Koekenpannen: Wat voor varianten bestaan er?
Koekenpannen zijn in allerlei varianten verkrijgbaar. Het is als consument belangrijk om zorgvuldig naar de veiligheid en naar de kwaliteit/prijsverhouding te kijken. Deze kunnen namelijk zeer verschillend zijn. Tevens is het belangrijk om na te gaan voor welke doeleinden je het kookgerei wilt gaan gebruiken. Sommige varianten kunnen namelijk zeer hoge temperaturen aan en zijn vooral geschikt voor het schroeien van diverse vleesgerechten. Enkele pannensoorten hebben de eigenschap dat zij levenslang bruikbaar zijn.
Koekenpannen
Wat voor voedsel kan ik met een koekenpan bereiden?
Een koekenpan wordt in het Engels 'frying pan' genoemd. De koekenpan is geschikt voor bepaalde soorten voedsel. Deze is namelijk veelal geschikt om vlees, vis, pannenkoeken en eieren in te bakken. Het is echter niet geschikt om hierin gerechten zoals pasta te maken die een grote hoeveelheid water nodig hebben. Koekenpannen zijn namelijk niet ontworpen om water snel aan de kook te brengen.
Pannen met een anti-aanbaklaag
De anti-aanbaklaag is het belangrijkste bestandsdeel van de koekenpan. Hier wordt daadwerkelijk op gebakken en is bepalend voor de kwaliteit van het voedsel. Een slechte anti-aanbaklaag kan in enkele gevallen slecht zijn voor de gezondheid. Een goede anti-aanbaklaag is daarentegen veilig en zorgt voor een langere gebruiksduur van de pan. Men heeft een keuze tussen verschillende soorten pannen met hun eigen anti-aanbaklagen.
Schadelijke stoffen in Teflonpannen
Het bekende merk Teflon is een goedkope pan met een anti-aanbaklaag. Vaak heeft de pan een rode punt in het midden. De stof die in de anti-aanbaklaag zit blijkt echter schadelijk te zijn voor de gezondheid. Deze stof staat bekend als 'PTFE', oftewel 'polytetrafluorethyleen'. Hoe heter de pan wordt, hoe hoger de kans is dat er gifstoffen vrijkomen.
Pannen met een keramische anti-aanbaklaag
Keramische pannen zijn vrij goedkoop. Deze pannen bevatten geen giftige stoffen en de laag is van een goede kwaliteit. Het kan namelijk een temperatuur van zo'n 450 graden verdragen. De anti-aanbaklaag is wel iets fragieler waardoor het belangrijk is om bij het aanschaffen de dikte van de bodem te bestuderen. Het onderhouden van een keramische pan is zeer eenvoudig. De pan kan namelijk door middel van lauw water al schoongemaakt worden. Het is afgeraden om het keukengerei in de vaatwasser te plaatsen.
Een gietijzeren koekenpan /
Bron: Evan-Amos, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Koekenpannen die gemaakt zijn van gietijzer
Gietijzeren koekenpannen zijn vrij zwaar vergeleken met andere pannensoorten. Er bestaan twee soorten gietijzeren pannen, namelijk met en zonder emaillelaag. Een emaillelaag is een beschermlaag die zich op de bodem bevindt. De exemplaren zonder een geëmailleerde laag dienen met olie behandeld te worden alvorens het keukengerei kan worden opgeborgen.
Natuurlijke beschermlaag
De exemplaren die met olie behandeld dienen te worden hebben op deze manier een natuurlijke beschermlaag. Het is hierdoor afgeraden om deze pannen in de vaatwasser te plaatsen. Het merk 'Ronneby Bruk' produceert veelal gietijzeren pannen die in allerlei maten verkrijgbaar zijn.
Roestvrijstalen pannen (plaatstaal)
Deze pannen worden ook wel 'RVS-pannen' genoemd. RVS staat voor 'roestvast staal'. Roestvrijstalen pannen hebben de bijzondere eigenschap dat zij geen anti-aanbaklaag hebben en goedkoper zijn dan sommige andere pannensoorten. Het voordeel van deze pannen is dat je hiermee vlees effectief kunt dichtschroeien en dat je minder rekening hoeft te houden met de bodem.
Meerdere lagen
De bodem bestaat meestal uit meerdere lagen en kan een hoge temperatuur aan. Het aantal lagen kan soms wel oplopen tot zeven lagen per pan. Het nadeel is echter dat het lastiger is om te voorkomen dat vlees aanbrandt. Men heeft de mogelijkheid om olie en vet te gebruiken om dit te voorkomen. 'DeBuyer' is een bekend merk dat veelal RVS-producten verkoopt.
Een pan van geanodiseerd aluminium /
Bron: FiveRings, Wikimedia Commons (Publiek domein)Pannen van geanodiseerd aluminium
Deze pannen hebben net als RVS-pannen geen anti-aanbaklaag. Pannen die gemaakt zijn van geanodiseerd aluminium zijn zeer stevig en bevatten geen giftige stoffen. Deze pannensoort is gemaakt van bewerkt aluminium. Deze pannen zijn zelfs steviger dan roestvrijstalen pannen en zijn meestal voor tientallen jaren bruikbaar. Vanwege deze stevigheid is het mogelijk om RVS-spatels te gebruiken. Er zullen hoogstens kleine krassen ontstaan die zich slechts aan het oppervlak bevinden.
Het schoonmaken van de pan
Vanwege deze stevigheid is de pan met behulp van een schuurspons te reinigen zonder dat het materiaal beschadigd raakt. Het is echter afgeraden om de pan in de vaatwasser te doen omdat dit alsnog de levensduur van de pan kan verkorten. De pan kan hierdoor namelijk gaan roesten. Het kookgerei kan niet gebruikt worden met inductieplaten.