Cafeïne: waar is het goed voor, bijwerkingen, zwangerschap

Cafeïne is een witte, iets bittere alkaloïde. De stof werd ook wel theïne genoemd. Tegenwoordig wordt alleen nog gesproken van cafeïne omdat de stoffen en verbindingen die zowel in koffie als in thee voorkomen chemisch identiek zijn. Waar is cafeïne goed voor, wat zijn de bijwerkingen en moet je als je zwanger wilt worden of al bent, opletten met cafeïne?

Inhoud artikel

• Waar zit cafeïne in?
• Hoeveel cafeïne in verschillende producten?
• Wat doet cafeïne/waar is het goed voor?
• Bijwerkingen van cafeïne
• Te veel cafeïne
• Cafeïne en zwangerschap
• Verboden middelen voor sporters
• Rustig slapen
• Thee en cafeïne
• Is cafeïne verslavend?
• Wat kun je voelen als je minder koffie gaat drinken, of stopt met het drinken van koffie?
• Cafeïnevrije koffie

Waar zit cafeïne in?

Cafeïne (C₈H₁₀N₄O₂) is een natuurlijk ingrediënt van koffie maar je zal het daarnaast ook aantreffen in zo’n zestig andere planten. In thee, cacao, kola en guarana en in producten die daarvan gemaakt worden zoals chocola en frisdranken op basis van cola. Je kunt cafeïne ook aantreffen in farmaceutische producten, vooral in middelen tegen hoofdpijn en verkoudheid.

Hoeveel cafeïne in verschillende producten?

• In een kop koffie zit ongeveer 70 milligram cafeïne.
• In honderd gram pure chocolade ook ongeveer 70 milligram.
• In een kop zwarte thee ongeveer de helft (35 milligram).
• In een glas cola ongeveer 25 milligram.

Wat doet cafeïne/waar is het goed voor?

• Cafeïne stimuleert het zenuwstelsel en de cerebrale bloedsomloop, lijkt daardoor energie te geven en cafeïne helpt tegen hoofdpijn.
• Cafeïne verhoogt de geestelijke alertheid en het concentratievermogen binnen een uur na het drinken van thee, cola of koffie.
• Cafeïne werkt vochtafdrijvend.

Bijwerkingen van cafeïne

• De hartslag versnelt.
• De ademhaling versnelt.
• De maag maakt meer maagzuur aan.
• Als je te veel cafeïne binnen krijgt kun je last krijgen van hartkloppingen, trillende handen, een gevoel van onrust en slaapproblemen.

Te veel cafeïne

Wat te veel is verschilt heel erg bij cafeïnegebruikers. Bij de een heeft een kopje koffie al nadelige effecten, een andere heeft er veel minder snel last van. De wetenschappelijke en medische standpunten over wat te veel is lopen erg uiteen. Heb je hartklachten dan kun je overschakelen op cafeïnevrije koffie of kruidenthee.

Cafeïne en zwangerschap

Wanneer een zwangere vrouw te veel cafeïne binnenkrijgt, dan zou dit de kans op een miskraam kunnen vergroten. Cafeïne zou ook een ongunstig effect kunnen hebben op het geboortegewicht. Maar zeker is dit niet.
Ben je zwanger of wil je zwanger worden dan kun je voor de zekerheid stoppen met het drinken van grote hoeveelheden koffie, thee en cola.

Verboden middelen voor sporters

Tot 2004 stond cafeïne op de lijst van verboden middelen voor sporters omdat het prestatiebevorderend is. Maar het verbod was niet na te leven omdat bijna iedereen wel eens koffie of thee nuttigt.

Rustig slapen

Het lichaam heeft een paar uur nodig om cafeïne af te breken, het is daarom goed om de zes uur voor het slapengaan geen koffie, thee of cola te drinken. Eet ook geen pure chocolade.

Thee en cafeïne

De hoeveelheid cafeïne in thee wordt beïnvloed door:

• Het teeltgebied.
• Het klimaat.
• Het tijdstip van plukken.
• De manier van plukken.
• Kleine jonge blaadjes bevatten meer cafeïne dan oudere en grotere blaadjes of bladstelen.

Thee stimuleert het lichaam en de geest, deze stimulerende werking komt door de aanwezige cafeïne.
Bij thee is de uitwerking van de cafeïne minder snel waar te nemen dan bij koffie. In thee is de cafeïne namelijk gebonden aan looizuur en wordt meer gedoseerd vrijgegeven. Wel houdt de stimulerende werking langer aan.

Is cafeïne verslavend?

We drinken jaarlijks per persoon bijna 140 liter koffie, dat komt neer op ruim drie koppen koffie per dag. Cafeïne is niet verslavend, je hebt niet steeds meer cafeïne nodig om hetzelfde effect te bereiken en bijna iedereen kan minder koffie gaan drinken als hij of zij dat wil of zelfs stoppen met het drinken van koffie.

Wat kun je voelen als je minder koffie gaat drinken, of stopt met het drinken van koffie?

• Minderen kan tijdelijk hoofdpijn opleveren.
• Het kan tijdelijk een duf gevoel veroorzaken.

Cafeïnevrije koffie

Al vanaf het begin van de twintigste eeuw wordt er cafeïnevrije koffie geproduceerd. Deze was tot ongeveer 1980 nogal smakeloos. Maar toen halverwege de jaren tachtig men meer interesse in cafeïnevrije koffie kreeg, werd de smaak verbeterd, men ging betere bonen gebruiken.