Absint een hallucinerende werking had. De gifgroene Absint ook wel aangeduid met Groene Fee veroorzaakte soms ook problemen, maar dat kwam vooral door de kleurstoffen en de goedkope methylalcohol. Vergeet daarbij ook niet dat Absint een heel hoog alcoholpercentage heeft, variërend per merk van 45 tot 73 procent. De thujon in de Absint kreeg overigens de schuld van de hallucinaties.

Wat is absint?

Absint is een sterke drank soort die wordt gemaakt van onder andere absintalsem. Daar komt de naam van de drank ook vandaan. Verder zitten er in absint:

• Anijszaad
• Venkelzaad
• Andere kruiden

Tradities rond het drinken van Absint of de Groene Fee

Absint was in het begin (rond 1805) vooral een volksdrank. Rond de eeuwwisseling ontdekten kunstenaars het drankje en ze doopten het om tot Groene Fee. Het moment waarop al deze artistiekelingen de Groene Fee dronken werd omgedoopt tot Het Groene Uur (meestal tussen 5 en 7 uur ’s middags). Bovendien werd het drinken van Absint verheven tot een heel ritueel. Kunstenaars gaven aan dat het drankje hun creativiteit prikkelde. Ook mede daarom kreeg Absint de naam, dat het hallucinerend was.

Het ritueel rond het drinken van Absint

Absint wordt traditioneel gedronken met suiker en ijswater. Daarvoor moet eerst in een glas absint worden geschonken. Op het glas wordt een speciale absintlepels gelegd met daarop een suikerklontje. Daar wordt dan weer ijswater overheen gedruppeld, waardoor de suiker uiteenvalt. Ook ontstaat dan een soort vertroebeling en andere kleur (melkachtig lichtgroen) die met de naam louche wordt aangeduid. Dit ritueel dat overigens op verschillende manier kan worden uitgevoerd bestaat al vanaf 1800 en gaf het drinken van Absint een nog veel bijzonderder imago.

Wie maakte Absint

De eerste Absint die in grote aantallen werd gemaakt, kwam van Henri-Louis Pernod, van het huis Pernod Fils stichtte. Tegenwoordig zijn er diverse producten van Absint.

Absint en haar kunstenaars

Absint werd rond 1900 verboden omdat het mensen tot waanzin zou hebben gedreven. Maar ook tot hoge hoogten. Vincent van Gogh zou er zijn gele periode aan te danken hebben, maar ook een periode van totale gekte. Ernest Hemingway zou For Whom the Bell Tolls onder invloed van Spaanse absint geschreven hebben. Ook Charles Baudelaire, Guy de Maupassant, Édouard Manet, Oscar Wilde en Paul Verlaine dronken Absint.

Waarom werd Absint verboden?

In 1905 vermoordde de Zwitserse alcoholist Jean Lanfray zijn familieleden en daarna probeerde hij zichzelf van het leven te beroven. De oorzaak zou zijn dat Lanfray heel veel had gedronken, maar ook enkele glazen absint. Dit voorval grepen veel regeringen aan om de drank in de ban te doen. Het drankje zou een hallucinogene werking hebben. Deze werking zou te danken zijn aan de thujon in de drank. Thujon komt in hoge concentratie voor in de essentiële olie van Artemisia absinthium, waarvan Absint is gemaakt. Uit onderzoek is inmiddels gebleken dat thujon die werking ook heeft, maar alleen als de concentratie heel hoog is. Tegenwoordig kan dat bepaald worden, maar in de 19e en 20e eeuw waren daarvoor natuurlijk de middelen veel beperkter. Wat echter veel meer voor de hand ligt is dat er andere stoffen in de absint zaten die voor de hallucinaties zorgden. Zo werd er kopersulfaat aan de drank toegevoegd om het mooie groen te krijgen. Ook werd de goedkope methylalcohol gebruikt dat een verwoestende werking had. Daarnaast was het bannen van de drank een manier om het drankgebruik onder vooral de arme klasse te beteugelen. De anti-alcohollobby kwam met onderzoeken waaruit zou blijken dat absint afwijkingen zou veroorzaken van generatie op generatie die zouden leiden tot de degeneratie van het ‘Franse ras’. In werkelijkheid zorgde ook in die tijd alcoholische drank al voor veel problemen en absint als volksdrankje was heel gewild. In 1909 werd Absint in Nederland verboden, een jaar later in Zwitserland, Frankrijk, België en de VS. In Nederland mag Absint sinds 2005 weer verkocht worden.

De vervanging van Absint: Pastis

De diverse regeringen mochten de Absint dan in de ban doen, het volk wilde toch wat hebben om zich goed te voelen en de armoede te vergeten. Daarom ontwikkelde het huis Pernod een drankje dat op Absint leek. Het werd Pastis die in Frankrijk nu nog steeds heel populair is en die ook van kleur verschiet als je er water bij doet.

Films met Absint

Absint heeft door de eeuwen heen mensen in de ban gehad. Kunstenaars maakten er mooie werken door, maar draaiden ook door, in de VS speelt het drankje een belangrijke rol in films. In de VS wordt echter een surrogaatabsint geschonken, want drank met daarin thujon mag daar niet verkocht en geproduceerd worden. Films waarin Absint een rol speelde:

• Bram Stoker's Dracula (Coppola, 1992),
• From Hell (The Hughes Brothers, 2001)
• Moulin Rouge (Luhrmann, 2001).

Absint in de 21e eeuw

Absint mag in Nederland weer gewoon gedronken worden. De drank heeft een hoog alcoholpercentage dat begint met 45 procent en oploopt tot 73 procent. De hoeveelheid thujon die Absint mag bevatten is tegenwoordig in de wet vastgelegd. Overigens moet het ook een minimum aan thujon bevatten om echt Absint te mogen heten. De stof zit er dus nog steeds wel in, dus wie een beetje gevaarlijk wil leven (of dat gevoel wil hebben) kan met een spannend ritueel ook eens een Groen Uur introduceren.