Rivella – frisdrank met weinig calorieën

Rivella, de frisdrank met een Zwitserse oorsprong en een Fries imago, veroverde in de jaren 60 Nederland. Zwitsers drinken er per persoon vele liters van per jaar en ook in Nederland en Luxemburg gaat de frisdrank grif over de toonbank, maar heel veel landen zijn nog betrekkelijk blanco gebied wat de Rivella-consumptie betreft. Het merk zet het internationaal befaamde fotomodel van Friese afkomst, Doutzen Kroes, in bij campagnes die laten zien hoe lekker zij Rivella vindt. In een Nederlandse campagne steelt ze harten met de campagne om zwerfvuil tegen te gaan en de stranden van de Waddeneilanden schoon te houden. Kroes paart natuurlijke schoonheid aan een frisse drank. Rivella was de eerste light-frisdrank van Europa.

De geschiedenis van Rivella

Rivella komt oorspronkelijk uit Zwitserland, maar is groot geworden door de bereiding in de Friese Coöperatieve Condensfabriek Friesland (CCF) uit Wolvega sinds 1957. Het begon allemaal in Zwitserland en daar is de frisdrank nog altijd populair. Zwitserland is het land waar de meeste Rivella wordt gedronken, ettelijke liters per hoofd van de bevolking per jaar.

Wei van de kaasmakerij

Het begon een paar jaar eerder in Noord- Zwitserland toen student Robert Barth een recept onder ogen kreeg voor een soort bier uit wei. De kazende boer geeft wei aan de kalfjes of haalde het vroeger in melkbussen van de plaatselijke melkfabriek. Met de schaalvergroting van de fabrieken en de verdwijning van de plaatselijke melkfabriekjes was dat niet meer mogelijk. Voor wei, het gele, vitaminerijke vocht dat een restproduct is van de kaasmakerij, werd een andere bestemming gezocht en Barth had de sleutel. Hij deed met zijn receptuur proefjes en brouwde in samenwerking met een voedseltechnoloog van de TH in Zürich van wei van een Duits kaasfabriekje een drankje dat niet eens zoveel smaak had. En toch zag de student er iets in.

Rive San Vitale: Rivella

Toen zijn oma stierf investeerde hij de erfenis in de aankoop van tweedehands machines die hij in een oude wijnhandel opstelde. Ook zag hij kans een partij bierflesjes en bierkratten aan te schaffen. Toen moest er nog een naam komen voor het drankje waar hij veel potentie in zag. In een spoorboekje zag hij de naam Riva San Vitale staan, een treinstation. Dat klonk lekker en de ondernemende jonge man husselde wat met de letters en kwam uit op ’rivelazione’. Dat betekent 'openbaring' en dat sloot wat hem betreft naadloos bij het drankje aan. Hij maakte er Rivella van.

Zürich

In 1952 volgt de presentatie. Barth pakt het goed aan en laat de jetset van Zürich proeven en krijgt de Neue Zürcher Zeitung zover dat ze er een lovend stuk over schrijven. Zürich lust wel pap van Rivella en de Zwitserse krant beschrijft de frisdrank als "het warme goudbruin van barnsteen met een licht wit schuimkraagje, licht zuur van smaak, aangenaam en verfrissend". De restaurants van Zürich willen de frisdrank graag verkopen en hij zet die beginjaren in twee jaar tijd zo’n 180.000 liter Rivella af. De jonge ondernemer krijgt met enkele tegenslagen te maken die hij overwint. Er exploderen een paar flessen door nagisting en hij ontmoet een distributieboycot door de bond van mineraalwaterbronnen. Hij komt daar goed doorheen en zet in 1954 al 1,3 miljoen liter Rivella af.

Rivella uit Friesland

In 1957 komt Rivella naar Friesland en wordt het geproduceerd door de CCF in Wolvega. Die fabriek moest in die tijd opboksen tegen het succes van Nutricia, die net Chocomel met succes had gelanceerd. Er werd een joint venture (Concentra NV) opgericht en sindsdien werd Rivella in Wolvega gebotteld van het Zwitserse aroma en Friese wei.

Suikervrije frisdrank

Rivella is in 1958 de eerste suikervrije frisdrank in Europa, dat werd verkocht in de supermarkten en restaurants in Friesland. Ver voor de light-revolutie in de frisdankbranche losbarstte. De Wolvegaster suikerpatiëntenvereniging had er om verzocht en zo kwam er rode Rivella met suiker en blauwe suikervrije Rivella in de schappen.

Spraakmakende campagnes

Rivella was goed in het in de markt zetten en bedacht vanaf het begin spraakmakende reclame-campagnes. Zo kregen in 1957 alle Friese horecazaken een telegram met de tekst: “Ik kom. Rivella.” In de dagen daarna werden de flessen de horecazaken binnen gedragen en kon de verkoop beginnen. De slogan was “Anders dan anders,” en er werd veel geadverteerd. Rivella is lekker, verfrissend en gezond, lieten de reclamemakers de mensen weten.

Abe Lenstra

In het begin waren het vooral de Friezen die zich tegoed deden aan het nieuwe drankje. Daarna werd het land veroverd, maar nog altijd heeft Rivella trouwe drinkers in het noorden van het land. Dat komt door de plaats van de fabriek en door de Friese voetballer Abe Lenstra, die het altijd dronk voor hij een interland moest spelen. De Randstad wilde vooralsnog niets van het drankje weten. In dat deel van het land werd afwijzend gereageerd op het feit dat het basisingrediënt, wei, een restproduct is. In Friesland had men daar geen last van en Rivella sponsorde in die provincie zeilevenementen en verenigingen. Er kwamen ook diverse acties waarbij men kon sparen voor Rivella-glazen en kroonkurken met afbeeldingen.

Elfstedentocht

De Elfstedentocht van 1963 werd de grote doorbraak van Rivella in Nederland. De schaatsers werden voor het zicht van heel meekijkend Nederland getrakteerd op hete Rivella. In die jaren is er Rivella blauw, zonder suiker, en Rivella rood, met suiker. De suikerloze variant wordt in Nederland het populairst.

Light

De suikervrije Rivella bleek een schot in de roos. In Nederland verdrijft de blauwe variant de rode uit het schap, in Zwitserland blijft Rivella rood populair. Rivella blauw bevat slechts 5 kcal per 100 ml. Eind jaren zestig fabriceert Wolvega 10 miljoen liter en die productie blijft tien jaar lang op dat niveau, totdat de light-dranken van onder meer Coca Cola hun intrede doen. Rivella verliest daarna markt. CCF verkoopt in 1984 de licentie aan Heineken-dochter Vrumona, de afzet is dan gehalveerd ten opzichte van de succesvolle jaren zestig.

Rivella-fanclub

De introductie van Rivella in Engeland, de VS, Canada, Scandinavië, Australië en Japan loopt op een mislukking uit en in Zwitserland richt men zich op het gebied rond Aargau, waar het moederbedrijf staat. Verder richt het bedrijf zich op Nederland en Luxemburg, waar een verstokte Rivella-fanclub zit. Het wordt een tijdje, in de jaren 80, wat stiller rond het merk tot de herintroductie met een nieuwe campagne in de jaren 90.

‘Beetje vreemd, maar wel lekker’

"Beetje vreemd, maar wel lekker". Dat is de slogan waarmee Rivella in de jaren 90 bekend wordt. Het is een succesvolle campagne en Rivella is helemaal terug. Het imago moet worden omgetimmerd van oubollig en iets voor boerenkinderen naar hippe dorstlesser voor licht tegendraadse stedelingen. Daarna gaat Vrumona het merk grootser en breder in de markt zetten.

Doutzen Kroes en "Naturel is wel zo lekker"

Het internationaal bekende fotomodel Doutzen Kroes uit Friesland wordt in 2014 het gezicht van Rivella. Met haar uitspraak “naturel is wel zo lekker” met een Fries-Amerikaans accent, verovert ze menig hart voor de drank.

Waddeneilanden

In 2016 lanceert Rivella een campagne met Doutzen Kroes waarbij de Waddeneilanden een rol spelen. “Help mij samen met Rivella de Waddeneilanden mooi te houden,” zegt het fotomodel, terwijl ze op een van de Waddeneilanden in de duinen zit. “Het Wad is een prachtig stukje Nederland en dat moet zo blijven.”

Strand opruimen

Met elke fles Rivella die verkocht wordt, sponsort het frisdrankbedrijf het opruimen van 1m² strand. Rivella ging daarvoor voor de duur van de zomer van 2016 een samenwerking aan met Stichting De Noordzee. De vijf Nederlandse Waddeneilanden, Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog, kunnen rekenen op strandschoonmaakactiviteiten.

Natuurlijk en lekker

In 2017 werkt Rivella nog steeds met Doutzen Kroes samen en speelt het strand weer een rol in de reclamecampagne. Deze keer gaat het niet om plastic maar on natuurlijk. Kroes staat voor 'mooi en natuurlijk' en Rivella voor 'lekker en natuurlijk'. Een Rivella drinkende Kroes op het strand is de verbinding tussen natuurlijk aan lekker.

Melkserum

Rivella is een licht sprankelende en verfrissende frisdrank met natuurlijke ingrediënten, gemaakt volgens geheim recept. De basis wordt gevormd door wei, dat melkserum is gaan heten. Rivella benadrukt met die term het gezonde van het bijproduct van melk om af te raken van het imago dat het van een restproduct is gemaakt. In het melkserum wordt een mix van kruiden en vruchtenextracten verwerkt dat resulteert in de specifieke smaak van Rivella. Rivella wordt gemaakt in verschillende smaken:

• Rivella
• Rivella Cranberry
• Rivella Green Tea
• Rivella koolzuurvrij

Lees verder

• Guinness – Het zwarte bier van Ierland uit Dublin
• Kripta Cava – Mousserende wijn uit Catalonië in Spanje