Cubaanse rum: produktie en soorten

Cuba is meer dan Fidel Castro en sigaren. De nationale drank van Cuba is rum, die in vele kleuren en smaken bestaat en die de basis vormt voor vele cocktails. En om goeie rum te maken, heb je suikerriet nodig en door de eeuwen heen verfijnd Cubaans vakmanschap!

• Ontstaan: suikerriet meegevoerd naar Spanje
  
• Rumproductie in Cuba
  
• Het proces van de rumproductie
  
• Rumkenmerken en soorten
  

Ontstaan: suikerriet meegevoerd naar Spanje

Christoffel Colombus bracht in 1493 voor de eerste keer suikerriet mee van zijn reizen. Ossenmolens (zie foto) werden gebruikt om het suikerriet te pletten en om zo suikerrietsap te verkijgen. De kolonisten uit de 16e eeuw verwerkten dit suikerriet tot een soort ‘melassewijn’, later 'rum'. De verwe'king van suikerriet en de productie van rum verhoogde doordat in de 19e eeuw de stoommachine geïntroduceerd werd. Ook de kwaliteit ervan werd beter.

Rumproductie in Cuba

19e eeuw

In de tweede helft van de 19e eeuw werden in Havana, Matanzas, Santiago de Cuba en Cárdenas al grote hoeveelheden rum geproduceerd voor de export. Hieronder bevonden zich onder andere de nu werelberoemde merken Bacardí, Havana Club en Bocoy. De belangrijkste was toen Bacardí, die geproduceerd werd door Don Bacardí, een immigrant uit Catalonië die in 1868 zijn eigen rumfabriek opstartte in Cuba.

Na de Cubaanse Revolutie

De rumindustrie werd in 1959 overgenomen door de staat, na de Cubaanse Revolutie. De Bacardí familie ontvluchtte Cuba en ze nam daardoor ook haar merknaam mee van het eiland.
Vandaag de dag worden er nog ongeveer 60 rummerken geproduceerd op Cuba in 12 distilleerderijen. Het belangrijkste merk is Havana Club. Deze rum wordt geproduceerd in Santa Cruz del Norte.

Het proces van de rumproductie

Om rum te verkrijgen moeten er vier stadia doorlopen worden: fermentatie, distillatie, rijping en menging.
Om te beginnen doorloopt de suikerrietmelasse een fermentatieproces met gist waardoor er ethanol wordt verkregen uit de suiker. Aan het verkregen brouwsel wordt daarna water toegevoegd om het te verdunnen. Het wordt dan verhit door stoom onder hoge druk en in een distilleerketel van koper gegoten. Hierdoor loopt het alcoholgehalte op tot 75%. De vieze smaakstoffen worden geëlimineerd en de fijne smaak wordt er uitgefilterd zodat men een distillaat verkrijgt. Dit distillaat wordt op eikenhouten vaten gezet voor een periode van 1 tot 15 jaar. In deze periode zorgen chemische reacties ervoor dat de rum haar unieke smaak krijgt.

Rumkenmerken en soorten

Kleur

Sommige rumsoorten zijn donker van kleur. Dit komt door de vaten waarin ze gerijpt zijn. Soms wordt er ook karamel toegevoegd tijdens de rijping.

Smaak

De traditionele Cubaanse rum heeft een zachte smaak. De sterkste rum, tevens de goedkoopste, wordt enkel geproduceerd voor lokale consumptie. Dit is doorzichtige rum die slechts één jaar op vaten heeft gezeten.

Soorten

Van de expor-rum, kennen we het best de 'carta blanca’, rum van 3 jaar, die in de meeste door ons gekende cocktails gebruikt wordt, zoals de mojito, de cuba libre en de daiquiri. Het alcoholpercentage hiervan bedraagt 40 tot 60%.
Verder is er nog de ‘dorada’. Deze rum heeft een rijpingsproces van 5 jaar doorgemaakt en is dan ook voller van smaak en licht amberkleurig. Hij wordt gebruikt in cocktails zoals de mulatta.
‘Premiumrum’ op zijn beurt is 7 jaar oud . Ook añejos is 7 jaar oud of zelfs meer. Deze rum wordt in koperen ketels gedistilleerd en niet in eikenhouten vaten. Añejos-rum wordt meestal ‘on the rocks’ gedronken en is zeer verfijnd van smaak.
Tot de beste rums behoort onder andere de 15 jaar oude Havana Club Gran Reserva, die het kan opnemen tegen goede cognacs.