Het hele jaar eten uit de natuur

Praktische voorbeelden van eten uit de natuur per seizoen en naar gebruik. Het hele jaar eten en drinken uit de natuur is mogelijk. Het 'wat', 'waar', 'wanneer' en 'hoe': een duidelijk overzicht van de vindplaatsen en toepassing van voedsel uit de natuur. Een aantal makkelijk te vinden en smaakvol te gebruiken ingrediënten voor salades, soepen, stamppotten, stoofschotels, siroop, jam en moes. Combineren geeft meer variatie op het bord en in het glas.

Verzamelen

Het hele jaar valt er wel iets voor 't eten en drinken uit de natuur te halen.

Hiertoe is het belangrijk om goed te kijken naar het 'groen' (m.n. groenstroken van bermen, perken, plantsoenen, bosjes, etc. en in bossen) en de veranderingen in deze groene omgeving in de gaten te houden. Zodra iets redelijk gegroeid of rijp is, kan er geoogst (geplukt of geraapt) worden.

Het zoeken naar voedsel is ook erg leuk en leerzaam om met kinderen te doen. Een wandelingetje levert al snel een zak 'groenten of fruit' of iets heel anders (bijvoorbeeld noten) op. Wel de wortels van planten laten staan voor nieuwe uitloop! Ieder jaargetijde biedt zijn eigen oogst.

Combineer in soep, stamppot, salade en stoofschotel (bijvoorbeeld maïzena of groentebinder gebruiken) de eetbare planten, eventueel samen met groenten uit de winkel. Voor jams, siropen en moes zijn verschillende gevonden (en eventueel gekochte) vruchten te gebruiken. Ook ‘tussendoortjes’, aardappel- en vleesvervangers komen aan bod.

Oogst per seizoen

Praktische voorbeelden per seizoen met vindplaats en gebruik.

Eten uit de natuur in de lente

• In de tuin tussen het gras en in de bermen komt eerst Speenkruid. Gebruik: Bladeren in stamppot, soep en salade (plukken als de plant nog niet bloeit);
• Daslook in tuinen, bermen en langs beken. Gebruik: Bladeren in soep en stoofschotels;
• Duizendblad in tuinen en bermen. Gebruik: Jonge bladeren toevoegen in soep (niet teveel van eten);

Eten uit de natuur in de lente, zomer, herfst

• Al vroeg in het jaar is Klein Hoefblad te vinden. Vooral in de bermen van sloten en wegen. Gebruik: In stamppot of gestoofd;
• Overal zijn wel Brandnetels te vinden. Gebruik: De jonge knoppen van brandnetels in soep of gestoofd;
• Look-zonder-Look in bermen. Gebruik: Bladeren in soep en stoofschotels;
• Gewone Paardebloem in tuinen en bermen. Gebruik: Bladeren in salade;
  
• Zevenblad in tuinen, plantsoenen en bermen. Gebruik: Jonge scheuten in stamppot en soep of gestoofd;
• Beekpunge bij beken en vochtige gronden. Gebruik: In stamppot en soep;
• Gewone Smeerwortel staat in tuinen, plantsoenen en bermen. Gebruik: Jonge stengels eten als asperge of gestoofd (niet teveel van eten);
• Gevlekt Longkruid staat in tuinen, plantsoenen en bermen. Gebruik: Bladeren in stamppot en soep;
• Wilgeroosje in tuinen en bermen. Gebruik: Jonge bladeren in stamppot en soep;
  
• Vrouwemantel in tuinen en bermen. Gebruik: Bladeren (voor bloei) in stamppot en soep;
• Kaasjeskruid in tuinen en bermen. Gebruik: Jonge bladeren in salade of gestoofd;
• Oostindische Kers in tuinen. Gebruik: Bladeren in stamppot, soep en salade;

Eten/drinken uit de natuur in de zomer

• Gewone Vlier in plantsoenen en bermen. Gebruik: Bloesem voor Vlierbloesemsiroop en Bessen voor Vlierbessensap, -siroop en - jam;
• Zeekraal op kwelders langs kust. Gebruik: Als groente bij vis;
• Lamsoor op kwelders langs kust. Gebruik: Als groente bij vis en paddenstoelen;
• Reuzenbovist in bermen. Gebruik: Als biefstuk bakken;

Eten/drinken uit de natuur in de herfst

• Gele Kornoelje in plantsoenen en bermen. Gebruik: Rode vruchten verwerken in jam en siroop;
• Kerspruim in plantsoenen en bermen. Gebruik: Gele of roodbruine vruchten in jam en siroop;
• Hazelnoten in plantsoenen en bermen. Gebruik: Als tussendoortje;
• Tamme Kastanjes in bossen. Gebruik: Gekookt of gepoft als vervanger van aardappel en rijst;
• Walnoten in tuinen, plantsoenen, bermen en bossen. Gebruik: Als tussendoortje of vleesvervanger;
• Wilde Appelen in bermen. Gebruik: Appelmoes van maken;
• Kweeperen in tuinen, plantsoenen en bermen. Gebruik: Jam of moes van maken;

Meer informatie over het gebruik van vruchten in het artikel: Hoe maak je jam en siroop van eetbare planten?

Eten uit de natuur in de winter

• Vogelmuur groeit ‘altijd’. In bermen. Gebruik: Stengels met bladeren in stamppot en salade;

Meer informatie in het artikel: Wintergroenten uit eigen tuin.

Overzicht

Een overzicht van eetbare planten en fruit uit de natuur naar gebruik

Bewaren

Sommige producten, bijvoorbeeld in stamppot verwerkt, kunnen door invriezen langer bewaard blijven. Citroenzuur verhoogt de houdbaarheid van siropen. Ook tamme kastanjes zijn in te vriezen.

Meer informatie over invriezen in het artikel De eetbare tuin: voor sier en oogst of het artikel Ervaringen met vrieskasten.

Info

Zoek van te voren wel goed uit of je de juiste eetbare planten, etc. gebruikt, bijvoorbeeld met een boek uit de bibliotheek of op internet.