Veelgebruikte kruiden en specerijen: anijs tot en met zuring
Bij een goed gerecht horen lekkere kruiden en specerijen. Daarom een aantal zeer bekende toegelicht. Van anijs tot en met de zuring, kappertjes, oregano en pimpernel. Noem maar op. Zie de lijst met veel gebruikte kruiden en specerijen en hun toepassingen, handig in gebruik. Welke kruiden gebruikt u, hoe is de bereiding? Breng uw gerecht op smaak met de lekkerste kruiden en specerijen.
Kruiden en specerijen
Anijs tot en met kappertjes
Onderstaand een lijst met veelgebruikte kruiden en specerijen en hun toepassingen. Sommige kruiden zorgen voor een mooie garnering, maar met de meeste kruiden en specerijen brengt u uw gerecht pas echt op smaak. Sommige kruiden zijn afkomstig van de wortelstok, andere zijn bessen of afkomstig van de schors. Een goede kok kan niet zonder. Doe er uw voordeel mee:
- AllSpice. Dit wordt ook piment of Jamaïcapeper genoemd. De vruchtjes komen uit de Carabiën en in het bijzonder Jamaica. Ze zijn donkerrood en lijken veel op peperbessen. U koopt ze het beste ongemalen, want dan blijven de geuren in tact. U kunt ze zelf vijzelen, of vermalen in een pepermolen.
- Anijs. Onder Anijs verstaan we de zaadkorrels van de anijsstruik die veelal groeit rond de Middellandse zee. Het lijkt wat op venkel, maar is toch duidelijk geuriger en sterker van smaak. Wie kent niet de anijsmelk of dranken als Pernod en Ricard. Lekker op een Frans terras. U komt het tegen in thee, brood en bijvoorbeeld curries.
- Basilicum. Basilicum heeft een wat peperachtige en citroenachtige geur. Het bevat vele etherische oliën die snel vervliegen. Eenmaal gesneden bewaart het niet lang zijn aroma. Dat geldt ook voor de gedroogde versies.
- Bernage. Dit is de komkommerbloem, ook wel Borage genoemd. U kunt het alleen vers gebruiken en niet meekoken. Dit kruid zou hartversterkend werken.
- Bieslook. Bieslook is familie van de welbekende ui. De blaadjes lijken veel op die van lente-uitjes. U kunt het zelf thuis gemakkelijk kweken.
- Bladselderij. Rauw in salades en soepen of meegestoofd bij stoofgerechten.
- Bonenkruid. Dit is een eenjarige tuinplant met een sterke smaak. Het wordt veel gebruikt met bruine bonen of stoofpotten en romige sauzen.
- Bijvoet. Het groeit ook als onkruid langs de weg en heet dan Alsem. Het wordt gebruikt bij gebraden gevogelte, zoals gans.
- Citroenmelisse. De Citroenmelisse ruikt sterk naar citroen, vandaar de naam. Citroenmelisse groeit vooral in Zuid-Europa. De verse blaadjes kunnen gesneden bij vele gerechten worden gebruikt. Laat het niet meekoken.
- Dille. Overbekend en niet weg te denken. Het aroma is weliswaar zacht, maar al snel wordt te veel gebruikt waardoor de smaak gaat overheersen. Lekker in sauzen, salades en marinades.
- Dragon. Wordt veel gebruikt bij kipgerechten en sauzen. De Russische Dragon is wat minder sterk dan de Franse. Gebruik het vers, anders verliest het snel zijn smaak.
- Foelie. Dit komt van de muskaatnoot, maar is iets zachter van smaak. Het is goed te gebruiken in soepen, sauzen of bij vismaaltijden.
- Gember. Dit is de wortelstok van de gemberplant. Verse Gember is vaak te koop in oosterse winkels. De nog jonge gember is licht roze van kleur en licht van schil, de oudere is een vezelige wortel met ook een sterkere smaak. U kunt het raspen of in dunne plakjes snijden. Ook is gember beschikbaar in de vorm van poeder.
- Jeneverbes. Deze blauwzwarte bes is zeer bekend van het gelijknamige borreltje. Het heeft een kruidige en wat zoete smaak.
- Kaneel. Kaneel wordt verkregen uit de binnenbast van de kaneelstruik. Deze schors is bijvoorbeeld lekker bij appelgerechten of een warme wijndrank.
- Kappertjes. Kappertjes zijn de bloemknopjes van de kappertjesstruik. Ze zijn lekker in salades, sauzen en ragouts. Het past ook prima bij gekookte rode zalm met een beetje mayonaise.
Kardemom tot en met oregano: de lekkerste kruiden en specerijen
Dan een lijst met veelgebruikte kruiden en specerijen met de letters k tot en met o, van kardemom tot en met oregano. Maak ze onderdeel van uw keuken:
- Kardemom. Kardemom wordt veel in de Indische keuken gebruikt. Het is tamelijk duur. Het wordt meestal gemalen gebruikt.
- Kerrie. Kerrie hangt samen met curry, een gesmoord gerecht met veel saus. Het is een gelige poeder die bij ons veel wordt gebruikt in sauzen, soepen en dergelijke. En natuurlijk een curry.
- Kervel. Kervel doet een beetje denken aan anijs. Snijdt het en meng het in een salade. Past ook prima bij een eigerecht.
- Knoflook. Behoort tot de uienfamilie en heeft een sterke lucht. Bij velen bekend en het is gezond. De geur wordt niet altijd gewaardeerd, maar kan deels worden verdreven door te kauwen op wat peterselie.
- Komijn. De bekende zaadjes van de gelijknamige kaas. U vindt het ook terug in allerlei stoofpotten. De geroosterde Komijn zorgt voor een extra nootachtige smaak.
- Koriander. Wordt veel gebruikt in de Indonesische keuken, onder de naam ketoembar. Het is een apart smaakje waar u van moet houden.
- Kruidnagel. De Kruidnagel komt van de kruidnagelboom die veel op de Molukken en Antillen voorkomt. Nederlanders vinden de smaak vaak wat sterk. Koop het liefst niet gemalen Kruidnagel, want dat is zonde van smaak en geur. Kruidnagel zit ook in het Chinees vijfkruidenpoeder.
- Kummel. De zaadjes van de Kummel of karwij worden in kazen gebruikt. U komt deze kruiden ook tegen in stoofpotten en koolgerechten.
- Kurkuma. Dit is de Geelwortel, een wortelstok die veel lijkt op gember. Het is licht bitter en kruidig van smaak.
- Laurierblad. Dit zijn gedroogde blaadjes met vele etherische oliën. Na te zijn meegekookt, verwijdert u de baadjes.
- Lavas. Dit is de zogenaamde Maggiplant. De blaadjes lijken op selderij. U komt het veel tegen in soepen, salades en sausjes.
- Majoraan of Marjolein. Deze wordt toegepast in het bereiden van worsten en aardappelgerechten.
- Mierikswortel. De smaak is erg sterk. U kunt het geraspt gebruiken in sausjes of bij vlees. Vooral de Duitsers zijn er gek op.
- Mosterdzaad. Er is een zwarte en een gele variant. De zwarte is duidelijk scherper van smaak. Het is zeker de moeite waard om hiermee, met wat azijn, uien en dragon, zelf eens mosterd te maken.
- Munt. Er zijn diverse soorten munt. Muntsaus en muntthee zijn verfrissend en geliefd. De smaak is wel persoonlijk.
- Nootmuskaat. Dit is de kern van de nootmuskaatvrucht. Bij te veel gebruik is de smaak overheersend.
- Oregano. Het een wilde vorm van de veredelde marjolein. Het is vooral te verkrijgen in de zuidelijkere landen. Het is aromatisch en peperig van smaak.
Paprika en pimpernel tot en met zuring
Onderstaand een lijst met veelgebruikte kruiden en specerijen. Van pimpernel tot en met zuring. Doe er uw voordeel mee:
- Paprika. Paprika is een vruchtgroente met veel vezels en voedingsstoffen en weinig calorieën, in de kleuren groen, geel en rood. Vooral de rode paprika bevat veel vitamine C.
- Peper. Er zijn vele soorten peper, van pittig tot mild. Een peper is een bes van een speciale tropische klimplant. Als de bessen nog niet rijp zijn zijn ze groen, zijn ze rijp dan worden ze zwart. De zwarte peper is een gedroogde rode bes, die bij het drogen de kleur zwart aanneemt. Het zijn dan zwarte korrels geworden. Om een witte peper te krijgen wordt een rode peper in water gegist.
- Pimpernel. Dit zijn jonge blaadjes met een komkommerachtige smaak. Prima in salades en een kruidenazijn. Gebruik het wel vers, anders vervliegen geur en smaak.
- Peterselie. Peterselie wordt al vele jaren niet alleen als garnering maar ook als geneeskruid gebruikt. De peterselieplant is een tweejarige, winterharde en kruidachtige plant die eigenlijk bij elke keuken hoort.
- Rode peperbes. De peperbes is, zoals de naam aangeeft, van een aan peper verwante struik. De smaak is kruidig maar toch niet sterk peperig.
- Rozemarijn. Een kruid van rond de Middellandse Zee. Past prima bij de zuidelijke gerechten en lamsvlees. Lekker om mee te bakken en te stoven. Ook aardappelgerechten met wat olie en knoflook.
- Saffraan. Het zijn meeldraden van een krokus. Het is wat bitter en geel van kleur. Het wordt veel toegepast bij een rijstgerecht en is standaard een onderdeel van de bouillabaisse.
- Salie. Het zijn grijze blaadjes die een krachtige licht bittere smaak hebben. Het wordt gebruikt in vlees- en vissauzen en de saliemelk.
- Selderij. Dit is onmisbaar in soepen. Het kan gewoon worden meegekookt. De selderijknol wordt als groente gebruikt.
- Sesamzaad. Sesamzaad komt uit Azië. Het wordt regelmatig gebruikt op brood, bij taarten en in exotische gerechten.
- Spaanse peper. Naarmate deze pepers rijper worden, worden ze roder. Maar let op. Dit zegt niet over de sterkte van de peper. Bekende verwante pepers zijn de cayennepeper en chilipeper. Gebruik daar niet te veel van.
- Steranijs. Afkomstig van en Aziatische boom, wordt Steranijs of meegekookt of in een vijzel fijngemaakt. Het smaakt veel kruidiger dan de gewone anijs.
- Sterrenkers. Deze zijn licht bitter en erg lekker als slaatje. Lekker zijn ze ook met wat citroensap en suiker. Er zijn vele mogelijkheden.
- Tijm. Vers is dit kruid verreweg te prefereren, maar het is ook droog te gebruiken. Het kruidt bijvoorbeeld soepen, sauzen en ovenschotels.
- Vanille. Vanille komt van een wat orchidee achtige plant in Mexico. De stokjes kunnen in het geheel worden meegekookt. Natuurlijk kunt u het merg er ook gewoon uit halen.
- Venkel. Van dit eenjarige kruid worden zowel de blaadjes, als zaden en knollen gebruikt.
- Ve-tsin. Dit kristalachtige poeder wordt regelmatig in de Chinese keuken gebruikt. Het versterkt vooral de smaken van de andere ingrediënten. Deze smaakversterker wordt in de Chinese keuken weliswaar al zeer lang gebruikt, maar wij westerlingen kunnen er niet altijd even goed tegen.
- Waterkers. Waterkers groeit in stromend water. Het is lekker in salades en vitaminerijk.
- Zuring. Deze plant groeit in het wild, maar wordt ook gekweekt. De blaadjes kunnen in salades worden gebruikt. De groente lijkt op Rabarber.
Ook een kruidenmix is vaak onmisbaar in uw keuken, maak het zelf
In de winkel zijn goede kruidenmixen te vinden, de Provençaalse kruidenmix met tijm, marjoraan (zelfde als marjolein), rozemarijn en bonenkruid. Of daarbij nog oregano, basilicum, peterselie of salie. Dan is er het Chinees vijfkruidenpoeder met daarin kaneel, steranijs, szechuanpeper, venkel en kruidnagel. Maar goed dan heeft de winkel een mix voor u gemaakt, het leukste is het toch altijd nog om zelf een lekkere mix te maken en zo uw eten en gerechten op te fleuren met de vaak tropisch getinte smaken. Veel succes met uw zoektocht, het gebruiken van de juiste kruiden en specerijen kan zelfs een passie voor de daarin geïnteresseerde kok worden.