Rolmops: naam, ontstaan en recept
De rolmops is een opgerolde gefileerde zure haring, waarin lange gekrulde uitjes zitten. Vaak worden er ook augurkjes ingestoken maar ze worden ook evenzeer zonder vervaardigd. De naam rolmops is niet volledig achterhaald van waar deze komt. Een rolmops wordt gemaakt van haring die na half juli gevangen is en die niet meer verkocht kan worden als Hollands maatje of Hollandse Nieuwe. Een rolmops is zelf gemakkelijk te maken en heeft niet veel voorbereiding nodig.
De naam rolmops
Rol en mops
De oorsprong van de naam rolmops is niet volledig achterhaald. In het woord kunnen er wel tweede aparte woorden worden onderscheiden, namelijk rol en mops. Rol komt vermoedelijk van het 'oprollen', maar vooral over het tweede woord is het gissen. Een mops is namelijk een 'hondje met stompe snuit'. Een synoniem van de rolmops is 'opgerolde zure haring'.
Hoe ontstond de rolmops?
Hollands maatje en Hollandse nieuwe
Een populaire verkochte vis in Nederland en België is het Hollands maatje. Dit is een soort haring die vooral in de Noordzee gevangen wordt. De haring leeft tijdens de winter zonder voedsel en zal beginnen eten vanaf het voorjaar nadert. Dit komt omdat haringen dol zijn op plankton, en de hoeveelheid plankton in de zee toeneemt vanaf het voorjaar. Op dat moment zal de haring door het vele eten meer vet beginnen kweken. Ze moeten veel eten om genoeg kracht te hebben om hom en kuit te produceren en zich dus te kunnen voortplanten. Deze voortplanting gebeurt in de zomer, maar zo ver laten vissers het niet komen. Ze zullen zoveel mogelijk haringen proberen vangen voor half juli, omdat de ze dan op hun vetst zijn. Dit type haring noemt men dan ook de Hollandse Nieuwe. De term 'Nieuwe' verwijst naar het moment dat de haring de cyclus van het mager zijn naar vet worden doorlopen heeft. Haringen die na deze periode zijn gevangen bezitten dan ook geen hom en kuit meer en zijn dus veel magerder. De rolmops is dus een speciale creatie van haring die niet meer vet is.
Recept rolmops
Ingrediënten
Rolmopsen worden vaak al op voorhand gemaakt en verkocht in glazen potten of een emmertje, meestal per 2 of per 4. Maar je kan deze ook perfect zelf maken. Voor het maken van 2 rolmopsen heb je volgende
ingrediënten nodig:
- één haring
- naar keuze hoeveelheid uitjes
- augurkjes
- halve liter azijn
- 25 cl water
- enkele kruiden zoals laurierblad, kruidnagel en peperkorrels
Kookmateriaal
- roestvrije stalen pan
- extra pan of kookpot
- snijplank
- lepel
- scherp mes
- glazen pot of emmertje
- kookfornuis
- vergiet
- koelkast
- houten prikstokjes
Bereiding rolmops
Snij de haring in 2 filets. Leg de huidzijde (dus de donkere) kant langs onder en laat deze rusten op je snijplank. Bereid vervolgens de dressing van je rolmops: neem een gewenst aantal uitjes samen met kruiden naar keuze en doe deze in de roestvrije stalen pan. Je hoeft er echter niet voor te kiezen om de ajuintjes mee te laten koken, evengoed kan je deze voorbereid achteraf bijvoegen. Giet er dan het azijn en water bij. Dit laat je een goede 6 minuten koken. Daarna laat je de bereiding een 25 minuten afkoelen. Dan neem je een vergiet en vang je het azijn en water op in een extra kookpot of pan. Op dat moment heb je in je vergiet de ajuintjes liggen(indien je er voor gekozen hebt om deze mee af te koken). Leg vervolgens de ajuintjes samen met de augurkjes op de filet en rol deze op. Dan steek je de rolmopsen in je glazen pot of emmertje en giet je de azijn met het water dat is overgebleven door te koken over de rolmopsen. Om de rolmopsen goed te kunnen laten intrekken hierin, bewaar je deze vervolgens een 4 à 5 dagen in de koelkast. Ziezo, je rolmopsen zijn dan klaar om verorberd te worden!