Vegetarisch eten in Roemenië
Er wordt mij vaak gevraagd of het mogelijk is om in Roemenië vegetarisch te eten. Die vraag is niet zo eenvoudig met ja of nee te beantwoorden. In de eerste plaats hangt het er van af wat je onder ‘vegetarisch eten’ verstaat. Daarnaast is van belang of je in restaurants wilt eten of zelf je maaltijden bereiden. Mogelijkheden zijn er zeker.
Wat bedoel je met vegetarisch eten?
Dit is meestal mijn wedervraag. Aan de hand van de antwoorden verdeel ik de groep ruwweg in drieën:
- Veganisten, mensen die helemaal geen dierlijke producten gebruiken.
- Mensen die ‘echte’ vegetariërs zijn en dus helemaal geen producten eten waar dieren voor gedood zijn.
- Mensen die om wat voor reden dan ook minder of geen vlees eten. Dit kan om gezondheidsredenen zijn of omdat de bio-industrie hen tegen tegenstaat. De vraag of bij de bereiding echt helemaal geen dierlijke producten gebruikt zijn is niet zo heel belangrijk.
Veganisten
Deze groep zal vooral aangewezen zijn op zelf koken. Verse groenten, vruchten, kruiden, granen, bonen, sojaproducten, noten, paddenstoelen, honing enz. zijn overal te koop. Zowel in supermarkten als op de dagmarkten. Op de markten, vooral in de kleine steden, worden ook producten aangeboden die de mensen zelf verbouwd hebben. Die zijn vaak (maar zeker niet altijd) zonder gebruik van kunstmest en pesticiden verbouwd. De producten in de supermarkten zijn deels afkomstig uit het buitenland en dan soms voorzien van keurmerken. In Roemenie zelf komt ook steeds meer interesse voor gezond eten. Sommige merken beginnen hun producten te voorzien van dit soort informatie. In grote en middelgrote plaatsen schieten de natuurwinkels als paddenstoelen uit de grond.
In de supermarkt is meestal een afdeling ‘post’of ‘mancare de post’. Hier staan de producten die tijdens de vasten gegeten worden. In de diverse vastenperioden onthoudt men zich van dierlijke producten, alcohol en zoetigheden. Maar ook buiten deze speciale afdeling vindt men artikelen met het opschrift ‘post’ zoals ‘pate vegetal’, plantaardige paté. De term vegetal betekent plantaardig en staat ook op andere producten, zoals olie, margarine en kaas. De term ‘post’ staat ook in restaurants op de kaart, maar het aanbod is zeer beperkt als men helemaal geen dierlijke producten wil en zeker wil zijn dat er ook echt niets dierlijks bij de bereiding gebruikt is.
Afhankelijk van het jaargetijde is er ook nog veel gewoon in de natuur te vergaren. In het wild vindt u op veel plaatsen vruchten, noten, kruiden, eetbare paddenstoelen en planten. De plaatselijke bevolking kent die plaatsen en is u graag behulpzaam bij het verzamelen. Vooral met paddenstoelen moet men wel voorzichtig zijn want de soorten lijken veel op elkaar. Elk jaar sterven er weer mensen door het eten van giftige soorten. In het seizoen staan langs de weg verkopers van o.a. paddenstoelen, aardappelen, uien, fruit en groenten. Wie niet teveel wil betalen laat het kopen aan een Roemeen over of dingt af op de prijs.
Echte vegetariërs
Voor deze groep biedt zowel het restaurant als zelf koken ruim voldoende mogelijkheden. Naast de voedingsmiddelen die al in het voorgaande genoemd werden, is er bijvoorbeeld een ruim aanbod van zuivelproducten. In de grote supermarkten vindt men veel verschillende soorten lapte (melk), yaurt (yoghurt), smantana (zure room), en binnen- en buitenlandse kazen. In de kleinere plaatsen kunt u die producten vaak nog direct van de boeren kopen of via de camping, hotel of pension bestellen.
In de restaurants staan vrijwel altijd één of meerdere gerechten met de aantekening ‘post’. Op het normale menu staan omletten, salades, ‘cascaval pané’ (gebakken kaasplak), mamaliga (maisbrij), e.d. Elke pizzaria heeft één of meerdere pizza’s zonder vlees.
Uit het voorgaande blijkt wel dat mensen die, om wat voor reden dan ook, gewoon alleen maar minder of geen vlees willen eten, zowel in de restaurants als bij het zelf bereiden van gerechten geen enkel probleem hoeven te hebben.
Het menu
Tot slot nog wat algemene opmerkingen over de menu’s. Steeds meer restaurants hebben een menu in meerdere talen, waarop men overigens wel eens wat vreemde vertalingen tegenkomt. Doorgaans staan er geen complete gerechten op het menu. U bestelt uit de diverse rubrieken wat u op uw bord wilt hebben. Vaak staat achter het gerecht het gewicht en de prijs. Bij fastfoodachtige restaurants is dat meestal de prijs per 100 gram en wordt uw stukje vlees, vis of gevogelte gewogen. U bepaalt zelf hoeveel salade, saus e.d. u wilt. In de gewone restaurants geeft het gewicht de (minimale) hoeveelheid aan van een portie. Houdt er wel rekening mee dat een soepje vooraf meestal een halve liter soep betekent. Water en soms ook frisdranken, kan men zowel in kleine flesjes als in literflessen bestellen. Wijn wordt meestal alleen per fles verkocht. Het restant van eten en drinken kunt u gerust mee naar huis nemen. In pizzeria’s wordt standaard gevraagd of u de over gebleven stukken mee wilt nemen. U betaalt dan wel voor de doos. Fooien zijn niet verplicht, maar worden altijd op prijs gesteld.