De Canarische keuken: zuidelijke eetgewoonten
De keuken van de Canarische eilanden is niet zo uitgebreid en verfijnd, maar het heeft zijn eigen eet-en drink gewoonten, specifieke gerechten en dranken, die niet alleen lekker, maar ook interessant zijn om te weten. Bovendien leer je er de Canarische cultuur beter door kennen!. In het eerste deel van dit artikel worden de eet-en drinkgewoonten van de Canarios behandeld.
De eet-en drinkgewoonten van de Canariërs.
Als je niet verder komt dan de toeristische zuidkust van Gran Canaria – Maspalomas, Playa del Inglés, Puerto Rico etc. – zul je nauwelijks kennis maken met de echte Spaanse keuken, laat staan de Canarische specialiteiten. In die overvolle badplaatsen wordt je overstelpt met oerhollandse snacks als kroket en frikandel – in het zuiden hebben zich namelijk veel nederlandse cafés en restaurants gevestigd – schnitzels, steaks en hamburgers. Daar is overigens niets mis mee, maar op die manier zul je nooit de de echte canarische keuken leren kennen. Voor degenen die er wél geïnteresseerd in zijn, biedt dit artikel een aardige introductie.
Mijn ervaringen met de
Canarische keuken heb ik opgedaan in de hoofdstad van Gran Canaria: Las Palmas en in het binnenland in het Noorden in dorpen als Teror, Telde en Tejeda, maar ook in het binnenland van het zuiden zoals in Fataga en Santa Lucia. Met name in het binnenland, kun je in de restaurantjes in de dorpen niet alleen lekker
eten en drinken, maar juist daar zul je de échte Canarische keuken aantreffen. Vrijwel elke Canario eet graag en eigenlijk de hele dag door en het liefst uitgebreid in gezelschap van vrienden en familie. Verjaardagen bijvoorbeeld worden regelmatig met alle vrienden en familie in een restaurant gevierd, compleet met cadeautjes. De Canario eet op tijden die totaal verschillen van die van de Nederlanders, dat natuurlijk te maken heeft met het klimaat en het dagritme van de Canarische bevolking.
Het ontbijt ( El desayuno)
Churros
Een Canarisch ontbijt wordt vaak niet vroeg in de ochtend, maar in de loop van de ochtend gegeten. Meestal bestaat het ontbijt niet meer dan uit een café con leche (koffie met veel melk) en iets zoetigs zoals een Magdalena-cakeje of een donut. Heel populair is het eten van churros als ontbijt. Churros zijn in olie gefrituurde deegslierten. Een typisch spaanse specialiteit, die op Gran Canaria helemaal is ingeburgerd, met name in de hoofdstad. Ze zijn minder zwaar dan je denkt, want als het goed is gaat het om een heel licht soesjesdeeg dat in hete olie even krokant wordt gebakken. De churros worden dan vaak in een kop warme chocolade gedompeld (café con chocolate) of in café con leche. Sommige bars serveren churros, en de lokale bevolking eet ze gewoon staand of zittend aan de bar. Er zijn ook churrerias (cafés die alleen churros als specialiteit hebben).Elke wijk heeft er wel eentje en churros worden niet de hele dag geserveerd, maar ’s ochtends van 9.00 tot ongeveer 12.00 en in de namiddag van 17.00 tot ongeveer 20.00. Een portie – vaak genoeg voor 2 personen – kost niet meer dan 1 euro!
Lunch ( El almuerzo)
De lunch is voor de lokale bevolking de hoofdmaaltijd van de dag. Het vindt dan ook plaats tijdens de beroemde siësta ( meestal van 2 uur tot 4 uur), niet de hele siësta wordt gebruikt om een dutje te doen; er moet eerst uitgebreid gegeten en gedronken worden!). De meeste mensen hebben dan pauze. Veel Canario’s eten thuis met de familie. Maar in de restaurants, bars, op de terrassen is het een topdrukte -vooral tussen 2 en 3, dan is het spits – met name in de weekenden en vaak moet je wachten op een tafeltje.
3-gangen menu (menu del dia)
De meeste restaurants en café’s bieden een goedkoop 3-gangen menu aan, al vanaf 6,50 euro! – en 1 drankje, koffie of toetje is inbegrepen. Spotgoedkoop dus. In de regel wordt zo’n 3–gangen menu alleen ’s middags, tijdens de lunch aangeboden vanaf 2 uur tot ongeveer 4 uur. Vanaf 5 uur sluit meestal de
keuken, je kunt er dan alleen wat tapas eten, of het restaurant, bar of terras is vrijwel uitgestorven en dan eet je er alleen. (natuurlijk geldt dit niet voor het toeristische zuiden en de restaurants aan de boulevard van Las Canteras!)
Piscolabis
Een goede tip waar je goedkoop én lekker, een 3-gangen menu kunt bestellen zijn de zgn. ‘’piscolabis’’. Piscolabis zijn barretjes met een paar tafeltjes, waar je – naast een 3-gangen menu – snel even een tussendoortje kunt nemen, zoals een bocadillo (belegd broodje), sandwich of tapas. Deze bars zijn populair onder de canarios en je zult er nauwelijks een toerist tegenkomen. Piscolabis, is echt een begrip in de Canarische eetcultuur en het staat altijd in grote letters op de voorgevel van dergelijke barretjes. Vrijwel op elke hoek van de straat vind je er één. ’s Avonds zijn de piscolabis’ ofwel gesloten, ofwel gaan ze vroeg dicht.
Asaderos de pollo (take away voor gegrilde kip)
Asaderos de pollo zijn ook een begrip in de Canarische eetcultuur. En zeer geliefd onder de lokale bevolking om daar hun lunch te gaan halen. Asaderos de pollo zijn de canarische versie van een take away voor gebraden kip in een knoflookmarinade. Je kunt er ook een salade, knoflooksaus (alioli) en papas bij kopen. Papas zijn gefrituurde, kleine, ronde aardappeltjes. Ze zijn overheerlijk, want het zijn jonge aardappelen. Vrijwel in elke wijk kun je 1 of meerdere asaderos vinden. Voor de prijs hoef je het echt niet te laten, een hele gebraden kip kost 4,50 en samen met een puntzak papas kom je op 6 euro uit. Een absolute aanrader!
Namiddagmaaltijd (Merienda)
Een merienda gebruik je om de tijd tussen lunch en avondeten te overbruggen. Het duurt van ongeveer 17.00 tot 19.00. Meestal bestaat de merienda uit een zoet tussendoortje. Koffie met gebak bijvoorbeeld, of alweer churros met chocolate.
Avondeten (La cena)
Tussen 20.00 en 21.00 gaat de keuken weer open en tot een een uur of 12 kun je dan voor het avondeten terecht. In de weekenden nog later, zeker tot een uur of 1 ’s nachts.
Picoteo
Een picoteo valt vrijwel niet in het nederlands te vertalen, maar dat is naast de piscolabis en een asadero, niet alleen een belangrijke gewoonte in
Gran Canaria, maar in heel Spanje. Alleen zijn er verschillende benamingen voor; in Catalunya bijvoorbeeld noemen ze het ‘’pica-pica.” Het is vooral heel gezellig en voor een picoteo spreek je dan ook af met een groep vrienden of met je familie, zowel voor het avondeten als voor de lunch. Voor een picoteo bestel je verschillende gerechten: raciones (hele porties) of media raciones (halve porties), waarvan je samen eet. Ieder prikt wat van de schalen met gerechten, waar hij of zij zin in heeft. Het spaanse werkwoord hiervoor is ‘’picar’’(prikken). En ‘’picoteo’’ is hiervan weer afgeleid. (ofwel het zelfstandig naamwoord van picar).
Als je verschillende porties bestelt zal de ober je ook vragen: ‘’Para picar”?
Populaire gerechten voor een picoteo:
- Papas arugadas con mojo = in zout water gekookte aardappeltjes met een rode pittige saus
- Pimientos de padron = in olijfolie gefrituurde kleine, groene paprikaatjes.
- Boquerones= gefrituurde ansjovisjes
- Calamares= gefrituurde inktvisringen
- Mejillones=mosselen
- Pulpo a la Gallega=stukjes gekookte inktvisplakjes met paprikapoeder en olijfolie
- Gambas al ajillo=in olijfolie en véél knoflook gebakken garnalen
- Chipirones=kleine pijlinkvisjes die ofwel gefrituurd, ofwel gegrild zijn.
- Sardinas= gefrituurde of gegrilde sardientjes
- Ensalada mixta = salade met sla, tomaat, avocado en asperges
Het is gebruikelijk dat bij een picoteo - en eigenlijk bij alle Spaanse en Canarische gerechten - brood en bizcocho (krokant gebakken broodje) geserveerd word.