Brugse Zot: stadsbier uit Brugge

Brugse Zot is een Brugs stadsbier dat sinds 2005 wordt gebrouwen in brouwerij De Halve Maan van Xavier Vanneste. Er zijn twee soorten: de blonde versie met een alcoholpercentage van 6% en een bruine versie, de dubbel, dat een alcoholgehalte van 7,5% bevat. Naast de Brugse Zot wordt ook Straffe Hendrik in deze brouwerij gebrouwen.

Brugge

Brugge is een arondissement in West-Vlaanderen en de hoofdstad van deze Vlaamse provincie. Het is 138,4 km² groot en telt bijna 118.000 inwoners, hiervan wonen zo'n 20.000 mensen in de middeleeuwse binnenstad. Het telt acht deelgemeenten: Brugge, Koolkerke, Sint-Andries, Sint-Michiels, Assebroek, Sint-Kruis, Dudzele en Lissewege.

De Naam

De bijnaam van de Bruggelingen is 'Brugse Zotten'. Hiervoor moeten we terugkeren naar eind vijftiende, begin zestiende eeuw. Volgens de ene legende was keizer Karel op bezoek in de stad bij het uitgaan van de Heilige Bloedprocessie, een stoet die elk jaar de aankomst in de stad van een relikwie met druppels bloed van Jezus herdenkt. Paters en pastoors stapten rond met verschillende relikwieën met erachter alle zotten die voor de gelegenheid uit de instellingen voor geesteszieken gehaald werden. Door hun vreemd gedrag verstoorden ze de processie regelmatig. Toen de burgemeester aan keizer Karel extra middelen vroeg om de instellingen uit te breiden antwoordde die dat de stadspoorten maar moesten gesloten worden, dat Brugge dan één groot zothuis was.

Een andere legende spreekt over onvrede tussen de Habsburgse keizer Maximiliaan van Oostenrijk en de Bruggelingen, onder andere wegens de te hoge belastingen. Uiteindelijk werd hij vier maanden gevangen gehouden in Huys Craeneburg op de Markt. Als wraak verbood Maximiliaan hierop alle feesten en jaarmarkten. Om hem te paaien hielden de inwoners van de stad een groot feest ter ere van hem, om op die manier opnieuw jaarmarkten te kunnen organiseren. Ook werd hem gevraagd om een nieuw zothuis te bouwen. Maximiliaan sprak hierop de woorden: 'sluit alle poorten van Brugge en je hebt een zothuis'.

De brouwerij

Het bier wordt gebrouwen in brouwerij De Halve maan, gelegen op het Walplein, in het historische centrum van Brugge. In 1856 bouwde Henri Maes een oude brouwerij, Die Maene, uit tot een moderne brouwerij. Die ging uiteindelijk over van zoon op zoon: Henri II, III, IV. Begin jaren tachtig brouwde Henri IV met zijn dochter Veronique een sterk bier van hoge gisting, Straffe Hendrik. In 2002 werd de productie ervan echter volledig overgeheveld naar Dentergem en stopte de productie in Brugge.

In 2005 startte Xavier Vanneste, zoon van Veronique Maes, de brouwerij opnieuw op na een heel grondige renovatie. Het nieuwe bier Brugse Zot was geboren. In 2008 werd ook de Straffe Hendrik opnieuw gebrouwen In de Brugse binnenstad. In 2017 worden hier vijf bieren gebrouwen: Brugse Zot Blond, Brugse Zot Dubbel, Straffe Hendrik, Straffe Hendrik Quadrupel en Brugse Bok, een seizoensbier, dat in het najaar in beperkte hoeveelheden beschikbaar is.

Sinds 2010 beschikt het ook over een eigen bottelarij aan het Waggelwater, een industrieterrein. Om de brouwerij met de bottelarij te verbinden werd in september 2016 een dubbele pijpleiding in gebruik genomen. De ondergrondse leiding, 3,2 kilometer lang, vervoert zowel Brugse Zot als Straffe Hendrik.

Brugse Zot Blond

De Brugse Zot Blond is een goudblond bier dat wordt gebrouwen met vier verschillende moutsoorten en twee hopvariëteiten. Hierdoor krijgt het bier, met een alcoholgehalte van zes procent, een unieke smaak. Die is eerder bitter met een citrusachtige toets. Het aroma kan fruitig en kruidig genoemd worden. Het kan perfect gedronken worden bij gerechten op basis van vis en schelpdieren en bij rundvlees.

Op de World Beer Cup, waar tweejaarlijks de beste bieren ter wereld verkozen worden, kaapte de goudgele Brugse Zot zowel in 2006 als in 2008 de hoofdprijs weg. In 2010 eindigde het Brugse bier tweede. Ook op de Australische bierprijzen werd het stadsbier verkozen tot tweede beste bier.

Brugse Zot Dubbel

De Brugse Zot Dubbel is bruin van kleur en wordt gebrouwen met zes verschillende moutsoorten. Voor de kenners valt de geur van honing, amandel, chocolade en bruine suiker te ontwaren. Het bevat een unieke bittere toets dankzij onder andere de Saazhop uit Tsjechië. Het heeft een alcoholpercentage van 7,5%. Dit bier wordt best gecombineerd met wildgerechten en kaas.

Ook dit bier viel in de prijzen op de Australische bierawards. In 2012 werd een bronzen medaille in de wacht gesleept, in 2013 werd het verkozen tot beste bier.