Kopje koffie drinken: voordelen en nadelen

Koffie is na water het meest populaire drankje ter wereld. Het kan op alle momenten van de dag worden gedronken. Het bakje troost wordt gemaakt van koffiebonen. Koffie heeft voordelen en nadelen voor de algemene gezondheid. Daar waar vroeger koffie het nieuws haalde voor zijn vele nadelen, wordt nu ook wel gekeken naar de heilzame werking en zijn vele voordelen. De smaak van koffie kan erg verschillen. Een kopje koffie bewijst zijn nut in de bescherming tegen allerlei ziekten. Echter teveel koffie kan schadelijk zijn voor de lever, de bloeddruk en bovendien kan je er erg nerveus van worden.

Wat is koffie?

Koffie is een warme drank die het bestanddeel cafeïne bevat. Koffie ontstaat uit de zaden van de koffieplant, ook wel koffiebonen genoemd. Botanisch gezien is de vrucht van de koffieplant geen boon maar een steenvrucht. Het zaad kan dan beschouwd worden als een pit. Bonen worden in de plantkunde vruchten en geen zaden genoemd. Bij het branden van de koffiebonen, komen er chemische stoffen vrij. Gebrande koffiebonen worden in de Westerse consumptie gemalen en ongemalen verkocht. Met de toevoeging van water verkrijg je een lekker kopje koffie.

Koffiesoorten: arabica of rubusta

De koffie die in de Lage Landen wordt verkocht is een mengsel van gebrande zaden van twee koffiesoorten: de Coffea arabica en de Coffea aobusta (canephonora). Fabrikanten mengen de twee koffiebonen onderling en zo ontstaan er verschillende smaken en een ander cafeïnegehalte. Arabicabonen zijn gekend omwille van de mildere smaak. Deze bonen bevatten 70% minder cafeïne dan de robusta koffiebonen, die een veel pittigere smaak hebben. In de winkel herken je vaak de goudmerken, zilvermerken en roodmerken van koffie. Goudmerk bestaat uit 100% arabicabonen, zilvermerk bestaat uit 80% arabicabonen en 20% robustabonen. Roodmerk bestaat dan weer uit 70% arabicabonen en 30% robustabonen. De combinatie van beide bonen zorgt dus voor een andere smaak en een ander cafeïnegehalte.

Wanneer drinkt men koffie?

Koffie wordt gedronken bij allerlei gelegenheden. Het kan ’s morgens, ’s middags en ’s avonds worden gedronken. De meeste personen drinken het graag bij hun ontbijt of samen met een zoet gebakje wanneer er familie of vrienden op bezoek komen. Laat op de avond koffie drinken is niet aan te raden. Door de cafeïne die aanwezig is in koffie, kan het zijn dat je moeilijk de slaap kan vatten. Op de werkvloer is het bakje troost ook zeer welkom om de dag goed te starten. Meer dan vier kopjes koffie per dag is af te raden omdat men anders last krijgt van slapeloosheid, prikkelbaarheid, concentratieverlies, nervositeit en hoofdpijn.

Drie voordelen van koffie drinken

Kleinere kans op ziekte van Alzheimer en Parkinson

Wetenschappers hebben ontdekt, tijdens een proefproject op muizen, dat er een sterk verband bestaat tussen koffie drinken en een lagere kans op de ziekte van Alzheimer op latere leeftijd. Het drinken van een vijftal koppen koffie per dag zou de klontering van het schadelijke amyloïde-eiwit in de hersenen kunnen stopzetten. Cafeïne zou ook het risico verminderen op de ziekte van Parkinson. De kans op de ziekte van Parkinson daalt naarmate men meer koffie zou drinken.

Koffie beschermt tegen hart- en vaatziekten

Lange tijd ging men ervan uit dat koffie de kans op hart- en vaatziekten zou vergroten. Maar niets is minder waar. Er is geen enkel negatief verband tussen koffie drinken en de ontwikkeling van hart– en vaatziekten. Er zijn zelfs aanwijzingen voor positieve invloeden. Twee tot drie kopjes per dag zouden zelfs beter zijn dan totaal geen koffieconsumptie. De bloeddruk kan wel licht verhogen bij het regelmatig drinken van koffie.

Alerter bij koffiegebruik en positief voor sporters

Cafeïne stimuleert het centraal zenuwstelsel, bevordert de concentratie en het zorgt voor een betere logische redenering. Door koffie kan je gemakkelijker schakelen tussen verschillende taken. Deze voordelen komen er pas als je regelmatig koffie drinkt. Een te grote dosis in één keer zorgt net voor het omgekeerde effect. Je kan je moeilijker concentreren en bovendien is het niet bevorderlijk voor de slaap. Sporters kunnen van een lage dosis cafeïne wel de vruchten plukken. De snelheid en de contractiesterkte van de spieren kan door cafeïne vergroot worden. Spieren geraken ook minder vermoeid en ze hebben een groter uithoudingsvermogen. De reactiesnelheid en de sterkte van de spieren verbetert wanneer men een half uur tot een uur twee tot vier kopjes koffie drinkt.

Drie nadelen van koffie drinken

Koffie is slecht voor de lever

De enzymen in de lever zorgen ervoor dat gifstoffen onschadelijk worden gemaakt. Ook de cafeïne in koffie moet onschadelijk worden gemaakt. Het aantal leverenzymen neemt af naarmate de leeftijd toeneemt. Oudere mensen doen er dus goed aan om het aantal kopjes per dag te beperken. Het kan in grote hoeveelheden een ware aanslag betekenen op de lever. Deze mensen kunnen ook gebaat zijn met cafeïnevrije koffie.

Koffie verhoogt de bloeddruk

Koffie kan je aderen acuut doen verstijven. De oorzaak hiervan ligt bij de cafeïne in koffie. Aderen dienen mee te golven op de hartslag. Indien dit niet meer lukt, door het verstijven van de aderen, dan komt er mee druk op de aderen te staan met een verhoogde bloeddruk als gevolg.

Koffie maakt je meer gespannen en verslechtert je slaap

Koffie zorgt voor een hogere afgifte van het stresshormoon cortisol. Een langdurig te hoog cortisolgehalte kan aanleiding geven tot diabetes en overgewicht. ’s Avonds dient het cortisolgehalte laag te zijn, zodat melatonine je slaperig kan maken. Ook de kwaliteit van je nachtrust gaan bij te veel koffie achteruit. Cafeïne werkt sterk in op adenosine, een neurotransmitter. Het is de adenosine die zorgt voor een rustgevende werking die de slaap bevordert.

Koffie en libido

Koffie is voor vele mensen een onmisbaar dagelijks drankje en men voelt zich dan ook beter bij het drinken ervan. Koffie verhoogt het welbehagen en stimuleert de hormonen dopamine en serotine. Het libido van vrouwen kan tijdelijk toenemen bij het drinken van koffie. Dit gebeurt enkel bij vrouwen die af en toe eens een koffie drinken. Regelmatig koffieverbruik helpt het libido niet. Een enkel kopje koffie in de namiddag kan vrouwen “in de mood” brengen om ‘s avonds meer zin te krijgen. Teveel koffie zou het stimulerende effect dan weer teniet doen.