Oliebollen – lekker maar je krijgt er rimpels van

Oliebollen zijn lekker en horen bij de traditionele oudejaarsviering. Schalen vol gaan er doorheen en we lusten er wel pap van, ze horen bij ons cultureel erfgoed. Toch moeten we ons ook bij het eten van oliebollen matigen, blijkt uit onderzoek naar de lekkernij. Zoals met zoveel geldt ook hier: ‘lekker, maar met mate.’ Het is jammer om te moeten schrijven, maar oliebollen moeten we eigenlijk bij de ongezonde lekkernijen indelen en dat komt door de AGE's. Die AGE's maken het onze nieren moeilijk.

Oliebollen zijn lekker

Het is genieten, elke oudejaarsdag weer, vooral de verse bollen, zo uit de olie. Op Ameland bakken traditiegetrouw de leden van muziekkorps Forza Musica honderden oliebollen. Ze spekken er de kas van hun vereniging mee en de eilanders en gasten zijn blij want ze hoeven niet zelf achter de vuren te staan. Ze zijn heerlijk bovendien. De oliebollentest van AD zou eens langs Hollum moeten gaan om deze verrukkelijke bollen volgens beproefd maar geheim recept te testen. Gegarandeerd belanden ze bovenaan het lijstje van Beste Bollen van Nederland.
Op Nieuwjaarsdag zijn de koude bollen die zijn overgebleven - je koopt er altijd te veel - nog altijd heerlijk.

Knapperig bruin korstje met poedersuiker

Een van de lekkerste delen van een oliebol is het knapperige bruine korstje. Daar hoort dan weer een beetje poedersuiker bovenop. Het is een onderdeel van ons cultureel erfgoed en wie een recept heeft overgedragen gekregen van haar moeder, die het weer van haar moeder heeft, kan zich gelukkig prijzen. Een goed recept moet je koesteren.

Ot en Sien en Anton Pieck

Een grote schaal oliebollen geeft een Ot en Sien-gevoel, een Anton Pieck-sfeer en de geur van oma en vroeger. Het hoort bij de gezelligheid van de laatste dag van het jaar. We eten oliebollen eigenlijk alleen dàn, al wil er op een kermis of op een Kerstmarkt ook nog wel eens een kraam staan.

Rimpels in de huid

Het is maar goed ook dat we niet dagelijks oliebollen eten, want het eten ervan draagt bij aan een buikje. We worden er wat dikker van, maar dat gewicht trainen we er aan het begin van het nieuwe jaar weer af en een extra laagje vet in het koude deel van het jaar werkt isolerend. Dat is allemaal zo erg niet. Minder fijn is dat oliebollen bijdragen aan veroudering van de huid en het ontstaan van vrijwel elke welvaartsziekte die je maar kunt bedenken. Eten van veel oliebollen veroorzaakt rimpels. Dat komt door dat lekkere knapperige korstje, dat zelfde lekkere korstje dat op patat friet en kibbeling zit.

AGE - Advanced glycation endproducts

De boosdoeners zijn de AGE’s, advanced glycation endproducts. Je kunt het vertalen als voortgeschreden-versuikeringseindproducten. AGE’s zitten in alle producten waar eiwit en vet in zit en een oliebol is zo’n product. Ze geven het product de onweerstaanbare knapperigheid en smaak. De hete olie zorgt dat er extra veel van die stoffen worden gevormd. AGE’s zitten ook veel in kant-en-klare maaltijden, omdat ze de geur, smaak, structuur en houdbaarheid gunstig beïnvloeden. Het wordt ook wel het verborgen gif genoemd.

Nieren

Onze nieren filteren de AGE’s uit het bloed, maar als we veel oliebollen eten krijgen we meer AGE’s binnen dan onze nieren aankunnen. Het overschot AGE nestelt zich in de weefsels en dat zien we het beste aan de huid. De huid wordt stugger en rimpeliger, de aderen slibben eerder dicht en we krijgen er een stram lijf van. Wie dus goede gezondheid en een gladde toet wil behouden kan best van oliebollen genieten, maar moet ze met mate eten.

Frituur en AGE

De frituur speelt dus een belangrijke rol bij de vorming van AGE’s. Wie lekker van een vers frietje of een pas gebakken oliebol wil genieten kan de volgende tips ter harte nemen:

• neem vooral vaak vers frituurvet, want het AGE-gehalte loopt bij elk gebruik meer en meer op;
• wie oliebollen eet kan er rekening mee houden door de rest van de dag geen AGE-rijke voedingsmiddelen te eten;
• eet meer groente en fruit, want de anti-oxidanten die daar in zitten dempen het effect van AGE’s;
• voedingssupplementen met vitaminen B1, B6 en C zouden een beschermende werking hebben.