Hoelang zijn eieren houdbaar en dus eetbaar?
Eieren zijn populair, we zijn met zijn allen steeds meer eieren gaan eten. In veel koelkasten kun te tegenwoordig een doosje met kippeneieren tegenkomen. Eieren zijn in vele varianten te koop, van diverse kippensoorten met meer of minder levensvrijheid. Met al die eieren in huis én het attent zijn op gezond en vers eten komt de vraag snel bovendrijven: is een ei nog wel goed? Hoelang is een ei eigenlijk houdbaar?
Leve de kip
In Nederland en België worden heel wat eieren gegeten, gemiddeld gaat er bij iedereen elke twee dagen ruim één eitje in. Hoewel je eieren van verschillende vogels kunt eten, bijvoorbeeld van een gans, eend of kwartel, komen verreweg de meeste eieren uit onze supermarkten van de kip. Je hebt verschillende kippenrassen, en daarom kom je ook heel verschillende maten en kleuren eieren tegen.
Wat voor ei heb ik?
Je hebt eieren met een witte of met een lichtbruine schaal, dit is afhankelijk van het kippenras. Daarnaast heb je eieren in verschillende maten, ook dat is afhankelijk van het ras, maar bovendien van de leeftijd van de kop. Jonge kippen leggen kleinere eieren. Voor de smaak maakt de kleur van de schaal niet uit. Een kleiner ei is uiteraard ook lichter dan de gemiddelde 66 gram. Op de verpakking van eieren zie je altijd aangegeven tot welke gewichtsklasse de eieren horen.
- S = ei met een lager gewicht dan 53 gram
- M = ei met een gewicht tussen de 53 en 63 gram
- L = ei met een gewicht tussen de 63 en 73 gram
- XL = ei met een gewicht boven de 73 gram
- DD = ei met een dubbele dooier
Een scharrelei
Duurzaam en diervriendelijk
We eten het liefst eieren van kippen die een beetje prettig leven kunnen leiden. Op elk ei dat in de EU wordt verkocht staat een eicode, waarvan het eerste cijfer iets over het leefsysteem van de kip vertelt:
- 0 = biologisch
- 1 = vrije uitloop
- 2 = scharrelei
- 4 = kooi
De overige letters en cijfers vertellen achtereenvolgens iets over het land van herkomst, het bedrijf en de betreffende stal waar het ei vandaan komt.
De betekenis van de code op het ei staat hier in de binnenkant van de eierdoos
Iets over het ei zelf
Aan de buitenkant van het ei vind je een witte of bruine schaal, met een dikte van ongeveer 0,3 millimeter. De schaal is waterdicht, maar niet helemaal luchtdicht. Omdat deze schaal dus een klein beetje poreus is, is er luchtuitwisseling mogelijk. Aan de binnenkant van de schaal vind je twee vliezen, die allebei water- en luchtdicht zijn. Hierbinnen vind je het eiwit en de dooier, die op zijn beurt weer in een dooiervlies zit. De dooier blijft mooi in het midden van het ei door twee hagelsnoeren. Op de dooier vind je de kiemschijf, vanwaar bij een bevrucht ei het kuiken kan gaan groeien. In het ei vind je ook een luchtkamer, een klein met lucht gevuld gedeelte. Hoe ouder het ei is, hoe groter deze luchtkamer wordt, waarschijnlijk omdat het vocht uit het ei langzamerhand verdampt.
Hoe bewaar je eieren?
Om iets zinnigs te kunnen zeggen over de houdbaarheid van eieren is het goed allereerst te kijken naar de beste manier om eieren te bewaren. De eierdoos waarin de eieren zitten als je ze koopt is een prima bewaarplek en die eierdoos kun je het allerbeste koel, dus in de koelkast bewaren. In de doosjes zitten de eieren beter beschermd tegen schokjes, steeds als de koelkastdeur open of dicht gaat. Zo loop je het minste risico dat bacteriën zoals salmonella zich kunnen ontwikkelen. Een salmonellabesmetting, die wil je niet kunnen oplopen! Nog een voordeel van eieren in het doosje in de koelkast is dat de eieren hierin beschermd zijn tegen vocht en tegen temperatuurwisselingen.
De houdbaarheid van eieren
Vanaf het moment dat een ei wordt gelegd is het ei maximaal 28 dagen houdbaar. Dat is dan ook de datum die op de verpakking wordt weergegeven bij ‘Tenminste Houdbaar Tot…’ (THT). Die termijn van 28 dagen is wettelijk vastgesteld, maar zoals bij alle levensmiddelen moet je zelf goed blijven opletten. Soms kunnen eieren ook ná die 28 dagen nog worden gebruikt, maar hoe langer je van de legdatum afzit, hoe belangrijker het is dat je voorzichtig bent. Bij twijfel kun je het ei maar beter wegdoen en voor nieuwe zorgen.
Kun je zien of het ei nog goed is?
Aan de buitenkant van een ei kun je niet zoveel afleiden. De harde schaal verbergt alles wat er eventueel mis zou kunnen zijn. Je kunt een proefje nemen om te beoordelen in hoeverre een ei nog bruikbaar is. De achtergrond van dit proefje is de grootte van de luchtkamer in het ei. Hoe kleiner deze luchtkamer, hoe verser het ei is. Hoe groter, hoe meer vloeistof uit het ei al is verdampt en hoe ouder het ei is. Een ei met een grotere luchtkamer heeft meer drijfvermogen dan een ei met een kleinere luchtkamer. Met deze wetenschap leg je het ei (of: de eieren) in een bakje water. Als het ei naar de bodem zakt, dan is het vers. Komt het aan de oppervlakte drijven, dan kun je het beter wegdoen.
Klopt die houdbaarheidsdatum?
Zoals je hebt gezien geeft de houdbaarheidsdatum op het doosje precies aan tot welke datum je een ei, mits goed bewaard, nog kunt consumeren. Het is dus een datum waar je alert op moet zijn. Het komt voor dat, door wat voor oorzaak dan ook, een ei in de verpakking stuk is gegaan. Struif in zo’n papieren doosje, dat krijg je er niet uit. Het is op zich geen probleem om de overgebleven eieren in zo’n geval in een oud, leeg eierdoosje te doen. Maar pas dan ook even de THT-datum op het doosje aan, om verwarring en fouten te voorkomen.
Hoelang zijn eieren houdbaar en dus bruikbaar?
Terugkomend op de vraag waarmee dit artikel begon, het is wettelijk vastgelegd dat een kippenei tot 28 dagen na het leggen houdbaar is, als je het ei tenminste voorzichtig hebt behandeld en gekoeld hebt bewaard. Bij alle levensmiddelen moet je zelf goed opletten en bij twijfel niet consumeren om gezondheidsrisico’s te vermijden. De THT-datum wil niet zeggen dat het ei daarna niet meer eetbaar is, maar voorzichtigheid is wel geboden.